การพัฒนารูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน (STEMI) โรงพยาบาลยโสธร

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยและพัฒนา มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน (STEMI) โรงพยาบาลยโสธร และประเมินผลลัพธ์ของรูปแบบที่พัฒนาขึ้นต่อคุณภาพการพยาบาลผู้ป่วย STEMI และผู้ให้บริการพยาบาล กลุ่มตัวอย่างคัดเลือกแบบเจาะจง ประกอบด้วย ผู้ป่วย STEMI จำนวน 51 คน และพยาบาลวิชาชีพ 20 คน  ดำเนินการ 4 ระยะ ได้แก่ (1) การวิเคราะห์สถานการณ์โดยใช้ Six Building Blocks Model ร่วมกับการทบทวนเวชระเบียน (2) การพัฒนารูปแบบการพยาบาล (3) การนำรูปแบบไปใช้ และ (4) การประเมินผล เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย มาตรฐานการพยาบาลผู้ป่วย STEMI โปรแกรมพัฒนาสมรรถนะพยาบาล แบบทดสอบความรู้พยาบาลแบบประเมินการปฏิบัติตามมาตรฐานการพยาบาล และแบบประเมินความพึงพอใจของพยาบาล เครื่องมือทั้งหมดผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาโดยผู้ทรงคุณวุฒิ (CVI =0.93–1.00 ,IOC ≥ 0.50) และมีความเที่ยงอยู่ในระดับดี (Cronbach’s alpha =0.81)  การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติเชิงพรรณนาเพื่ออธิบายลักษณะข้อมูล Chi-square เพื่อเปรียบเทียบสัดส่วนผลลัพธ์ทางคลินิก และ t-test  เพื่อเปรียบเทียบความรู้ของพยาบาลและตัวชี้วัดด้านเวลาก่อนและหลังการพัฒนา

ผลการวิจัย: จากการวิเคราะห์สถานการณ์ย้อนหลังพบว่าระบบการดูแลยังมีความล่าช้า โดยเฉพาะระยะเวลา Diagnosis-to-fibrinolysis time สูงกว่ามาตรฐาน พยาบาลยังขาดความมั่นใจในการอ่านคลื่นไฟฟ้าหัวใจ และระบบการประสานงานยังไม่เป็นระบบ สะท้อนถึงช่องว่างของระบบบริการ รูปแบบการพยาบาลที่พัฒนาประกอบด้วย มาตรฐานการพยาบาลและโปรแกรมพัฒนาสมรรถนะพยาบาล ส่งผลให้คุณภาพการพยาบาลผู้ป่วย STEMI ดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .05) ได้แก่ Door to EKG ภายใน 10 นาที การได้รับยา Streptokinase และ Diagnosis to fibrinolysis time ภายใน 30 นาที ภาวะแทรกซ้อนลดลง และอัตราการรอดชีวิตเพิ่มขึ้น ด้านผู้ให้บริการพบว่าความรู้และทักษะหลังการพัฒนาสูงกว่าก่อน อย่างมีนัยสำคัญ ค่าเฉลี่ยก่อน = 12.47 (S.D. = 2.03) หลัง = 17.53 (S.D.  = 0.92) ความพึงพอใจระดับสูงมาก ค่าเฉลี่ย = 4.73 (S.D. = 0.15) และการปฏิบัติตามมาตรฐานอยู่ในช่วงร้อยละ 88.24–92.16 สรุปได้ว่ารูปแบบการพยาบาลที่พัฒนาขึ้นช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการดูแล ลดความล่าช้าในการรักษา และเหมาะสมต่อการประยุกต์ใช้ในบริบทโรงพยาบาลทั่วไป