ความก้าวหน้าด้านการวิจัยของแพทย์แผนจีนในการรักษาและป้องกันโรคติดเชื้อไวรัสระบบทางเดินหายใจเฉียบพลัน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
โรคติดเชื้อไวรัสระบบทางเดินหายใจเฉียบพลัน (viral respiratory infections,VRI) ถือว่าเป็นวิกฤตสาธารณสุขที่สำคัญที่สุดในโลกที่ทั้งโลกเผชิญหน้ามาอย่างยาวนาน การดื้อยา ไวรัสตัวใหม่และการกลายพันธ์ุทำให้วิธีการป้องกันและการรักษาต้องเผชิญหน้ากับความความท้าทายที่ยิ่งใหญ่ ครั้งแล้วครั้งเล่าที่ต้องพัฒนาวิธีการป้องกันและการรักษารูปแบบใหม่ที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น VRI อยู่ในขอบเขตของคำว่า “โรคระบาด” แพทย์แผนจีน สะสมทฤษฎี ตำรับยา และประสบการณ์เชิงปฏิบัติมากมาย ในช่วงยี่สิบปีที่ผ่านมาแพทย์แผนจีนได้มีส่วนร่วมในเหตุการณ์โรคระบาดที่สำคัญในประเทศจีนหลายครั้งและได้ทำให้มีความก้าวหน้าในเชิงบวกมากมาย การวิจัยแสดงให้เห็นว่าการรักษาด้วยการแพทย์แผนจีนมีประสิทธิภาพสามารถทำให้อาการทางคลินิกดีขึ้น ป้องกันหรือชะลอการพัฒนาระยะของโรคให้ช้าลงและส่งเสริมการฟื้นฟูสมรรถภาพของอวัยวะ จุดเด่นของสรรพคุณสมุนไพรจีนคือ มีหลายองค์ประกอบ มีหลายช่องทาง มีหลายเป้าหมาย มีหลายประสิทธิผลและมักจะมีฤทธิ์ต้านไวรัสและปรับภูมิคุ้มกันร่างกาย หลักฐานทางวิทยาศาสตร์ที่มีมากขึ้นทุกวันชี้ให้เห็นว่า สมุนไพรจีนอาจเป็นขุมทรัพย์อันมั่งคั่งที่เป็นกุญแจสำคัญในการแก้ไขปัญหาทางการแพทย์ทั่วโลกของโรคติดเชื้อไวรัสระบบทางเดินหายใจเฉียบพลัน เพื่อที่จะเข้าใจและรู้จักคุณค่าของสมุนไพรจีนในการป้องกันและการรักษา VRI บทความนี้วิเคราะห์ความก้าวหน้าในการทำความเข้าใจเชิงทฤษฎี การปฏิบัติทางคลินิก และกลไกประสิทธิภาพของสมุนไพรจีนในช่วง 20 ปี ที่ผ่านมา โดยหวังว่าจะเป็นข้อมูลอ้างอิงที่มีค่าสำหรับนักวิจัยทางคลินิกและวิทยาศาสตร์
Article Details
References
Marjolein K. Innate immune evasion by human respiratory RNA viruses. J Innate Immun. 2020;12(1):4-20.
Jakša V, Nataša Đ, Nikola Ž, Jelena S, Mario Š, Aleksadar S. 100 Years apart: psychiatric admissions during Spanish flu and COVID-19 pandemic. J Psychiatry Res. 2021; 303 (prepublish).
Runfeng L, Yunlong H, Jicheng H, Weiqi P, Qinhai M, Yongxia S, et al. Lianhuaqingwen exerts anti-viral and anti-inflammatory activity against novel coronavirus (SARS-CoV-2). Pharmacol Res. 2020;156:104761.
Ali ST, Cowling BJ. Influenza virus: tracking, predicting, and forecasting. Annu Rev Public Health. 2021;4243-57.
Centers for Disease Control and Prevention. Revised U.S. surveillance case definition for severe acute respiratory syndrome (SARS) and update on SARS cases - United States and worldwide, December 2003. MMWR MorbMortal Wkly Rep. 2003;52(49):1202-6.
Azhar EI, Hui DSC, Memish ZA, Drosten C, Zumla A. The Middle East Respiratory Syndrome (MERS). Infect Dis Clin North Am. 2019; 33(4):891-905.
Lehtoranta L, Latvala S, Lehtinen MJ. Role of probiotics in stimulating the immune system in viral respiratory tract infections: A narrative review. Nutrients. 2020;12(10).
Wang J, Peng Y, Xu H, Cui Z, Williums RO. The COVID-19 vaccine race: challenges and opportunities in vaccine formulation. AAPS PharmSciTech. 2020;21(6):225.
Lazarus JV, Ratzan SC, Palayew A, Gostin LO, Larson HJ, Rabin K, et al. A global survey of potential acceptance of a COVID-19 vaccine. Nat Med. 2021;27(2):225-8.
Cao B, Wang Y, Wen D, Lui W, Wang J, Fan G, et al. A trial of lopi-navir-ritonavir in adults hospitalized with severe Covid-19. N Engl J Med. 2020; 382 (19):1787-99.
Sheahan TP, Sims AC, Leist SR, Schäfer A, Won J, Brown AJ, et al. Comparative therapeutic efficacy of remdesivir and combination lopinavir, ritonavir, and interferon beta against MERS-CoV. Nat Commun. 2020;11(1):222.
Singh AK, Singh A, Singh R, Misra A. Molnupiravir in COVID-19: A systematic review of literature. Diabetes Metab Syndr. 2021;15(6):102329.
EMahase E. Covid-19: Pfizer’s paxlovid is 89% effective in patients at risk of serious illness, company reports. BMJ. 2021;375n2713.
Jia ZH,Wu Y. The research of exogenous febrile disease guided by the collateral disease theory. A selection of classic papers on collateral disease theory and its application. Chin J Difficult Complicated Cases. 2014;2: (in Chinese)
Liang T, Wu W, Xie H, Li Y, Liu Q, Jiang L. TCM syndrome characteristics of type A H1N1 Flu. J Tradit Chin Med. 2011;52(5):392-4. (in Chinese)
Expert consensus on TCM medical treatment of human infection with H7N9 avian influenza. J Tradit Chin Med Manag. 2014;22(2):318. (in Chinese)
Huang M, Yang F, Zhang L, Zheng W, Zheng J. Experiences and strategies of traditional Chinese medicine in the treatment of Coronavirus Disease 2019: Academician ZHANG Boli’s View on anti-epidemic in Wuhan. J Tradit Chin Med. 2020;61(24):2117-20. (in Chinese)
Li Y, Shi H, Zhou J, Yang L. New Corona-virus pneumonia diagnosis and treatment plan (trial version 8). Analysis of dosage of traditional Chinese Medicine. Chin Pharm. 2021;30(14): 117-22. (in Chinese)
Li Y, Tan Zh, Yuan Zh. Progress in prevention and treatment of new coronavirus pneumonia by “three drugs and three parties” . Lishizhen Medicine and Materia Medica Research. 2021;32(05):1251-53. (in Chinese)
Wang C, Cao B, Liu QQ, Zou ZQ, Liang ZA, Gu L, et al. Oseltamivir compared with the Chinese traditional therapy maxingshigan-yinqiaosan in the treatment of H1N1 influenza: A randomized trial. Ann Intern Med. 2011;155(4): 217-25.
Hu K, Guan WJ, Bi Y, Zhang W, Li L, Zhang B, et al. Efficacy and safety of Lianhuaqingwen capsules, a re-purposed Chinese herb, in patients with coronavirus disease 2019: a multicenter, prospective, randomized controlled trial. Phytomedicine. 2021;85:153242.
Liu X, Song Y, Guan W, Qiu H, Du B, Li Y, et al. New coronavirus infectious pneumonia emergency project: research collaboration group. A multicenter prospective cohort study of Xuebijing injection in the treatment of severe New Coronavirus pneumonia. Chinese Critical Care Medicine. 2021; 33(7):774-8. (in Chinese)
Li GQ, Zhao J, Tu ZT, Li JB, Liu QQ, Shi LQ, et al. [Treating influenza patients of wind-heat affecting Fei syndrome by jinhua qinggan granule: A double-blinded randomized control trial]. Zhongguo Zhong Xi Yi Jie He Za Zhi. 2013;33(12):631-35.
Xiao M, Tian J, Zhou Y, Xu X, Min X, Lv Y, et al. Efficacy of Huoxiang Zhengqi dropping pills and Lianhua Qingwen granules in treatment of COVID-19: a randomized controlled trial. Pharmacol Res. 2020;161:105126.
Zhao C, Li L, Yang W, Lv W, Wang J, Guo J, et al. Chinese medicine formula Huashibaidu granule early treatment for mild COVID-19 patients: An unblinded, cluster-randomized clinical trial. FrontMed (Lausanne). 2021;8:696976.
Wu Z, Li G, Wei W, Liu Z, Wang W, Ma R, et al. Mixture prepared with Chinese medicines in terms of releasing exterior cold and clearing interior heat: Its efficacy and safety in patients with seasonal influenza-a randomized controlledtrial. J Tradit Chin Med. 2018;38(5): 746-753.
Zhang XY, Lv L, Zhou YL, Xie LD, Xu Q, Zou XF, et al. Efficacy and safety of Xiyanping injection in the treatment of COVID-19: a multicenter,
prospective, open-label and randomized controlled trial. Phytother Res. 2021;35(8):4401-10.
Yousefi B, Valizadeh S, Ghaffari H, Vahedi A, Karbalaei M, Eslami M, et al. A global treatment for coronaviruses including COVID-19. J Cell Physiol. 2020; 235(12):9133-42.
Stasi C, Fallani S, Voller F, Silvestri C. Treatment for COVID-19: An overview. Eur J Pharmacol. 2020;889:173644.
Duan Y, Wang J. On the comprehensive application of the three methods of clearing, penetrating and nourishing in the syndrome
differentiation of Wei, Qi, nourishing and blood. Chin J Basic Med Tradit Chin Med. 2017; 23 (11):1514-23. (in Chinese)
Wu W, Wang P, Wang Zh, Huang D, Zhang T, Ye F. Differentiating and treating COVID-19 in recovery period based on Professor ZHOU Zhongying’s experience with Fuzheng Huazhuo method. J Sichuan Tradit Chin Med. 2021;39(4): 19-21. (in Chinese)
Chen Y, Liu C, Wang T, Qi J, Jia X, Zeng X, et al. Efficacy and safety of Bufei Huoxue capsules in themanagement of convalescent patients with COVID-19 infection: A multicentre, double-blind, and randomised controlled trial. J Ethnopharmacol. 2021; 284:114830.
Yang H, Lin R, Dong X, Guo G, Zhang B, Li Y, et al. Xiang Huo spray combined with basic rehabilitation therapy in treating 60 cases of COVID-19 with syndrome of residual toxin during convalescence period. J Tradit Chin Med. 2021;62 (17):1509-13. (in Chinese)
He Q, Zheng J. Clinical efficacy analysis of Shengmai powder in the treatment of qi and yin deficiency syndrome in convalescent stage of novel coronavirus pneumonia. ACTA Chin Med Pharmacol. 2021;49(3): 84-6. (in Chinese)
Sun YY, Kang DW, Gao SH, ZhanP, Liu XY, et al. Recent advances in the research of nucleoside antiviral agents. Chin J Med Chem. 2021;31:55-5.
Chen N, Zhou M, Dong X, Qu J, Gong F,Han Y, et al. Epidemiological and clinical characteristics of 99 cases of 2019 novel coronavirus pneumonia in Wuhan,China. A descriptive study. Lancet. 2020;395(10223):507-13.
Ling XY, Tao JL, Sun X, Yuan B. Discussion on the material basis and mechanism of Lianhua Qingwen prescription against coronavirus based on network pharmacology. Chin Herb Med. 2020;51(7):1723-30.
Tao Q, Du J, Li X, Zeng J, Tan B, Xu J, et al. Network pharmacology and molecular docking analysis on molecular targets and mechanisms
of Huashi Baidu formula in the treatment of COVID-19. Drug Dev Ind Pharm. 2020;46(8):1345-53.
Liu T, Wang HD, Di LQ, Kang A, Li JS. Study on the spectrum-effect relationship of HPLC characteristic spectrum of Shuanghuanglian prescription based on the protective effectof MDCK cell injury caused by influenza A H1N1 virus. Chin J Trad Chin Med. 2015;40(21):4194-99.
Zhou BX, Li J, Liang XL, Pan XP, Hao YB, Xie PF, et al. β-sitosterol ameliorates influenza a virus-induced proinflammatory response and acute lung injury in mice by disrupting the cross-talk between R IG-I and IFN/STAT signaling. Acta Pharmacol Sin.2020;41:1178-96.
Jin J, Chen Y, Wang D, Ma L, Guo M, Zou C, et al. The inhibitory effect of sodium baicalin on oseltamivir-resistant influenza A virus via reduction of neuraminidase activity. Arch Pharm Res. 2018;41(6):664-76.
Lin CJ, Lin HJ, Chen TH, Hsu YA, Liu CS, Hwang GY, et al. Polygonum cuspidatum and its active components inhibit replication of the influenza virus through toll-like receptor 9-induced interferon beta expression. PLoS One. 2015;10(2):e117602.
Chen XX, Dai JP, Wan QY, et al. Study on theefficacy and mechanism of oxymatrineagainst influenza virus. Canceration, Distortion and Mutation, 2014; 26(3): 175-79.
Lv X, Qiu M, Chen D, Zheng N, Jin Y, Wu Z. Apigenin inhibits enterovirus 71 replication through suppressing viral IRES activity and modulating cellular Nк pathway. Antiviral Res. 2014;109(6):30-41.
Li YT, Dong YX, Zhang El, et al. Acute
toxicology and pharmacology of Shenzhong Huacao decoction in preventing SARS. Jilin J Trad Chin Med. 2004;9(12):51-2.
Cai W, Li Y, Chen S, Wang M, Zhang A, Zhou H, et al. 14-Deoxy-11,12-dehydroandrographolide exerts anti-influenza A virus activity and inhibits replication of H5N1 virus by restraining nuclear export of viral ribonucleoprotein complexes. Antiviral Res. 2015;11882-92.
Ding Y, Cao Z, Cao L, Ding G, Wang Z, Xiaoa W. Antiviral activity of chlorogenic acid against influenza A (H1N1/H3N2) virus and its inhibition of neuraminidase. Sci Rep. 2017;7:45723.
Wen CC, Kuo YH, Jan JT, Liang PH,Wang SY,Liu HG, et al. Specific plant terpenoids and lignoids possess potent antiviral activities against severe acute respiratory syndrome coronavirus. J Med Chem. 2007;50:4087-95.
Pan QM, Li YH, Hua J, Huang FP, Wang HS, Liang D. Antiviral matrine-type alkaloids from the rhizomes of Sophora Tonkinensis. J Nat Prod. 2015;78:1683-88.
Jing S, Rong-hua Z, Shan-shan G, Yu-jing S, Lei B, Zi-han G, et al. Effect of matrine sodium chloride injection on a mouse model combining disease with syndrome of human coronavirus pneumonia with cold-dampness pestilence attacking the lung. Acta Pharm Sin. 2020;55:366-73.
Zhou W, Zhang XY. Research progress of Chinese herbal medicine Radix Isatidis (Banlangen). Am J Chin Med. 2013;41:743-64.
Park JY, Kim JH, Kwon JM, Kwon HJ, Jeong HJ, Kim YM, et al. Dieckol, a SARS-CoV 3CL- proinhibitor, isolated from the edible brown algae Ecklonia cava. Bioorg MedChem. 2013;21:3730-7. Runfeng L, Yunlong H, Jicheng H, Weiqi P, Qinhai M, Yongxia S, et al. Lianhuaqingwen exerts anti-viral and anti-inflam matory activity against novel coronavirus (SARS-CoV-2). Pharmacol Res. 2020;156104761.
Ren W, Ma Y, Wang R, Liang P, Sun Q, Pu Q, et al. Research advance on Qingfei Paidu Decoction in Prescription principle, mechanism analysis and clinical application. Front Pharmacol. 2020;11589714.
Wang K, Yan H, Wu SH, Wang H, Li Y, Jiang J. Inhibitory effect of Qing-Fei-Pai-Du decoction on coronavirus in vitro. Acta Pharm Sin. 2021;56(5): 1400-8. (in Chinese)
Fu YJ, Yan YQ, Qin HQ, Wu S, Shi SS, Zheng X, et al. Effects of different principles of traditional Chinese medicine treatment on TLR7/NF-κB signaling pathway in influenza virus infected mice. Chin Med. 2018; 13(1):42-57.
Li X, Shi SM, Zhao QY. Research progress of ginseng and its saponins and ginseng prescription in preventing and treating viral diseases. Chin Herb Med. 2020; 51(9): 2384-6.
Chen J, Duan M, Zhao Y, Ling F, Xiao K, Li Q, et al. Saikosaponin A inhibits influenza A virus replication and lung immunopathology. Oncotarget. 2015;6(40):42541-56.
Zhang MT, Ye XX, Lan W, Yang YL, Wu T, Li YS, et al. Strategic combination of isocratic and gradient elution for simul-taneous separation of polar compounds in traditional Chinese medicines by HPLC. J Anal Methods Chem. 2018;20187569283.
Ma Q, Huang W, Zhao J, Yang Z. Liu Shen Wan inhibits influenza A virus and excessive virusinduced inflammatory response via suppression of TLR4/NF-κB signaling pathway in vitro and in vivo. J Ethnopharmacol. 2020;252112584.
Shi Y, Xu H, Xiao Y, Liu P, Pang P, Wu S, et al. Gegen Qinlian decoction downregulates the TLR7 signalling pathway to control influenza A virus infection. Biomed Pharmacother. 2020;121109471.