ผลกระทบของปริมาณฝนรายวันเฉลี่ยรายเดือนต่อจำนวนผู้ป่วยโรคมือเท้าปากในจังหวัดปทุมธานี
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงความสัมพันธ์มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลกระทบของปริมาณฝนรายวันเฉลี่ยรายเดือนต่อจำนวนผู้ป่วยโรคมือเท้าปากในจังหวัดปทุมธานี ข้อมูลอนุกรมเวลารายเดือนของจังหวัดปทุมธานี ในช่วง เดือนมกราคม พ.ศ. 2561 ถึง เดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2567 ประกอบด้วย ปริมาณฝนรายวันเฉลี่ยรายเดือนรวบรวมจากคลังข้อมูลน้ำแห่งชาติ สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ (องค์การมหาชน) และจำนวนผู้ป่วยโรคมือเท้าปากรายเดือนรวบรวมจากระบบรายงานการเฝ้าระวังโรค 506 สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสหสัมพันธ์เพียร์สันและตัวแบบเชิงเส้นนัยทั่วไป ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์เพียร์สันระหว่างปริมาณฝนรายวันเฉลี่ยรายเดือนและจำนวนผู้ป่วยโรคมือเท้าปากรายเดือนเท่ากับ 0.573 ตัวแบบเชิงเส้นนัยทั่วไปที่มีจำนวนผู้ป่วยโรคมือเท้าปากรายเดือนเป็นตัวแปรตาม มีปริมาณฝนรายวันเฉลี่ยรายเดือนเป็นตัวแปรต้นได้ตัวแบบถดถอยควอไซปัวซง (Quasi-Poisson regression) มีสัมประสิทธิ์การกำหนดเท่ากับ 0.385 ซึ่งแสดงอัตราเสี่ยงเมื่อตัวแปรต้นปริมาณฝนรายวันเฉลี่ยรายเดือนเพิ่มขึ้น 1 มิลลิเมตร จำนวนผู้ป่วยโรคมือเท้าปากรายเดือนจะเพิ่มเป็น 1.01 เท่าของจำนวนผู้ป่วยโรคมือเท้าปากรายเดือนเฉลี่ย กล่าวได้ว่า ข้อมูลการพยากรณ์ปริมาณฝนรายวันล่วงหน้าสามารถใช้เป็นปัจจัยนำเพื่อประเมินจำนวนผู้ป่วยจากโรคมือเท้าปากเพื่อการดำเนินการทางด้านสาธารณสุขที่เหมาะสมต่อไป
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่พิมพ์ในวารสารสถาบันป้องกันควบคุมโรคเขตเมือง ถือว่าเป็นผลงานวิชาการ งานวิจัยและวิเคราะห์ ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียนเอง ไม่ใช่ความเห็นของสถาบันป้องกันควบคุมโรคเขตเมือง หรือคณะบรรณาธิการแต่ประการใด ผู้เขียนจำต้องรับผิดชอบต่อบทความของตน
เอกสารอ้างอิง
สมาคมโรคติดเชื้อในเด็กแห่งประเทศไทย [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: สมาคม; c2024. โรคมือเท้าปาก; 2567 [เข้าถึงเมื่อ 1 พ.ย. 2567]; [ประมาณ 2 น.]. เข้าถึงได้จาก: https://www.pidst.or.th/A297.html
กรมการปกครอง, สำนักบริหารการทะเบียน [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: สำนักบริหารการทะเบียน; c2024. สถิติประชากรทางการทะเบียนราษฎร(รายเดือน) จำนวนประชากรรายอายุ; 2567 [เข้าถึงเมื่อ 1 พ.ย. 2567]; [ประมาณ 10 น.]. เข้าถึงได้จาก: https://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statMONTH/statmonth/#/view
กรมอุตุนิยมวิทยา, ศูนย์ภูมิอากาศ กองพัฒนาอุตุนิยมวิทยา [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: ศูนย์ภูมิอากาศ กองพัฒนาอุตุนิยมวิทยา; c2024. ภูมิอากาศจังหวัดปทุมธานี; 2566 [เข้าถึงเมื่อ 1 พ.ย. 2567]; [ประมาณ 3 น.]. เข้าถึงได้จาก: http://climate.tmd.go.th/data/province /กลาง/ภูมิอากาศปทุมธานี.pdf
สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ (องค์การมหาชน), คลังข้อมูลน้ำแห่งชาติ [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: คลังข้อมูลน้ำแห่งชาติ; c2024. ปริมาณฝนเชิงพื้นที่ รายเดือน รายจังหวัด; 2567 [เข้าถึงเมื่อ 1 พ.ย. 2567]; [ประมาณ 337 น.]. เข้าถึงได้จาก: https://data.hii.or.th/dataset/38cbfb06-e174-4653-accd-d491121ba752/resource/120aba77-b0a7-44c0-8043-91124dac45ed/download/spatial-rain-hii.csv
กรมควบคุมโรค, สำนักระบาดวิทยา [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: สำนัก; c2024. จำนวนผู้ป่วย - เสียชีวิตรายเดือน แยกรายจังหวัด; 2567 [เข้าถึงเมื่อ 1 พ.ย. 2567]; [ประมาณ 28 น.]. เข้าถึงได้จาก: http://doe.moph.go.th/surdata/disease.php?dcontent=old&ds=71
The R Foundation [Internet]. Vienna: The R Foundation; c2021. The R Project for Statistical Computing; 2024 [cited 2024 Nov 1]; [about 1 screen]. Available from: https://www.r-project.org/
jamovi [Internet]. Sydney: jamovi project; c2022. Open statistical software for the desktop and cloud; 2022 [cited 2024 Nov 1]; [about 1 screen]. Available from: https://www.jamovi.org
GAMLj [Internet]. San Francisco: GAMLj; c2019. General Analyses for the Linear Model in Jamovi; 2019 [cited 2024 Nov 1]; [about 1 screen]. Available from: https://gamlj.github.io/
Ghasemi A, Zahediasl S. Normality tests for statistical analysis: a guide for non-statisticians. Int J Endocrinol Metab. 2012 Spring;10(2):486-9.
Thode HJ. Testing for normality. New York: Marcel Dekker; 2022.
IntellectusConsulting by Intellectus360 [Internet]. Clearwater: Intellectus360; c2022. Pearson’s Correlation Coefficient: A Comprehensive Overview; 2022 [cited 2024 Nov 1]; [about 2 screens]. Available from: https://www.statisticssolutions.com/free-resources/directory-of-statistical-analyses/pearsons-correlation-coefficient/
Walker JA. Statistics for the Experimental Biologist A Guide to Best (and Worst) Practices [Internet]. San Francisco: bookdown; 2024.
พงษ์เดช สารการ, ฎลกร จำปาหวาย. ความครอบคลุมและยืดหยุ่น: ประเด็นที่ควรถูกพิจารณาสำหรับการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยตัวแบบเชิงเส้นนัยทั่วไปในงานวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ. วารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพและการสาธารณสุขชุมชน 2563;3(2):144-58.
มหาวิทยาลัยมหิดล, ศูนย์ส่งเสริมการวิจัย [อินเทอร์เน็ต]. นครปฐม: ศูนย์ส่งเสริมการวิจัย; c2022. ประกาศมหาวิทยาลัยมหิดล เรื่อง แนวปฏิบัติสำหรับโครงการวิจัยที่ไม่เข้าข่ายการวิจัยในคน; 2565 [เข้าถึงเมื่อ 1 พ.ย. 2567]; [ประมาณ 2 หน้า]. เข้าถึงได้จาก: https://sp.mahidol.ac.th/th/LAW/policy/2565-MU-Non-Human.pdf
มหาวิทยาลัยมหิดล, ศูนย์ส่งเสริมจริยธรรมการวิจัยในคน [อินเทอร์เน็ต]. นครปฐม: ศูนย์ส่งเสริมจริยธรรมการวิจัยในคน; c2022. แบบประเมินว่าโครงการวิจัยของท่านเข้าข่ายการวิจัยในคนหรือไม่; 2565 [เข้าถึงเมื่อ 5 ต.ค. 2567]; [ประมาณ 6 หน้า]. เข้าถึงได้จาก: https://sp.mahidol.ac.th/th/ethics-human/forms/checklist/2022-Human%20Research%20Checklist-researcher.pdf
มหาวิทยาลัยมหิดล, คณะเภสัชศาสตร์ [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: คณะเภสัชศาสตร์; c2023. ความสำคัญของการขอรับรองจริยธรรมการวิจัย; 2566 [เข้าถึงเมื่อ 5 ต.ค. 2567]; [ประมาณ 23 หน้า]. เข้าถึงได้จาก: https://www.tm.mahidol.ac.th/research/images/Channel/slide/S2_ep30_จริยธรรมการวิจัยในคน.pdf
Abdul Wahid NA, Suhaila J, Rahman HA. Effect of climate factors on the incidence of hand, foot, and mouth disease in Malaysia: A generalized additive mixed model. Infect Dis Model. 2021 Aug 16;6:997-1008.
Yang F, Ma Y, Liu F, Zhao X, Fan C, Hu Y, et al. Short-term effects of rainfall on childhood hand, foot and mouth disease and related spatial heterogeneity: evidence from 143 cities in mainland China. BMC Public Health. 2020 Oct 9;20(1):1528.