ความชุกของอาการเจ็บป่วยจากการทำงานสัมผัสความร้อนของกลุ่มผู้ประกอบอาชีพขับขี่จักรยานยนต์ ในพื้นที่กรุงเทพมหานคร
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชุกของอาการเจ็บป่วยจากการสัมผัสความร้อนในกลุ่มผู้ขับขี่จักรยานยนต์ในพื้นที่กรุงเทพมหานคร โดยใช้การศึกษาแบบภาคตัดขวาง (Cross-sectional Study) เก็บข้อมูลจากผู้ขับขี่ จำนวน 417 คน ซึ่งเป็นกลุ่มทำงานกลางแจ้งและสัมผัสอุณหภูมิสูง เครื่องมือเก็บข้อมูลเป็นแบบสอบถามเกี่ยวกับปัจจัยด้านบุคคล สุขภาพ พฤติกรรม การทำงาน สภาพแวดล้อม และอาการเจ็บป่วย
ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศชาย ร้อยละ 94.0 อายุ 45 - 59 ปี ร้อยละ 43.6 ลักษณะการทำงานส่วนใหญ่ขับขี่เป็นอาชีพหลัก ร้อยละ 96.2 ทำงานวันละ 8 ชั่วโมงขึ้นไป ร้อยละ 94.0 และทำงานกลางแจ้งเป็นส่วนใหญ่ ร้อยละ 71.2 พบว่า เขตพญาไท มีดัชนีความร้อนสูงสุดถึง 56.4 °C ข้อมูลอาการเจ็บป่วยที่เกิดขึ้นระหว่างทำงานขับขี่จักรยานยนต์กลางแจ้ง พบว่า ส่วนใหญ่มีอาการสับสนหรือพูดไม่ชัด หายใจหอบ และหัวใจเต้นเร็ว มากที่สุดร้อยละ 17.3 ในช่วง 1 เดือนที่ผ่านมา ส่วนใหญ่มีอาการปวดศีรษะ ร้อยละ 38.8 ในช่วง 1 ปีที่ผ่านมา ส่วนใหญ่มีอาการปวดศีรษะ ร้อยละ 37.9
โดยผลจากการวิจัยครั้งนี้เป็นประโยชน์ในการกำหนดแนวทางการป้องกันโรคและภัยสุขภาพจากความร้อนที่สำคัญ พัฒนามาตรการป้องกันความร้อนในผู้ขับขี่จักรยานยนต์ โดยเฉพาะในพื้นที่เมืองใหญ่ที่มีอุณหภูมิสูงจากการสะสมความร้อน จากพื้นผิวถนนและอาคาร และการสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับวิธีการดูแลสุขภาพในช่วงอากาศร้อนที่เหมาะสมต่อไป
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่พิมพ์ในวารสารสถาบันป้องกันควบคุมโรคเขตเมือง ถือว่าเป็นผลงานวิชาการ งานวิจัยและวิเคราะห์ ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียนเอง ไม่ใช่ความเห็นของสถาบันป้องกันควบคุมโรคเขตเมือง หรือคณะบรรณาธิการแต่ประการใด ผู้เขียนจำต้องรับผิดชอบต่อบทความของตน
เอกสารอ้างอิง
World Meteorological Organization [Internet]. Geneva: World Meteorological Organization; c2025. Heatwave; 2025 [cite 2025 Jan 1]; [about 1 p.]. Available from: https://wmo.int/topics/heatwave
Kunno J, Luangwilai T, Manomaipiboon B, Onklin I, Ong-artborirak P, Krainara P, et al. The Urban Health Themes and Urban Factors Associated with Health: A Brief Review. Vajira Medical Journal: Journal of Urban Medicine. 2024;68(4):1-14.
สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม; c2023. ปรากฏการณ์ “เกาะความร้อน” เรื่องใกล้ตัวของคนเมือง;2566 [เข้าถึงเมื่อ 1 มกราคม 2568]; [ประมาณ 1 น.]. เข้าถึงได้จาก: https://shorturl.asia/J3Pxc.
World Health Organization [Internet]. Geneva: World Health Organization; c2024. Heat and health 2024 [cite 2025 May 4]; [about 1 p.]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/climate-change-heat-and-health
Yang X, Xu X, Wang Y, Yang J, Wu X. Heat exposure impacts on urban health: A meta-analysis. Sci Total Environ. 2024 Oct 15;947:174650. doi: 10.1016/j.scitotenv.2024.174650.
Ebi KL, Capon A, Berry P, Broderick C, de Dear R, Havenith G, et al. Hot weather and heat extremes: health risks. Lancet. 2021 Aug 21;398(10301):698-708.
Jiang L, Wang J, Castaño-Rosa R, Zhong C, Cao SJ. Heat exposure and coping strategies for food delivery riders under urban heat extremes. Energy and Buildings. 2024;322:114693. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.enbuild.2024.114693.
Moda HM, Filho WL, Minhas A. Impacts of Climate Change on Outdoor Workers and their Safety: Some Research Priorities. Int J Environ Res Public Health. 2019 Sep 17;16(18):3458. doi: 10.3390/ijerph16183458.
นัพวุฒิ ชื่นบาล , ตรีอมร วิสุทธิศิริ. รายงานการวิจัย การศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมสุขภาพของผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์ รับจ้างในพื้นที่เขตบางเขน. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.); 2556.
ธราธร ดุรงค์พันธุ์. โรคลมร้อน (Heat Stroke). วารสารโรงพยาบาลชลบุรี. 2562;44(3):227-34.
BMA GIS PORTAL ระบบภูมิสารสนเทศกลางของกรุงเทพมหานคร [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: กองสารสนเทศภูมิศาสตร์; c2025. แผนที่เขตการปกครอง; 2568 [เข้าถึงเมื่อ 1 มกราคม 2568]; [ประมาณ 1 น.]. Available from: https://district.bangkok.go.th/SEDPortal/map1/
William GC. Sampling techniques. New York: Wiley; 1953.
Maule AL, Scatliffe-Carrion KD, Kotas KS, Smith JD, Ambrose JF. Heat exhaustion and heat stroke among active component members of the U.S. Armed Forces, 2019-2023. MSMR. 2024 Apr 20;31(4):3-8.
Tran KV, Azhar GS, Nair R, Knowlton K, Jaiswal A, Sheffield P, et al. A cross-sectional, randomized cluster sample survey of household vulnerability to extreme heat among slum dwellers in ahmedabad, india. Int J Environ Res Public Health. 2013 Jun 18;10(6):2515-43.
Tan J, Zheng Y, Tang X, Guo C, Li L, Song G, et al. The urban heat island and its impact on heat waves and human health in Shanghai. Int J Biometeorol. 2010 Jan;54(1):75-84.
Koch CA. Obesity is a Risk Factor. Dtsch Arztebl Int. 2023 Mar 17;120(11):188. doi: 10.3238/arztebl.m2022.0333.
Zhang Z, Wu X, Zou Z, Shen M, Liu Q, Zhangsun Z, et al. Heat stroke: Pathogenesis, diagnosis, and current treatment. Ageing Res Rev. 2024 Sep;100:102409. doi: 10.1016/j.arr.2024.102409.
Kjellstrom T, Holmer I, Lemke B. Workplace heat stress, health and productivity - an increasing challenge for low and middle-income countries during climate change. Glob Health Action. 2009 Nov 11;2. doi: 10.3402/gha.v2i0.2047.
Luangwilai T, Robson MG, Siriwong W. Effect of heat exposure on dehydration and kidney function among sea salt workers in Thailand. Rocz Panstw Zakl Hig. 2021;72(4):435-42.
Cramer MN, Gagnon D, Laitano O, Crandall CG. Human temperature regulation under heat stress in health, disease, and injury. Physiol Rev. 2022 Oct 1;102(4):1907-89.
Wen FL, Xu YJ, Xue LE, Fu YF, Cui LL, Wang JZ, et al. Proteomics analyses of acute kidney injury biomarkers in a rat exertional heat stroke model. Front Physiol. 2023 Jun 12;14:1176998. doi: 10.3389/fphys.2023.1176998.
Amoadu M, Ansah EW, Sarfo JO, Hormenu T. Impact of climate change and heat stress on workers’ health and productivity: A scoping review. The Journal of Climate Change and Health. 2023;12:100249. doi: https://doi.org/10.1016/j.joclim.2023.100249.
National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH) [Internet]. Washington, D.C.: National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH); c2024. Heat-related Illnesses; 2024 [cite 2025 Jan 1]; [about 1 p.]. Available from: https://www.cdc.gov/niosh/heat-stress/about/illnesses.html
