The Effects of a Self-management Support Program and Family Involvement on Blood Glucose Control in Elderly Diabetic Patients with Poorly Controlled Blood Sugar at Patumvittayakorn Family Medicine Clinic, Sunpasitthiprasong Hospital
Keywords:
diabetic patients with poorly controlled, elderly, self-management support program, family involvementAbstract
Diabetes in the elderly population presents significant challenges due to complex physical, psychological, social, and economic factors. Poor glycemic control in this group is associated with a high risk of complications, which can lead to disability and a reduction in quality of life. This quasi-experimental study investigated the effects of a self-management support program combined with family involvement on glycemic control, self-care behaviors, and quality of life in elderly diabetic patients with poorly controlled blood sugar. A purposive sample of 35 participants meeting inclusion criteria was selected. The intervention included three key tools: 1) a self-management support program with family involvement, 2) a self-management guidebook tailored for elderly diabetic patients, and 3) a self-care behavior log covering diet control, exercise, medication adherence, and emotional management. The program was implemented over 12 weeks, with data collected on glycated hemoglobin (HbA1C), self-care behaviors, and quality of life before and after participation. Data were analyzed using descriptive statistics and paired t-tests.
Results: After the intervention, participants showed a statistically significant reduction in HbA1C levels (p < .05). Additionally, self-care behaviors and quality of life scores improved significantly (p < .05). These results demonstrated the program’s efficacy in supporting better blood sugar management and enhancing the overall well-being of elderly patients. This study suggested that the integration of self-management programs with family support is an effective strategy to improve glycemic control and quality of life in elderly diabetic patients with inadequate blood sugar control.
References
ราชวิทยาลัยอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์, สมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทยในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมาคมต่อมไร้ท่อแห่งประเทศไทย, กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข, สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. แนวทางเวชปฏิบัติสำหรับโรคเบาหวาน 2566. กรุงเทพมหานคร: ศรีเมืองการพิมพ์; 2566.
วิชัย เอกพลากร, หทัยชนก พรรคเจริญ, วราภรณ์ เสถียรนพเก้า. การสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกาย ครั้งที่ 6 พ.ศ. 2562-2563. คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล; 2564.
รังสิมา รัตนศิลา, ขวัญใจ อำนาจสัตย์ซื่อ, สิรินทร ฉันศิริกาญจน, สิริประภา กลั่นกลิ่น, พัชราพร เกิดมงคล. ผลของโปรแกรมการจัดการผู้ป่วยรายกรณีผู้สูงอายุโรคเบาหวานที่ควบคุมไม่ได้. วารสารพยาบาลสาธารณสุข 2558;29:67–79.
สมเกียรติ โพธิสัตย์, สมชัย ชัยศุภมงคลลาภ, นฤมล สวรรค์ปัญญา, ดุษฎี ธรรมานวัตร์, ชำนิ จิตตรีประเสริฐ, อรรถสิทธิ์ ศรีสุบัติ, และคณะ, (บรรณาธิการ). การแพทย์ไทย 2554-2557. กรุงเทพฯ: กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข; 2557.
นพนัฐ จำปาเทศ, ละเอียด แจ่มจันทร์, พัชราภรณ์ ฝ่ายหมื่นไวย์. บทบาทพยาบาลในการประยุกต์ใช้ทฤษฎีการรับรู้ความสามารถของตนเองในผู้สูงอายุที่เป็นเบาหวาน. วารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพและสุขภาวะ 2561;21:153-64
ขวัญเรือน ก๋าวิตู, ชนิดา มัททวางกูร. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้สูงอายุที่เป็นโรคเบาหวานที่อาศัยอยู่ในชุมชนรอบมหาวิทยาลัยสยาม. วารสารพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสยาม 2562;20:82-95.
American Diabetes Association Professional Practice Committee. Glycemic targets: Standards of Medical Care in Diabetes-2022. Diabetes Care 2022;45(Suppl 1):s83-96. doi: 10.2337/dc22-S006.
ElSayed NA, Aleppo G, Aroda VR, Bannuru RR, Brown FM, Bruemmer D, et al. Older Adults: Standards of Care in Diabetes-2023. Diabetes Care. Diabetes Care 2023;46(Suppl 1):S216-29. doi: 10.2337/dc23-S013.
Burgess E, Hassmen P, Welvaert M, Pumpa KL. Behavioural treatment strategies improve adherence to lifestyle intervention programmes in adults with obesity: a systematic review and meta-analysis. Clin Obes 2017;7:105-14. doi: 10.111/cob.12180
ElSayed NA, Aleppo G, Aroda VR, Bannuru RR, Brown FM, Bruemmer D, et al. Pharmacologic approaches to glycemic treatment: standards of care in diabetes-2023. Diabetes Care 2023;46(Suppl 1):S140-57. doi: 10.2337/dc23-S009
ชดช้อย วัฒนะ. การสนับสนุนการจัดการตนเอง: กลยุทธ์ในการส่งเสริมการควบคุมโรค. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี 2558;26:117–27.
ชดช้อย วัฒนะ, สุธน พรธิสาร, ณฐวรรณ รักวงศ์ประยูร, ปริญญา แร่ทอง. รายงานการวิจัยผลของโปรแกรมการส่งเสริมสมรรถนะในการจัดการตนเองเกี่ยวกับโรคเบาหวานต่อความรู้การรับรู้สมรรถนะในการจัดการตนเอง การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ค่าดัชนีมวลกาย และคุณภาพชีวิตผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ปทุมธานี: กองทุนวิจัย มหาวิทยาลับธรรมศาสตร์; 2550.
ณัฐรพี ใจงาม, อรนุช ชูศรี, รุ่งนภา ป้องเกียรติชัย, รังสรรค์ มาระเพ็ญ. แนวคิดการจัดการภาวะสุขภาพของบุคคลและครอบครัวที่มีสมาชิกป่วยด้วยโรคเรื้อรัง. วารสารการพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข 2560;27:1-10.
เสาวนีย์ วรรละออ, พรทิพย์ มาลาธรรม, อภิญญา ศิริพิทยาคุณกิจ. แรงสนับสนุนจากครอบครัวตามการรับรู้ของผู้สูงอายุที่เป็นโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ที่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้. รามาธิบดีพยาบาลสาร 2555;18:372-88.
แสงอรุณ สุรวงค์, ทัศนา ชูวรรธนะปกรณ์. ผลของโปรแกรมการจัดการตนเองของบุคคลและครอบครัวต่อระดับน้ำตาลเฉลี่ยสะสมของผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2. วารสารพยาบาลศาสตร์ 2560;29:104-16.
กาญจนา พิบูลย์, วัลลภ ใจดี, เกษม ใช้คล่องกิจ. การศึกษาอย่างเป็นระบบเกี่ยวกับรูปแบบการดูแลโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ในผู้สูงอายุ. วารสารคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา 2558;23:1-19.
รัชมนภรณ์ เจริญ, น้ำอ้อย ภักดีวงศ์, อำภา นามวงศ์พรหม. ผลของโปรแกรมพัฒนาความรู้และการมีส่วนร่วมของครอบครัวต่อพฤติกรรมสุขภาพและการควบคุมน้ำตาลในเลือดของผู้สูงอายุที่เป็นเบาหวานชนิดที่ 2. รามาธิบดีพยาบาลสาร 2553; 10:279-92.
สายพิณ หัตถีรัตน์. คู่มือหมอครอบครัวฉบับบสมบูรณ์. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์หมอชาวบ้าน; 2551.
ประเสริฐ อัสสันตชัย, สิรินทร ฉันศิริกาญจน, วราลักษณ์ ศรีนนประเสริฐ, วีระศักดิ์ เมืองไพศาล, พัฒน์ศรี ศรีสุวรรณ. คู่มือแนวทางการจัดบริการสุขภาพผู้สูงอายุในสถานบริการสุขภาพ. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: สถาบันเวชศาสตร์สมเด็จพระสังฆราชญาณสังวรเพื่อผู้สูงอายุ กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข; 2559.
นภาลัย ภูริเริงภูมิ. Telehealth การแพทย์ทางไกลสำหรับการดูแลสุขภาพ [อินเตอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ10 ส.ค. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://www.hwthailand.org/articleforworkers/telemedicine-for-health-care.
สาวิตรี นามพะธาย. ผลของโปรแกรมการจัดการโรคเบาหวานด้วยตนเองต่อพฤติกรรมการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดและค่าน้ำตาลเฉลี่ยสะสมในเลือดของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ควบคุมไม่ได้ [วิทยานิพนธ์ปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต]. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยคริสเตียน; 2561.
รพ.สต.บ้านท่าข้าม. พฤติกรรมการดูแลสุขภาพของตนเองในกลุ่มผู้ป่วยเบาหวาน ตำบลแม่เหียะ อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่. เชียงใหม่: กระทรวงสาธารณสุข; 2560.
สุวัฒน์ มหัตนิรันคร์กุล, วิระวรรณ ตันติพิวัฒนสกุล, วนิดา พุ่มไพศาลชัย. เครื่องชี้วัดคุณภาพชีวิตขององค์การอนามัยโลกชุดย่อ ฉบับบภาษาไทย [อินเตอร์เน็ต]. 2567 [เข้าถึงเมื่อ 10 ส.ค. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://gdcatalog.go.th/dataset/gdpublish-whoqol-bref-thai.
ปฐมพร ศิรประภาศิริ, สันติ ลาภเบญจกุล, ดวงดาว ศรียากูล, ยงยุทธ วงศ์ภิรมย์ศานติ์, จุรีพร คงประเสริฐ. คู่มือการจัดบริการคลินิกเบาหวาน ความดันโลหิตสูงวิถีใหม่ แบบยึดประชาชนเป็นศูนย์กลาง (สำหรับระดับผู้ปฏิบัติงาน). นนทบุรี: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์ องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึกในพระบรมราชูปถัมภ์; 2563.
กรภัทร มยุระสาคร. การควบคุมเบาหวานด้วยโภชนาการรายบุคคล (Personalized diabetes nutrition) [อินเตอร์เน็ต]. 2566 [เข้าถึงเมื่อ 5 ต.ค. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://cimjournal.com/confer-update/personalized-diabetes-nutrition/
วีระศักดิ์ ศรินนภากร, บรรณาธิการ. การดูแลผู้ป่วยเบาหวานที่ยากต่อการรักษา. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์กรุงเทพเวชสาร; 2557.
Stratton IM, Adler AI, Neil HA, Matthews DR, Manley SE, Cull CA, et al. Association of glycemia with macrovascular and microvascular complications of type 2 diabetes (UKPDS 35): prospective observational study. BMJ 2000;321:405-12.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Boromarajonani College of Nursing Sunpasitthiprasong

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สรรพสิทธิประสงค์ ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องเป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สรรพสิทธิประสงค์ และคณาจารย์ท่านอื่นๆ ในวิทยาลัยพยาบาลฯ ความรับผิดชอบเกี่ยวกับบทความแต่ละเรื่องผู้เขียนจะรับผิดชอบของตนเอง
