โรคปลอกประสาทของระบบประสาทส่วนกลาง ที่พบร่วมกับโรคแพ้ภูมิตนเอง
คำสำคัญ:
Systemic lupus erythematosus, transverse myelitis, aquaporin 4 antibody, neuromyelitis optica spectrum disorderบทคัดย่อ
โรคปลอกประสาทของระบบประสาทส่วนกลาง (โรคนิวโรมัยอิลัยติส ออพติกา) อยู่ในกลุ่มโรคภูมิคุ้มกันต่อต้านตนเอง สาเหตุเกิดจากมีการสร้างภูมิคุ้มกันต่ออะควาพอรินชนิดที่สี่ (aquaporin-4: AQP4) โดยอาการทางคลินิคของผู้ป่วยมักมีเส้นประสาทตาอักเสบร่วมกับเส้นประสาทไขสันหลังอักเสบ โรคนี้มีรายงานว่าพบร่วมกับกลุ่มโรคแพ้ภูมิตนเองอื่นๆทางรูมาติกเช่น โรคเอสแอลอี (SLE) โรคโจเกรน (Sjogren’s syndrome) เป็นต้น รายงานผู้ป่วยฉบับนี้กล่าวถึงเคสผู้ป่วยหญิงไทยคู่ อายุ 34 ปี มาด้วยอาการแขนขาข้างขวาอ่อนแรงเมื่อสองเดือนก่อน จากนั้นอาการลุกลามกลายเป็นอ่อนแรงของแขนและขาทั้งสองข้าง ร่วมกับมีอาการปัสสาวะไม่ออกภายในระยะเวลาเพียงสามวัน จากผลตรวจทางห้องปฏิบัติการและผลเอกซเรย์คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าของเส้นประสาทไขสันหลัง เข้าได้กับโรค NMOSD และ SLE แม้โรคในกลุ่มนี้จะพบไม่บ่อย แต่เนื่องจากการดำเนินโรคมักเป็นแบบเกิดซ้ำ ๆ ร่วมกับมีอาการที่แย่ลงอย่างต่อเนื่อง ผู้ป่วยส่วนใหญ่จึงเกิดภาวะทุพพลภาพในที่สุด ดังนั้นการวินิจฉัยโรคให้ถูกต้อง รวมถึงการรักษาผู้ป่วยที่เหมาะสมอย่างทันท่วงที จะช่วยชะลอการสะสมรอยโรค และช่วยลดความพิการในระยะยาว
เอกสารอ้างอิง
Katsumata Y, Kawachi I, Kawaguchi Y, Gono T, Ichida H, Hara M, et al. Semiquantitative measurement of aquaporin-4 antibodies as a possible surrogate marker of neuromyelitis optica spectrum disorders with systemic autoimmune diseases. Modern rheumatology. 2012;22(5):676-84.
Pittock SJ, Lennon VA, de Seze J, Vermersch P, Homburger HA, Wingerchuk DM, et al. Neuromyelitis Optica and Non–Organ-Specific Autoimmunity. Archives of Neurology. 2008;65(1):78-83.
Yaregal S, Bekele N, Gebrewold Y, Tadesse A. Neuromyelitis Optica Spectrum Disorder: A Case Report. International medical case reports journal. 2021;14:643-8.
Ota Y, Srinivasan A, Capizzano AA, Bapuraj JR, Kim J, Kurokawa R, et al. Central Nervous System Systemic Lupus Erythematosus: Pathophysiologic, Clinical, and Imaging Features. Radiographics : a review publication of the Radiological Society of North America, Inc. 2022;42(1):212-32.
Cruz RA, Chaudhary S, Guevara M, Meltzer E. Neuromyelitis Optica Spectrum Disorders (NMOSD) and Connective Tissue Disease (CTD): an Update for the Rheumatologist. Current rheumatology reports. 2021;23(6):33.
Shidahara K, Hayashi K, Sada KE, Hiramatsu S, Morishita M, Watanabe H, et al. Refractory neuromyelitis optica spectrum disorder in systemic lupus erythematosus successfully treated with rituximab. Lupus. 2018;27(8):1374-7.
Mehta P, Gupta L, Muhammed H, Misra DP, Lawrence A, Agarwal V, et al. Spectrum of Myelitis in Systemic Lupus Erythematosus: Experience from a Single Tertiary Care Centre over 25 Years. Mediterranean journal of rheumatology. 2021;32(1):31-8.
Jacobi C, Stingele K, Kretz R, Hartmann M, Storch-Hagenlocher B, Breitbart A, et al. Neuromyelitis optica (Devic's syndrome) as first manifestation of systemic lupus erythematosus. Lupus. 2006;15(2):107-9.
Karim S, Majithia V. Devic’s Syndrome as Initial Presentation of Systemic Lupus Erythematosus. The American Journal of the Medical Sciences. 2009;338(3):245-7.
Jarius S, Jacobi C, de Seze J, Zephir H, Paul F, Franciotta D, et al. Frequency and syndrome specificity of antibodies to aquaporin-4 in neurological patients with rheumatic disorders. Multiple Sclerosis Journal. 2011;17(9):1067-73.
Polgár A, Rózsa C, Müller V, Matolcsi J, Poór G, Kiss EV. Devic's syndrome and SLE: Challenges in diagnosis and therapeutic possibilities based on two overlapping cases. Autoimmunity Reviews. 2011;10(3):171-4.
Magro Checa C, Cohen D, Bollen ELEM, van Buchem MA, Huizinga TWJ, Steup-Beekman GM.Demyelinating disease in SLE: Is it multiple sclerosis or lupus? Best Practice & Research Clinical Rheumatology. 2013;27(3):405-24.
Závada J, Nytrová P, Wandinger KP, Jarius S, Svobodová R, Probst C, et al. Seroprevalence and specificity of NMO-IgG (anti-aquaporin 4 antibodies) in patients with neuropsychiatric systemic lupus erythematosus. Rheumatology international. 2013;33(1):259-63.
Adawi M, Bisharat B, Bowirrat A. Systemic Lupus Erythematosus (SLE) Complicated by Neuromyelitis Optica (NMO – Devic's Disease): Clinic-Pathological Report and Review of the Literature. Clinical Medicine Insights: Case Reports. 2014;7:CCRep.S15177.
Asgari N, Jarius S, Laustrup H, Skejoe HPB, Lillevang ST, Weinshenker BG, et al. Aquaporin-4-autoimmunity in patients with systemic lupus erythematosus: A predominantly population-based study. Multiple Sclerosis Journal. 2017;24(3):331-9.
Sanna G, Bertolaccini LM, Khamashta AM. Neuropsychiatric Involvement in Systemic Lupus Erythematosus:Current Therapeutic Approach. Current Pharmaceutical Design. 2008;14(13):1261-9.
Greenberg BM. The Neurologic Manifestations of Systemic Lupus Erythematosus. The Neurologist. 2009;15(3).
Chessa E, Piga M, Floris A, Mathieu A, Cauli A. Demyelinating syndrome in SLE: review of different disease subtypes and report of a case series. Reumatismo. 2017;69(4):175-83.
Li X-Y, Xiao H-B, Pai P. Myelitis in systemic lupus erythematosus. Journal of Clinical Neuroscience. 2017;44:18-22.
Mok CC, Lau CS, Wong RW. Neuropsychiatric manifestations and their clinical associations in southern Chinese patients with systemic lupus erythematosus. The Journal of Rheumatology. 2001;28(4):766.
Piga M, Chessa E, Peltz MT, Floris A, Mathieu A, Cauli A. Demyelinating syndrome in SLE encompasses different subtypes: Do we need new classification criteria? Pooled results from systematic literature review and monocentric cohort analysis. Autoimmunity Reviews. 2017;16(3):244-52.
Mehmood T, Munir I, Abduraimova M, Ramirez MA, Paghdal S, McFarlane IM. Longitudinally Extensive Transverse Myelitis Associated With Systemic Lupus Erythematosus: A Case Report and Literature Review. American journal of medical case reports. 2019;7(10):244-9.
Williams JN, Speyer CB, Kreps DJ, Kimbrough DJ, Costenbader K, Bhattacharyya S. Spinal cord syndromes in patients with systemic lupus erythematosus: differentiating lupus myelitis, neuromyelitis optica, and multiple sclerosis. Lupus. 2019;28(14):1656-62.
Lin L, Hang H, Zhang J, Lu J, Chen D, Shi J. Clinical significance of anti-SSA/Ro antibody in Neuromyelitis optica spectrum disorders. Multiple Sclerosis and Related Disorders. 2022;58:103494.
Pirro F, Mantero V, Rigamonti A, Scaccabarozzi C, Pozzetti U, Balgera R, et al. A case of longitudinally extensive transverse myelitis in an 80-year-old patient with systemic lupus erythematous and anti-aquaporin 4 antibodies. Multiple Sclerosis and Related Disorders. 2021;51:102899.
Zhang S, Wang Z, Zhao J, Wu Di, Li J, Wang Q, et al. Clinical features of transverse myelitis associated with systemic lupus erythematosus. Lupus. 2020;29(4):389-97.
Nasir S, Kerr DA, Birnbaum J. Nineteen episodes of recurrent myelitis in a woman with neuromyelitis optica and systemic lupus erythematosus. Arch Neurol. 2009;66(9):1160-3.
Chessa E, Piga M, Floris A, Mathieu A, Cauli A. Severe neuropsychiatric systemic lupus erythematosus successfully treated with rituximab: an alternative to standard of care. Open access rheumatology : research and reviews. 2017;9:167-70.
Furtado I, Pinheiro G, Campar A, Mendonça T. Association of severe and therapy-refractory systemic lupus erythematosus and neuromyelitis optica: a management challenge. BMJ Case Reports. 2018;2018:bcr-2017-222139.
Martín-Nares E, Hernandez-Molina G, Fragoso-Loyo H. Aquaporin-4-IgG positive neuromyelitis optica spectrum disorder and systemic autoimmune diseases overlap syndrome: a single-center experience. Lupus. 2019;28(11):1302-11.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2022 วารสารศูนย์ดัชนีการอ้างอิงวารสารไทย
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Journal of TCI is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) licence, unless otherwise stated. Please read our Policies page for more information.
