อาการหลังติดเชื้อไวรัสโควิด-19 (ลองโควิด) : การวินิจฉัยและการรักษา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
อาการหลังติดเชื้อไวรัสโควิด-19 (ลองโควิด) เป็นภาวะที่เกิดขึ้นภายหลังรับเชื้อไวรัสซาร์ส-โควี-2ในระบบทางเดินหายใจ อาการเริ่มเป็นทั้งที่รักษาหายแล้วหรือยังมีอาการต่อเนื่องแย่ลงจากระยะติดเชื้อโควิด อาการส่วนใหญ่เกิดภายใน 4-12 สัปดาห์หลังรับเชื้อ สาเหตุเชื่อว่าเชื้อไวรัสส่งผลทำลายโดยตรงต่ออวัยวะต่างๆ ให้บาดเจ็บเสียสภาพ หรือผลทางอ้อมจากการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายต่อการอักเสบ อาการเกิดได้ทุกระบบของร่างกายหรือหลายระบบร่วมกัน อาการทั่วไปได้แก่ อ่อนเพลีย ปวดเมื่อย ใจสั่น เจ็บหน้าอก เหนื่อยง่าย ไอเรื้อรัง ผมร่วง นอนไม่หลับ วิตกกังวล หลงลืม ปวดศีรษะ มึน ชา กล้ามเนื้อฝ่อลีบ หรืออักเสบหลายระบบร่วมกัน การวินิจฉัยอาศัยการซักประวัติ อาการแสดง การตรวจร่างกาย ผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ และผลตรวจเพิ่มเติมที่เฉพาะต่ออวัยวะนั้นๆ การรักษาขึ้นกับอาการที่เกิดกระทบต่ออวัยวะหรือระบบ หากเป็นน้อยมักหายได้เองไม่จำเป็นต้องให้การรักษาหรือรักษาประคับครองตามอาการ หากอักเสบรุนแรงหลายระบบจำเป็นต้องรับรักษาในโรงพยาบาลเพื่อลดผลกระทบระยะยาวในการกลายเป็นโรคเรื้อรังจากการที่อวัยวะถูกทำลายและอักเสบเรื้อรังจนเสียสภาพในอนาคตได้
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความนิพนธ์ต้นฉบับจะต้องผ่านการพิจารณาโดยผู้ทรงคุณวุฒิที่เชี่ยวชาญอย่างน้อย 2 ท่าน แบบผู้ทรงคุณวุฒิ และผู้แต่งไม่ทราบชื่อกันและกัน (double-blind review) และการตีพิมพ์บทความซ้ำต้องได้รับการอนุญาตจากกองบรรณาธิการเป็นลายลักษณ์อักษร
ลิขสิทธิ์
ห้ามนำข้อความทั้งหมดหรือบางส่วนไปพิมพ์ เว้นว่าได้รับอนุญาตจากโรงพยาบาลเป็นลายลักษณ์อักษร
ความรับผิดชอบ
เนื้อหาต้นฉบับที่ปรากฏในวารสารเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียน ทั้งนี้ไม่รวมความผิดพลาดอันเกิดจากเทคนิคการพิมพ์
เอกสารอ้างอิง
กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข. การดูแลรักษาผู้ป่วยโควิด-19 หลังรักษาหาย (post covid syndrome) หรือภาวะ long covid สำหรับแพทย์และบุคลากรสาธารณสุข [อินเทอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 11 มีนาคม 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://covid19.dms.go.th/Content/Select_Landding_page?contentId=157
ปรีชา เอื้อโรจนอังกูร. cardiac involvement of covid-19. ใน: รัตตะพล ภัคโชตานนท์, มนาภรณ์ ปายะนันท์, ชลลดา เหล่าเรืองโรจน์, อำนาจ ชัยประเสริฐ, วิชัย ประยูรวิวัฒน์, บรรณาธิการ. Primer on medicine. กรุงเทพฯ: โครงการ ตำราวิทยาลัยแพทยศาสตร์พระมงกุฎเกล้า; 2564. หน้า143-67.
ดุสิต สถาวร, ครรชิต ปิยะเวชวิรัตน์, สัณฐิติ โมรากุล, บรรณาธิการ. covid and critical in critical care. กรุงเทพฯ: สมาคมเวชบำบัดวิกฤติแห่งประเทศไทย; 2563.
Siddiqi HK, Mehra MR. Covid-19 illness in native and immunosuppressed states: a clinical-therapeutic staging proposal. J Heart Lung Transplant 2020;39(5):405-7.
Nalbandian A, Sehgal K, Gupta A, Madhavan MV ,McGroder C, Stevens JS, et al. Post-acute covid-19 syndrome. Nat Med 2021;27: 601–15.
ราชวิทยาลัยกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย. multisystem inflammatory syndrome in children and covid-19 [อินเทอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อ 11 มีนาคม 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://www.thaipediatrics.org/Media/media-20200630151922.pdf
ราชวิทยาลัยกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย. แนวทางปฏิบัติในการวินิจฉัยและดูแลรักษากลุ่มอาการอักเสบหลายระบบที่เกี่ยวข้องกับโรคโควิด-19 ในเด็ก (multisystem inflammatory syndrome in children; mis-c) ในประเทศไทย [อินเทอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 11 มีนาคม 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://www.thaipediatrics.org/Media/media-20211006025308.pdf
Centers for Disease Control and Prevention. Multisystem inflammatory syndrome in adults ;mis-a [อินเทอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 11 มีนาคม 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://www.cdc.gov/mis/mis-a/hcp.html
Montani D, Savale L, Noel N, Meyrignac O, Colle R, Gasnier M, et al. Post-acute covid-19 syndrome. Eur Respir Rev 2022; 31: 210185 [DOI: 10.1183/16000617.0185-2021
เมทินี กิตติโพวานนท์. endocarditis, myocarditis and pericarditis. ใน: ปวีณา ชุณหโรจน์ฤทธิ์ม, พจมาน พิศาลประภา, ศุภฤกษ์ ดิษยบุตร, สุพจน์ นิ่มอนงค์, บรรณาธิการ. sririraj internal medicine board review 2019. กรุงเทพฯ: ห้างหุ้นส่วนจำกัด เทพเพ็ญวานิสย์; 2562. หน้า 133-42.
ราชวิทยาลัยกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย. คำแนะนำการวินิจฉัยและรักษาภาวะกล้ามเนื้อหัวใจอักเสบและเยื่อหุ้มหัวใจอักเสบ ที่เกิดภายหลังการได้รับวัคซีนป้องกันโควิด-19 ชนิดเอ็มอาร์เอ็นเอ [อินเทอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 11 มีนาคม 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://www.thaipediatrics.org/Media/media-20211003165544.pdf
รัฐพันธ์ ละมูล. vaccine induced immune thrombotic thrombocytopenia . ใน: รัตตะพล ภัคโชตานันท์, มนาภรณ์ ปายะนันทร์, ชลลดา เหล่าเรืองโรจน์, อำนาจ ชัยประเสริฐ, วิชัย ประยูรวิวัฒน์, บรรณาธิการ. primer on medicine. กรุงเทพฯ: โครงการตำราวิทยาลัยแพทย์พระมงกุฎเกล้า; 2564. หน้า 869-74.
