การพัฒนาหลักสูตรเสริมสร้างสมรรถนะผู้ดูแลผู้สูงอายุโรคไม่ติดต่อเรื้อรังแบบมีส่วนร่วมของชุมชนในเขตพื้นที่จังหวัดเพชรบุรี

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ในการวิจัยเพื่อพัฒนาหลักสูตรและศึกษาประสิทธิผลของหลักสูตรเสริมสร้างสมรรถนะผู้ดูแลผู้สูงอายุจากโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในจังหวัดเพชรบุรี ดำเนินการวิจัยเป็น 3 ระยะ คือ ระยะที่ 1 ค้นหาปัญหาและความต้องการเสริมสร้างสมรรถนะของผู้ดูแล   โดยการสัมภาษณ์กลุ่มตัวอย่างผู้ดูแลผู้สูงอายุในจังหวัดเพชรบุรีที่มีคุณสมบัติ จำนวน 30 คน ระยะที่ 2 ดำเนินการทดลองโดยการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยการใช้กรณีศึกษาและการศึกษาจากสถานการณ์จริง จำนวน 30 ชั่วโมง แบ่งเป็นบรรยายและสัมมนา จำนวน 12 ชั่วโมง และสาธิตย้อนกลับ จำนวน 18 ชั่วโมง และระยะที่ 3 ประเมินผลหลักสูตรทั้งก่อน ระหว่าง และหลังใช้หลักสูตรด้วยการประยุกต์แบบประเมินชิป (CIPP) วิเคราะห์ข้อมูลด้วยโดยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหาและใช้สถิติ Dependent Sample T-test

            ผลการศึกษา พบว่า วัตถุประสงค์ของหลักสูตรมีความเหมาะสมและชัดเจน ปัจจัยนําเข้ามีความเพียงพอของทรัพยากรและงบประมาณในการสนับสนุน ส่วนกระบวนการอบรมมีความราบรื่นด้วยความร่วมมือช่วยเหลือและแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นทั้งจากผู้เข้ารับการอบรมและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และผลลัพธ์ของหลักสูตร พบว่า ผู้เข้าอบรมมีความรู้และทักษะเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ 0.001 ส่วนความพึงพอใจต่อวิธีการและกิจกรรมของหลักสูตรแสดงว่าหลักสูตรที่สร้างขึ้นครั้งนี้สามารถนําไปใช้ฝึกอบรมทักษะการจัดการความรู้ด้านการสร้างเสริมสุขภาพได้อย่างมีประสิทธิภาพ

            ดังนั้นหน่วยงานสาธารณสุข องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรให้ความสำคัญในการพัฒนาศักยภาพผู้ดูแลโดยเฉพาะในกลุ่มผู้ดูแลผู้สูงอายุโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง จัดกิจกรรมอบรมให้ความรู้โดยการมีส่วนร่วมในการออบแบบกิจกรรมเพื่อให้ผู้ดูแลมีความรู้ ทักษะด้านการปฏิบัติและเกิดความมั่นใจที่สามารถดูแลสุขภาพ ป้องกันภาวะแทรกซ้อนจากโรคไม่ติดต่อเรื้อรังและเพิ่มคุณภาพชีวิตที่ดีในกลุ่มผู้สูงอายุต่อไป