ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยของครัวเรือนในพื้นที่ชุมชนชายฝั่งปากแม่น้ำบ้านเกาะเคี่ยม ตำบลกันตังใต้ อำเภอกันตัง จังหวัดตรัง ประเทศไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงวิเคราะห์แบบภาคตัดขวาง ศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อระดับพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยของครัวเรือนในพื้นที่ชุมชนชายฝั่งปากแม่น้ำบ้านเกาะเคี่ยม ตำบลกันตังใต้ อำเภอกันตัง จังหวัดตรัง กลุ่มตัวอย่างเป็นตัวแทนครัวเรือน จำนวน 252 คน สุ่มตัวอย่างแบบมีระบบโดยเลือกตัวอย่างจากประชากรที่มีการเรียงลำดับอยู่แล้ว เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถาม ประกอบด้วยปัจจัยนำ ปัจจัยเอื้อ และปัจจัยเสริม ที่มีความเที่ยงตรงตามเนื้อหาอยู่ระหว่าง 0.67-1.00 และมีค่าความเชื่อมั่นอยู่ระหว่าง 0.75-0.98 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน
ผลการวิจัยพบว่า พฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยของครัวเรือน โดยรวมอยู่ในระดับพอใช้ (Mean= 2.91, S.D.= 0.47) สำหรับปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยของครัวเรือน ประกอบด้วย จำนวนสมาชิกในครอบครัว (β=-0.109, p<0.05) สถานะหรือบทบาทในชุมชน (β =0.147, p<0.01) ความรู้เกี่ยวกับขยะมูลฝอย (β =0.346, p<0.01) เจตคติเกี่ยวกับการจัดการขยะมูลฝอย (β =0.185, p<0.01) การได้รับการสนับสนุนระบบการจัดการขยะในชุมชน (β =-0.322, p<0.01) โดยปัจจัยดังกล่าวสามารถร่วมกันทำนายพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยของครัวเรือน ได้ร้อยละ 44.8 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ผลจากการศึกษาครั้งนี้ กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ยังขาดความรู้เรื่องประเภทขยะ การจัดการขยะที่ถูกต้อง จึงควรมีการจัดโครงการอบรมให้ความรู้เพิ่มเติม และหาแนวทางหรือมาตรการที่เข้มงวดเพื่อให้ประชาชนปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการจัดการขยะที่ถูกต้อง
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Journal of Safety and Health is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) licence, unless otherwise stated.
เอกสารอ้างอิง
กิตติวรา ศรแผลง. (2565). แนวทางการจัดการขยะทะเลบริเวณชายฝั่ง กรณีศึกษาเกาะลิบง จังหวัดตรัง [วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
กรมควบคุมมลพิษ. (2566). รายงานสถานการณ์มลพิษของประเทศไทย ปี 2565. https://www.pcd.go.th/publication/30311/
กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง. (2562, 17 กันยายน). มาเรียนรู้ขยะทะเล มหันตภัยร้ายในทะเลไทย ตอนที่ 1. https://www.dmcr.go.th/detailAll/35501/nws/141
กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง. (2564, 10 มิถุนายน). พามาชมผลการศึกษาชนิดและปริมาณขยะปากแม่น้ำที่ก้นอ่าวไทย. https://www.dmcr.go.th/detailAll/50890/nws/257
โซเฟีย เพ็ชรฆาต. (2559). การพัฒนารูปแบบการจัดการขยะมูลฝอยแบบมีส่วนร่วมบนความร่วมมือขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ในอำเภอเมือง จังหวัดนราธิวาส [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
ญาณิกา ศักดิ์ศรี. (2560). ความสัมพันธ์ระหว่างความรู้ ทัศนคติ และการปฏิบัติในการป้องกันการติดเชื้อตำแหน่งผ่าตัด ในระยะผ่าตัด ของพยาบาลห้องผ่าตัด [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
ฐิโรจน์ โกวัฒนะ. (2562, ม.ป.ป. สิงหาคม). ไมโครพลาสติกในปลาทูไทย. https://www.nfi.or.th/datas/files/Aug-Platu.pdf
เที่ยงธรรม อินแก้ว. (2563). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการกำจัดขยะมูลฝอยของประชาชน อำเภอบางกล่ำ จังหวัดสงขลา. วารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพ มหาวิทยาลัยทักษิณ, 2(2), 23-33.
ปราโมทย์ เชี่ยวชาญ. (2559). การจัดการขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกูล. ใน เอกสารการสอนชุดวิชาอนามัยสิ่งแวดล้อม หน่วยที่ 8. (น.30). สาขาวิชาวิทยาศาสตร์สุขภาพ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
มณีรัตน์ ภาคธูป, เยาวภา ปฐมศิริกุล, รุจา รอดเข็ม, ปฏิภาณ เกิดลาภ, และ พงษ์สวัสดิ์ คชภูมิ. (2565). ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมลดการทิ้งขยะของประชาชนบริเวณชายทะเลจังหวัดชลบุรี. วารสารสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 25(2), 124-139.
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านเกาะเคี่ยม. (2566). รายงานการเฝ้าระวังโรค (รายงาน 506). ม.ป.พ.
วสันต์ ศรีโยธี. (2563). รูปแบบพัฒนาพฤติกรรมการจัดการขยะของประชาชน ในเขตอำเภอเซกา จังหวัดบึงกาฬ [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร]. ฐานข้อมูลวิทยานิพนธ์ (E-Thesis) SNRU - มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร. https://gsmis.snru.ac.th/e-thesis/thesis_detail?r=60426423118.
ศุภกิจ ศรีสำราญ, สาธินี ศิริวัฒน์, อภิรดี วังคะฮาต, และ จักรกฤษณ์ พลราชม. (2565). พฤติกรรมและปัจจัยเชิงสาเหตุในการจัดการขยะมูลฝอยของประชาชนในชุมชน. วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ, 15(2), 46-59.
ศราวุฒิ ทับผดุง. (2563). ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการลดปริมาณขยะมูลฝอยครัวเรือนในเขตองค์การบริหารส่วนตำบลที่ไม่มีการบริหารจัดการขยะมูลฝอย อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยนเรศวร]. NU Intellectual Repository. https://nuir.lib.nu.ac.th/dspace/handle/123456789/2567
สุกันยา บัวลาด. (2560). ปัจจัยที่มีผลต่อการจัดการขยะมูลฝอยที่มีประสิทธิภาพของประชาชนในเขตพื้นที่องค์การบริหารส่วนตำบลท่าสองคอน อำเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.
สำนักงานสถิติจังหวัดตรัง. (2567, 7 มีนาคม). ขนาดและที่ตั้ง. https://trang.nso.go.th/images/report/stitic/61/2.pdf
องค์การบริหารส่วนตำบลกันตังใต้. (2566, 6 มีนาคม). รายงานสภาพและข้อมูลพื้นฐาน. https://www.kantangtai.go.th/general1.php
Alhassan, H., Kwakwa, P. A., & Owusu-Sekyere, E. (2020). Households' source separation behaviour and solid waste disposal options in Ghana's Millennium city. Journal of Environmental Management, 259, 110055. https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2019.110055
Amin, M. A. A., Adrianto, L., Kusumastanto, T., & Imran, Z. (2021). Community knowledge, attitudes and practices towards environmental conservation: assessing influencing factors in Jor Bay Lombok Indonesia. Marine Policy, 120, 104521. https://doi.org/10.1016/j.marpol.2021.104521
Best, J. W. (1977). Research in Education (3rd ed). Prentice hall Inc.
Bloom, B. S., Hastings, J. T., & Madaus, G. F. (1971). Handbook on formative and summative evaluation of student learning. McGraw-Hill.
Browne, M. A., Dissanayake, A., Galloway, T. S., Lowe, D. M., & Thompson, R. C. (2008). Ingested microscopic plastic translocates to the circulatory system of the mussel, Mytilus edulis (L). Environmental science & technology, 42(13), 5026–5031. https://doi.org/10.1021/es800249a
Choosuk, C., Khunnikom, P., Boonsom, T., Khunwishit, S., Ruthirako, P., Nattharom, N., & Thitinanthakorn, J. (2024). Local perspectives on community-driven marine debris management for sustainable tourism in the Andaman Islands, Thailand. Geojournal of Tourism and Geosites, 55(3), 1156–1163. https://doi.org/10.30892/gtg.55316-1288
Dabrowska, J., Sobota, M., Swiader, M., Borowski, P., Moryl, A., Stodolak, R., Kucharczak, E., Zieba, Z., & Kazak, J. K. (2021). Marine waste—sources, fate, risks, challenges and research needs. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(2), 433. https://doi.org/10.3390/ijerph18020433
Fallati, L., Polidori, A., Salvatore, C., Saponari, L., Savini, A., & Galli, P. (2019). Anthropogenic marine debris assessment with unmanned aerial vehicle imagery and deep learning: a case study along the beaches of the Republic of Maldives. Science of The Total Environment, 693, 133581. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2019.133581
Green, L. W. & Kreuter, M. (2005). Health program planning: an educational and ecological approach (4th ed.). McGraw-Hill.
Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis: a global Perspective (7th ed). Pearson Prentice Hall.
Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Sage Journals Home, 30(3), 607-610. https://doi.org/10.1177/001316447003000308
Labib, O. A., Manaf, L., Sharaai, A. H., & Zaid, S. S. M. (2021). Understanding the effect of internal and external factors on households' willingness to sort waste in Dammam City, Saudi Arabia. International journal of environmental research and public health, 18(18), 9685. https://doi.org/10.3390/ijerph18189685
Meijer, L. J. J., Van Emmerik, T., Van der Ent, R., Schmidt, C., & Lebreton, L. (2021). More than 1000 rivers account for 80% of global riverine plastic emissions into the ocean. Science Advances, 7(18), eaaz5803. https://doi.org/10.1126/sciadv.aaz5803
Pham, T. B. N., Vu, B. P., Huynh, T. T. H. & Vu., D. H. (2023). Factors driving plastic-related behaviours: towards reducing marine plastic waste in Hoi An, Vietnam. Journal of Cleaner Production, 427, 139179. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2023.139179
Schwartz, N. E. (1975). Nutritional knowledge, attitudes, and practices of high school graduates. Journal of the American Dietetic Association, 66(1), 28–31.
