ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ในอำเภอหนองบัวระเหว จังหวัดชัยภูมิ

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงวิเคราะห์แบบภาคตัดขวาง (Cross-sectional Analytical Research) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่สามารถพยากรณ์พฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ขนาดตัวอย่างจำนวน 301 คนโดยการสุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอนจากผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ในอำเภอหนองบัวระเหว จังหวัดชัยภูมิ เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามที่ผู้วิจัยสร้างขึ้นซึ่งได้ผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาโดยผู้ทรงคุณวุฒิ และหาค่าความเที่ยงโดยหาค่า สัมประสิทธิ์ของอัลฟาครอนบาร์ค การรับรู้สุขภาวะมีค่าเท่ากับ 0.80 และพฤติกรรมการดูแลตนเอง เท่ากับ 0.79 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมสำเร็จรูปหาค่าจำนวน ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าสูงสุด ค่าต่ำสุดและวิเคราะห์การถดถอยเชิงพหุคูณแบบขั้นตอน โดยกำหนดนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05

           ผลการศึกษาพบว่า ผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 มีระดับการรับรู้สุขภาวะรายด้านและระดับพฤติกรรมการดูแลตนเองรายด้านและภาพรวมของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 อยู่ในระดับปานกลาง การรับรู้ประโยชน์ของการปฏิบัติตามคำแนะนำของเจ้าหน้าที่ (X₁) การรับรู้ความรุนแรงของโรคเบาหวาน (X₂) รายได้ (X₃) และระดับน้ำตาลในเลือดครั้งสุดท้าย (X₄) สามารถร่วมกันพยากรณ์พฤติกรรมการดูแลตนเอง (ŷ) ของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 (F=13.962, p-value<0.001) ซึ่งเขียนเป็นสมการได้ดังนี้ ŷ = 0.284 + 0.348 (X₁) + 0.260 (X₂) + 0.118 (X₃) + 0.137 (X₄) โดยมีความแม่นยำในการพยากรณ์ร้อยละ 25.4 (R²=0.254)

           จากผลการศึกษาในครั้งนี้ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรส่งเสริมให้ผู้ป่วยเบาหวานมีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดูแลตนเอง โดยเพิ่มเติมเกี่ยวกับรูปแบบการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่เหมาะสมแก่ผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2