ความสัมพันธ์ระหว่างระดับ Malondialdehyde ในพลาสมากับพารามิเตอร์ของการมีภาวะเมตาบอลิกซินโดรมของผู้เข้ารับบริการในคลินิกเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยรังสิตจังหวัดปทุมธานี

บทคัดย่อ

ภาวะเครียดออกซิเดชันเกิดจากความไม่สมดุลระหว่างการเกิดอนุมูลอิสระที่มากเกินไปร่วมกับ การพร่องของสารต้านอนุมูลอิสระในร่างกายส่งผลให้เซลล์เกิดความเสียหาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในไขมันจะถูกทำลายโดยกระบวนการ lipid peroxidation (LPO) ได้ผลผลิตสุดท้ายคือ Malondialdehyde (MDA) ซึ่งเป็นสารบ่งชี้ทางชีวภาพสำคัญในการประเมินภาวะเครียดออกซิเดชัน กระบวนการ LPO มีบทบาทสำคัญในการก่อให้เกิดโรคเรื้อรัง เช่น โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคความดันโลหิตสูงหรือโรคเบาหวาน ซึ่งล้วนเป็นพารามิเตอร์ของการมีภาวะเมตาบอลิกซินโดรม (Metabolic syndrome, MetS) ดังนั้นผู้วิจัยจึงสนใจที่ประเมินระดับ MDA ในพลาสมาของอาสาสมัครที่เข้าร่วมการตรวจสุขภาพที่คลินิกเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยรังสิต และหาความสัมพันธ์กับพารามิเตอร์ของ MetS

การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาแบบภาคตัดขวาง จากอาสาสมัครทั้งหมด 128 คน เป็นผู้หญิง 75.2% อายุระหว่าง 18-65 ปี ค่ากลางมัธยฐาน 48 (39-57) ปี มีการประเมินโดยวัดส่วนต่างๆของร่างกายและตรวจวิเคราะห์ค่าชีวเคมีในเลือด ตรวจวัดระดับ MDA ในพลาสมาด้วยวิธี Thiobarbituric acid reactive substances (TBARS) แบ่งระดับของ MDA ในพลาสมาเป็นสองกลุ่ม คือกลุ่มที่ MDA ในพลาสมาสูงและกลุ่มที่ MDA ในพลาสมาปกติ จากการศึกษาพบว่ากลุ่มที่ MDA ในพลาสมาสูงพบความชุกของ MetS เพิ่มขึ้น ค่าความยาวเส้นรอบเอว ระดับน้ำตาลในเลือดขณะอดอาหารและระดับไตรกลีเซอไรด์สูง แต่ระดับ เอชดีแอล - โคเลสเตอรอลต่ำกว่ากลุ่มที่ MDA ในพลาสมาปกติอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05) จากการวิเคราะห์การถดถอยพหุโลจิสติกส์พบความสัมพันธ์อย่างมากระหว่างระดับ MDA ในพลาสมาที่สูงขึ้นกับการเกิด MetS  รวมไปถึงพบความสัมพันธ์กับระดับไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูง ระดับเอชดีแอล-คอเลสเตอรอลในเลือดต่ำ และโรคอ้วนลงพุง ตามลำดับ        

โดยสรุประดับ MDA ในพลาสมาที่สูงขึ้นถือเป็นปัจจัยสำคัญในการทำให้เกิดภาวะดื้ออินซูลิน โรคเบาหวานและภาวะไขมันในเลือดผิดปกติในกลุ่มโรค MetS