ประสบการณ์สูบบุหรี่ไฟฟ้าของวัยรุ่นหญิง ในสถาบันอุดมศึกษา จังหวัดขอนแก่น

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงคุณภาพแบบการตีความ (Hermeneutic Phenomenology) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสบการณ์ การให้ความหมาย และวิถีการนำสู่สูบบุหรี่ไฟฟ้าของวัยรุ่นหญิงในสถานศึกษาระดับอุดมศึกษาเขตอำเภอเมืองขอนแก่น จำนวน 6 คน (อายุระหว่าง 18-21 ปี) โดยเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงและการบอกต่อ (Snow ball sampling) รวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึก และการสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วมจนข้อมูลอิ่มตัว และวิเคราะห์ตามแนวทางของ Colaizzi  

           พบว่า วัยรุ่นหญิงรับรู้และให้ความหมายของการสูบบุหรี่ไฟฟ้าในด้านบวกจะมีน้ำหนักมากกว่าด้านลบ  โดยบุหรี่ทำให้ไม่มีความแตกต่างและมีความเท่าเทียมกันระหว่างเพศ สูบได้ทุกแห่งเพราะมีกลิ่นหอมติดตัวและเมาง่าย มีความมั่นใจในตนเองในสังคมกลุ่มเพื่อน ไม่เชย ดูมีฐานะ เป็นผู้นำมั่นใจในตัวเอง ทำให้ลดน้ำหนักและเลิกสูบบุหรี่แบบมวนธรรมดาได้และคลายเครียด ส่วนด้านลบ คือ เป็นสิ่งเสพติดมีผลเสียต่อสุขภาพ เสี่ยงต่อการติดเชื้อโรคไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ทำให้เสียเงิน รายได้ลดลงและเป็นสิ่งที่ผิดกฎหมาย ส่วนวิถีหรือเส้นทางการสูบบุหรี่ไฟฟ้าตั้งแต่การสัมผัสบุหรี่ไฟฟ้าจนกระทั่งการติด มีจำนวน 3 เส้นทาง ได้แก่ 1) อยากลอง: เป็นการอยากลองตามคำชวนของเพื่อนหรือคนใกล้ตัวซึ่งเป็นของแปลกที่ดูดี ลองแล้วติดเนื่องจากความแปลกใหม่ของน้ำยาและอุปกรณ์ที่ทันสมัย สามารถจะสูบได้ทุกแห่งที่ต้องการ 2) อยากเลียนแบบ: เป็นความรู้สึกอยากเก่งเท่าเทียมเพื่อนชาย ดูเท่ห์และต้องการมีตัวตนในกลุ่มเพื่อน และ 3) ตั้งใจที่จะสูบ: เพื่อให้ลดความเหงาและคลายเครียด  ถึงแม้ว่าวัยรุ่นหญิงรับรู้ว่าการสูบบุหรี่ไฟฟ้าเป็นผลเสียด้านสุขภาพและเศรษฐกิจ แต่ยังมีความนิยมอย่างมากจากภาพลักษณ์ที่ดูทันสมัย ดังนั้นผู้ที่เกี่ยวข้องได้แก่ ผู้ปกครอง บุคลากรสุขภาพ และครูในสถานศึกษา ควรร่วมมือกันหาแนวทางเพื่อลด ละ เลิกการบริโภคบุหรี่ไฟฟ้าในกลุ่มวัยรุ่นหญิง เช่น ครอบครัวควรเป็นตัวอย่างที่ดีไม่สูบ พูดคุยกับลูกเกี่ยวกับความเสี่ยงบุหรี่ไฟฟ้า สถานศึกษาร่วมมือกับบุคลากรสุขภาพจัดทำหลักสูตรให้ความรู้แก่วัยรุ่นหญิงโดยเน้นผลเสียที่เกิดต่อสุขภาพ การออกข้อบังคับใช้ห้ามสูบบุหรี่ไฟฟ้าในสถานศึกษา การหาแนวทางที่สร้างความรู้สึกยับยั้งใจในการเข้าสู่วิถีการสูบบุหรี่ไฟฟ้าของวัยรุ่นหญิง รวมทั้งควรมีการปรับปรุงกฎหมายที่เกี่ยวข้องแล้วนำมาบังคับใช้อย่างเข้มงวดทั้งผู้สูบและผู้ขาย