ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพการนอนหลับของนักศึกษาพยาบาล

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาเพื่อศึกษาคุณภาพการนอนหลับและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพการนอนหลับในนักศึกษาพยาบาลศาสตรบัณฑิต วิทยาลัยพยาบาลแห่งหนึ่ง ปีการศึกษา 2564 กลุ่มตัวอย่างจำนวน 304 คนเป็นผู้ที่พักอยู่ในหอพักของวิทยาลัยฯระหว่างเดือนเมษายน - กันยายน 2565  เครื่องมือเก็บข้อมูลเป็นแบบสอบถามมี 4 ส่วน ประกอบด้วย ส่วนที่ 1 ข้อมูลส่วนบุคคล  ส่วนที่ 2 แบบวัดความเครียดของ กรมสุขภาพจิต (SPST- 20) จำนวน 20 ข้อ ส่วนที่ 3 แบบสอบถามพฤติกรรมการดำรงชีวิตจำนวน 4 ข้อที่ครอบคลุมปัจจัยโน้มนำ (Predisposing factors) ซึ่งได้แก่ เพศ  อายุ ระดับชั้นปี ปัจจัยกระตุ้น (Precipitating factors) ได้แก่ ที่พักอาศัย จำนวนผู้พักอาศัย ความเครียด และปัจจัยคงอยู่ (Perpetuating factors) ได้แก่ การใช้โซเชียลออนไลน์ การออกกำลังกาย การดื่มชา/กาแฟ และยาที่ใช้เป็นประจำ และส่วนที่ 4 แบบประเมินคุณภาพการนอนหลับ Pittsburgh Sleep Quality Index: PSQI ฉบับภาษาไทย โดยเครื่องมือมีค่าความเชื่อมั่นแอลฟาครอนบราค .90  วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ ค่าความถี่ ร้อยละ คะแนนเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน วิเคราะห์ความสัมพันธ์โดยใช้ค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์สเปียร์แมนและเพียร์สัน ระหว่างปัจจัยโน้มนำ ปัจจัยกระตุ้นและปัจจัยคงอยู่ กับคุณภาพนอนหลับ

ผลการศึกษา: พบว่า กลุ่มตัวอย่างจำนวน 304 คน ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ 95.4  มีอายุเฉลี่ย 20.6 ปี (S.D.) พบว่าส่วนใหญ่มีความเครียดในระดับมาก คิดเป็นร้อยละ 42.4 โดยมีชั่วโมงการใช้โซเชียลออนไลน์เฉลี่ย 5.5 ชม.ต่อวัน  พฤติกรรมการออกกำลังกาย พบว่า ส่วนใหญ่ไม่ออกกำลังกาย คิดเป็นร้อยละ 45.4  ดื่มชากาแฟวันละ 1 แก้ว คิดเป็นร้อยละ 60.5 และมีกลุ่มตัวอย่าง 2 คนที่มียาที่รับประทานประจำ คือยา Nortriptyline และ Diazepam กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีคุณภาพการนอนหลับไม่ดี ร้อยละ 75.3  ปัจจัยอายุและชั้นปี มีความสัมพันธ์กันทางลบกับคุณภาพการนอนหลับไม่ดีอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r=-.132,p.02 และ r=-.141,p.014) ตามลำดับ และ การดื่มชา กาแฟ และความเครียดมีความสัมพันธ์ทางบวกกับคุณภาพการนอนหลับไม่ดีอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r=.17,p.003 และ r=.408,p.00) จากผลการวิจัยครั้งนี้ ทางสถานศึกษาควรจัดโปรแกรมหรือกิจกรรมที่ช่วยในการส่งเสริมคุณภาพการนอนหลับสำหรับนักศึกษาและหาแนวทางการจัดการกับปัจจัยด้านความเครียดซึ่งจะส่งผลต่อคุณภาพบัณฑิตในอนาคต