ความสุขในการทำงานของพยาบาลวิชาชีพ โรงพยาบาลศรีนครินทร์
คำสำคัญ:
ความสุขในการทำงาน, กลุ่มวัย, บรรยากาศองค์การ, ความฉลาดทางอารมณ์, พยาบาลวิชาชีพบทคัดย่อ
ความสุขในการทำงานของพยาบาลเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อคุณภาพการให้บริการและความผูกพันต่อองค์กร การวิจัยเชิงพรรณนานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาระดับความสุขในการทำงานของพยาบาลวิชาชีพ 2) วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มวัย บรรยากาศองค์การ และความฉลาดทางอารมณ์กับความสุขในการทำงาน และ 3) ศึกษาปัจจัยที่สามารถทำนายความสุขในการทำงานของพยาบาลวิชาชีพ โรงพยาบาลศรีนครินทร์ กลุ่มตัวอย่างคือพยาบาลวิชาชีพจำนวน 124 คน ที่ได้จากการสุ่มแบบแบ่งชั้น เครื่องมือที่ใช้ประกอบด้วยแบบสอบถาม 4 ส่วน ได้แก่ ข้อมูลทั่วไป ความสุขในการทำงาน บรรยากาศองค์การ และความฉลาดทางอารมณ์ โดยผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหา (Index of Item-Objective Congruence: IOC) มีค่าความสอดคล้องของส่วนที่ 2–4 มีค่า IOC อยู่ในช่วง 0.6-1.00 และค่าความเชื่อมั่น (Cronbach’s alpha) เท่ากับ 0.88, 0.94 และ 0.93 ตามลำดับ การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติเชิงพรรณนาการทดสอบแบบเอ็กแซกต์ของฟิชเชอร์-ฟรีแมน-ฮอลตัน การวิเคราะห์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน และการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณแบบเป็นขั้นตอน
ผลการวิจัย: พบว่า 1) พยาบาลวิชาชีพมีระดับความสุขในการทำงานอยู่ในระดับสูง 2) กลุ่มวัยไม่มีความสัมพันธ์กับความสุขในการทำงาน ขณะที่บรรยากาศองค์การและความฉลาดทางอารมณ์มีความสัมพันธ์ทางบวกกับความสุขในการทำงานอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 และ 3) บรรยากาศองค์การและความฉลาดทางอารมณ์สามารถร่วมกันทำนายความสุขในการทำงานได้ร้อยละ 50.80 สะท้อนให้เห็นถึงบทบาทสำคัญของปัจจัยทั้งสองต่อความสุขในการทำงานของพยาบาลวิชาชีพ ข้อเสนอแนะคือควรส่งเสริมบรรยากาศองค์การที่สนับสนุนการทำงาน และพัฒนาทักษะด้านอารมณ์ของบุคลากร เพื่อยกระดับความสุขในการทำงานและความผูกพันต่อองค์กรอย่างยั่งยืน
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงสาธารณสุข. แผนยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี ด้านสาธารณสุข (พ.ศ. 2560–2579). กรุงเทพมหานคร: กองยุทธศาสตร์และแผนงาน สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข; 2560.
ชุติมา ปัญญาพินิจนุกูร, กลีบแก้ว จันทร์หงษ์, ปรัศนี สมิธ. การสร้างเสริมความสุขในการทำงานเพื่อส่งเสริมความยึดมั่นผูกพันต่อองค์กรของอาจารย์ในวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี กรุงเทพ. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข 2556;22:11-23.
รัชนีกรณ์ ปานวงษ์, อารี ชีวเกษมสุข, เรณุการ์ ทองคำรอด. ความสุขในการทำงานของพยาบาลวิชาชีพโรงพยาบาลสุรินทร์. วารสารพยาบาล 2563;69:11-9.
Warr P. Work, happiness, and unhappiness. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates; 2007.
ฐิตารีย์ ยงค์ประวัติ, เปรมฤทัย น้อยหมื่นไวย, วรรณภา ประไพพานิช. ความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มวัยและสภาพแวดล้อมที่ดึงดูดใจในการทำงานกับความสุขในการทำงานตามการรับรู้ของพยาบาลวิชาชีพ. วารสารพยาบาลทหารบก 2559;17:148-55.
อนุชา ไทยวงษ์, บุญพิชชา จิตต์ภักดี. พยาบาลวิชาชีพ Generation Z ในระบบสุขภาพประเทศไทย: กลวิธีที่ท้าทายในการบริหารสำหรับผู้บริหารการพยาบาล. วารสารแพทย์นาวี 2564;48:199-209.
นิภา วิริยะพิพัฒน์. บทบาทของ HRM: การจัดการช่องว่างระหว่างวัยในองค์กร. วารสารวิชาการและวิจัย มทร.พระนคร 2559;1:73-88.
สุขสันต์ สลางสิงห์, ชนะพล ศรีฤาชา. บรรยากาศองค์การและการสนับสนุนจากองค์การที่มีผลต่อความสุขในการทำงานของนักวิชาการสาธารณสุขในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล จังหวัดมุกดาหาร. วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ 2562;12:604-12.
Litwin GW, Stringer RA. Motivation and organizational climate. Boston: Harvard University Graduate School of Business, Division of Research; 1968.
ศักดิ์ชัย จันทะแสง. โมเดลความสัมพันธ์เชิงสาเหตุระหว่างความฉลาดทางอารมณ์ ความพึงพอใจในการทำงานและความผูกพันต่อองค์กร ที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการเป็นสมาชิกที่ดีขององค์กรของบุคลากรสายสนับสนุนวิชาการ. วารสารวิจัยและนวัตกรรม 2563;6:19-39.
Goleman D. Working with emotional intelligence. New York: Bantam Books; 1998.
ฝ่ายการพยาบาล โรงพยาบาลศรีนครินทร์. แผนยุทธศาสตร์โรงพยาบาลศรีนครินทร์. ขอนแก่น: โรงพยาบาลศรีนครินทร์; 2565.
พิมลพรรณ เหมืองจา, ฉัตรสุมน พฤฒิภิญโญ, สุคนธาศิริ. ความสุขในการทำงานของพยาบาลวิชาชีพที่ปฏิบัติงานในศูนย์บริการสาธารณสุข กรุงเทพมหานคร. วารสารกฎหมายและนโยบายสาธารณสุข 2566;9:255-65.
เบญจพร ก้องบูลยาพงษ์, ดวงกมล ปิ่นเฉลียว. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความสุขในการทำงานของพยาบาลวิชาชีพ โรงพยาบาลชุมชน จังหวัดสุราษฎร์ธานี. วารสารพยาบาลตำรวจ 2559;8:151-160.
Zhang Y, Fu Y, Wang L, Li D, Zhang L. The impact of nursing work environment, emotional intelligence, and empathy fatigue on nurses’ presenteeism: a structural equation model. BMC Nurs. 2025;24:291. doi:10.1186/s12912-025-02905-4.
Chang S, Han K, Cho Y. Association of happiness and nursing work environments with job crafting among hospital nurses in South Korea. Int J Environ Res Public Health 2020;17:4042. doi:10.3390/ijerph17114042.
Faridi K, Shahbazi S, Kalantari S. Assessing the relationship between happiness and professional autonomy among clinical nurses: an analytical cross-sectional study. BMC Nurs 2025;24:320. doi:10.1186/s12912-025-02989-y.
Arulappan J, Pandarakutty S, Valsaraj B. Predictors of nurse's happiness: a systematic review. Front Nurs 2021;8:313-26. doi: 10.2478/fon-2021-0032.
Rasooli SA, Babaei S, Atashi V, Dorri S. The relationship between happiness and caring behaviors in nurses: a descriptive-analytical study. J Nurs Midwifery Sci 2025;12:e157027.
Purvis TE, Saylor D; Neurocritical care and chaplaincy study group. burnout and resilience among neurosciences critical care unit staff. Neurocrit Care 2019;31:406-10. doi: 10.1007/s12028-019-00822-4.
Bragadóttir H, Kalisch BJ, Tryggvadóttir GB. Correlates and predictors of missed nursing care in hospitals. J Clin Nurs 2017;26:1524-1534. doi: 10.1111/jocn.13449.
Cohen J. Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences. 2nd ed. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates; 1988.
นภัสจันท์ มงคลพันธ์. ความสุขในการทำงานของบุคลากรโรงพยาบาลตติยภูมิแห่งหนึ่ง [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. นครปฐม: มหาวิทยาลัยมหิดล; 2559.
Homsuwan W. Factors associated with intention to leave of nurses in Rajavithi Hospital Bangkok Thailand. J Health Res 2017;31(Suppl. 1):S91–7. doi: 10.58837/CHULA.THE.2016.1860
อภิชัย คุณีพงษ์, พรเจริญ บัวพุ่ม, ศิรินุช จันทวี. ความสัมพันธ์ระหว่างบรรยากาศองค์การ ความฉลาดทางอารมณ์ กับความสุขในการทำงานของพยาบาลที่ปฏิบัติงานในโรงพยาบาลชุมชน จังหวัดชัยนาท. วารสารการพยาบาลและการศึกษา 2561;11:66-80.
นฤมล ศิลวิศาล, วาสินี วิเศษฤทธิ์. ความสัมพันธ์ระหว่างประสบการณ์การทำงาน การฝึกอบรม ความฉลาดทางอารมณ์ บรรยากาศการทำงาน และสมรรถนะพยาบาลในหอผู้ป่วยศัลยกรรมหัวใจทรวงอกโรงพยาบาลตติยภูมิ. วารสารพยาบาลโรคหัวใจและทรวงอก 2019;30:45–58.
Guo X, Li W, Yang Y, Chen J, Bai J. Emotional intelligence and job performance of nurses in tertiary hospitals in Xishuangbanna City, the People’s Republic of China. CMU Journal of Nursing 2022;49:92–104.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สรรพสิทธิประสงค์

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สรรพสิทธิประสงค์ ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องเป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สรรพสิทธิประสงค์ และคณาจารย์ท่านอื่นๆ ในวิทยาลัยพยาบาลฯ ความรับผิดชอบเกี่ยวกับบทความแต่ละเรื่องผู้เขียนจะรับผิดชอบของตนเอง
