ผลของรูปแบบการวางแผนจำหน่ายแบบบูรณาการเพื่อส่งเสริมความสามารถ ในการจัดการความปวดผ่านช่องทางออนไลน์ในผู้ป่วยปวดหลังส่วนล่าง ที่เข้ารับบริการคลินิกฝังเข็ม โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา

ผู้แต่ง

  • วัชรี บุญบำเรอ โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา
  • พรชนก วิวัฒโนดม
  • ศิรารัตน์ ภัคดีพินิจ

คำสำคัญ:

วางแผนจำหน่ายแบบบูรณาการ, ปวดหลังส่วนล่าง, ความสามารถการจัดการความปวด, ออนไลน์

บทคัดย่อ

อาการปวดหลังส่วนล่างเป็นปัญหาที่พบบ่อยและส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน การทำงานและการดูแลตนเอง การวิจัยกึ่งทดลองแบบสองกลุ่มวัดผลก่อนและหลังการทดลอง นี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาผลของรูปแบบการวางแผนจำหน่ายแบบบูรณาการ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการจัดการความปวดผ่านช่องทางออนไลน์ในผู้ป่วยปวดหลังส่วนล่างต่อความสามารถในการจัดการความปวด ระดับความปวด ระดับความเครียดและอัตราการกลับมารักษาซ้ำใน 28 วันหลังจำหน่าย กลุ่มตัวอย่างคือผู้ป่วยปวดหลังส่วนล่างที่เข้ารับบริการคลินิกฝังเข็มโรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา ช่วงเดือนมกราคม-เมษายน 2568 จำนวน 60 รายเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมกลุ่มละ 30 ราย กลุ่มทดลองได้รับการวางแผนการจำหน่ายแบบบูรณาการฯ ส่วนกลุ่มควบคุมได้รับการวางแผนจำหน่ายระบบปกติ เครื่องมือที่ใช้ในการทดลอง ได้แก่ 1) รูปแบบการวางแผนจำหน่ายแบบบูรณาการฯ และชุดกิจกรรมทางการพยาบาล ตรวจสอบความตรงของเนื้อหา (CVI) ด้วยผู้เชี่ยวชาญ 5 ท่าน ได้ค่า CVI =.983 2) แบบบันทึกวางแผนจำหน่ายแบบบูรณาการ 3) แบบสอบถามความสามารถในการจัดการความปวดโดยไม่ใช้ยา  4) แบบประเมินความรุนแรงของอาการปวดของตนเอง และ 5) แบบประเมินความเครียด เครื่องมือวิจัยผ่านการตรวจสอบคุณภาพ ค่า CVI ระหว่าง .97-1.00 และค่าสัมประสิทธิ์อัลฟาของครอนบาคระหว่าง 0.786-0.925 วิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติเชิงพรรณนา และสถิติอ้างอิงประกอบด้วย Chi-square  Independent t-test และ Paired t-test

ผลการวิจัย: พบว่าหลังได้รับรูปแบบการวางแผนจำหน่ายแบบบูรณาการ กลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยความสามารถการจัดการความปวดโดยไม่ใช้ยาเพิ่มขึ้น และคะแนนเฉลี่ยความปวด คะแนนเฉลี่ยความเครียดลดลงจากก่อนได้รับรูปแบบการวางแผนจำหน่ายฯ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ p < .01  ส่วนกลุ่มควบคุมหลังได้รับการวางแผนจำหน่ายระบบปกติ พบว่าคะแนนเฉลี่ยความสามารถการจัดการความปวดโดยไม่ใช้ยา และคะแนนเฉลี่ยความเครียดไม่แตกต่างจากก่อนได้รับการวางแผนจำหน่ายระบบปกติอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ส่วนคะแนนเฉลี่ยความปวดลดลงกว่าก่อนได้รับการวางแผนจำหน่ายระบบปกติอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ p < .01 เปรียบเทียบระหว่างกลุ่มพบว่าหลังได้รูปแบบการวางแผนจำหน่ายฯ กลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยความสามารถในการจัดการความปวดโดยไม่ใช้ยา สูงกว่ากลุ่มควบคุม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ p < .01 มีคะแนนเฉลี่ยความปวด คะแนนเฉลี่ยความเครียด และการกลับมารักษาซ้ำต่ำกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ p < .01

เอกสารอ้างอิง

Jones CMP, Underwood M, Chou R, Schoene M, Sabzwari S, Cavanagh J, et al. Analgesia for non-specific low back pain. BMJ 2024;385:e080064. doi: 10.1136/bmj-2024-080064.

สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข . รายงานสถานการณ์โรคและภัยสุขภาพจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อมปี 2560. นนทบุรี: สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม; 2561.

สำนักงานสถิติจังหวัดนครราชสีมา. รายงานสถิติจังหวัดนครราชสีมา พ.ศ. 2565. นครราชสีมา: สำนักงานสถิติจังหวัดนครราชสีมา; 2565.

พิษณุ อภิสมาจารโยธิน. รูปแบบการใช้การแพทย์แบบผสมผสานของผู้ป่วยโรคระบบกล้ามเนื้อและโครงร่างในจังหวัดนครปฐม. วารสารมหาวิทยาลัยศิลปากร ฉบับภาษาไทย 2557;34:171-89.

World Health Organization. WHO releases guidelines on chronic low back pain [Internet]. 2023 [cited 2024 July 10]. Available from: https://www.who.int/news/item/07-12-2023-who-releases-guidelines-on-chronic-low-back-pain

กลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา. เอกสารสรุปรายงานผลการดำเนินงานคลินิกฝังเข็มประจำปี 2566. นครราชสีมา: คลินิกฝังเข็ม โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา; 2566.

Perlin C. World Health Organization 2023 Guidelines for the Treatment of Low Back Pain [Internet]. 2024 [cited 2024 July 15]. Available from: https://medium.com/@cindyperlin_21743/world-health-organization-2023-guidelines-for-the-treatment-of-low-back-pain-62165ea103fa

Werneke MW, Deutscher D, Hayes D, Grigsby D, Mioduski JE, Resnik LJ. Is telerehabilitation a viable option for people with low back pain? associations between telerehabilitation and outcomes during the covid-19 pandemic. NCBI 2022;102:pzac020. doi: 10.1093/ptj/pzac020.

McKechan KM. Continuing care: A multidisciplinary approach to discharge planning. St. Louis: the C.V. MoS.D.y company; 1981.

กองการพยาบาล กระทรวงสาธารณสุข. แนวทางการวางแผนจำหน่ายผู้ป่วย. กรุงเทพมหานคร:มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์; 2539.

Dodd M, Janson S, Facione N, Faucett J, Froelicher E S, Humphreys J, et al. Nursing theory and concept development or analysis: Advancing the science of symptom management. Journal of Advanced Nursing 2001;33:668-76.

อมรรัตน์ แสงใสแก้ว, จุรีรัตน์ กอเจริญยศ, บุญรอด ดอนประเพ็ง, มารศรี ศิริสวัสดิ์. ผลของโปรแกรมส่งเสริมกิจกรรมทางกายในขณะปฏิบัติกิจวัตร ประจำวันต่ออาการปวดและภาวะจำ กัดความสามารถ ในผู้ที่ปวดหลังส่วนล่างไม่ทราบสาเหตุ. วารสารพยาบาลสงขลานครินทร 2562;39:1-13.

Burns N, & Grove SK. The practice of nursing research. Philadelphia: Saunders; 2005.

สุวัฒน์ มหัตนิรันดร์กุล, วนิดา พุ่มไพศาลชัย, พิมพ์มาศ ตาปัญญา. การสร้างแบบวัดความเครียดสวนปรุง. วารสารสวนปรุง 2541;13:1-20.

เพ็ญศรี ปัญโญ, อรพิน มโนรส, มะลิ การปักษ์, อัญชลี แนวณรงค์. ผลของโปรแกรมการวางแผนจำหน่ายร่วมกับการใช้แอพพลิเคชั่นในการให้ความรู้ต่อความรู้ และความสามารถในการดูแลตนเองของผู้ป่วยโรคต้อกระจกที่เข้ารับการรักษาในหอผู้ป่วยจักษุ โสต ศอ นาสิก โรงพยาบาลแพร่. วารสารการแพทย์และวิทยาศาสตร์ทางคลินิก โรงพยาบาลแพร่ 2023;31:1-16.

มัลวีร์ สมบุตร, อรทัย วงค์ขันธ์, พิมวรา หนองแส. การพัฒนารูปแบบการวางแผนจำหน่ายผู้ป่วยผ่าตัดข้อเข่าเทียมโรงพยาบาลแพร่. วารสารการแพทย์และวิทยาศาสตร์ทางคลินิก โรงพยาบาลแพร่ 2020;28:107-120.

บุษรา ดาวเรือง, นิโรบล กนกสุนทรรัตน์, ดรุณี ชุณหะวัต. ผลของโปรแกรมการจัดการความปวดหลังผ่าตัดโรคกระดูกและข้อต่อความรู้ของพยาบาล การรับรู้ของป่วยต่อการปฏิบัติพยาบาลและต่อผลลัพธ์ของการจัดการความปวด. วารสารรามาธิบดีพยาบาลสาร 2012;18:358-71.

ธีรศักดิ์ พาจันทร์, เพชรรัตน์ สุขสลุง. ความชุกและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการปวดหลังส่วนล่างของบุคลากรสาธารณสุข สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดขอนแก่น. วารสารการสาธารณสุขชุมชน 2563;6:196-205.

ฉัตรดาว เสพย์ธรรม, สุมาตรา สังข์เกื้อ. ผลของการอ้วนลงพุงต่อความโค้งของกระดูกสันหลังส่วนเอวและความแข็งแรงของกล้ามเนื้อหน้าท้องและกล้ามเนื้อหลังในวัยรุ่นหญิง. วารสารกายภาพบำบัด 2563;42:43-55.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-08-30

รูปแบบการอ้างอิง

1.
บุญบำเรอ ว, วิวัฒโนดม พ, ภัคดีพินิจ ศ. ผลของรูปแบบการวางแผนจำหน่ายแบบบูรณาการเพื่อส่งเสริมความสามารถ ในการจัดการความปวดผ่านช่องทางออนไลน์ในผู้ป่วยปวดหลังส่วนล่าง ที่เข้ารับบริการคลินิกฝังเข็ม โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา. J Health Sci BCNSP [อินเทอร์เน็ต]. 30 สิงหาคม 2025 [อ้างถึง 28 ธันวาคม 2025];9(2):e278250. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/bcnsp/article/view/278250

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย