ผลกระทบด้านสุขภาพและความปลอดภัยในระหว่างการก่อสร้างรถไฟรางคู่ เด่นชัย-เชียงของ ที่มีต่อประชาชนโดยรอบในเขตพื้นที่จังหวัดเชียงราย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การก่อสร้างรถไฟรางคู่เด่นชัย-เชียงของ เป็นการพัฒนาประเทศให้เจริญก้าวหน้าและทันสมัย แต่ควรให้ความสำคัญกับผลกระทบด้านสุขภาพและความปลอดภัย รวมถึงให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมเพื่อลดข้อขัดแย้งที่อาจเกิดขึ้นตามมา โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลกระทบด้านสุขภาพและความปลอดภัยรวมถึงระดับการมีส่วนร่วมของประชาชน จากนั้นนำมาออกแบบหาข้อเสนอแนะแนวทางภาคประชาชนเพื่อแก้ไขผลกระทบด้านสุขภาพและความปลอดภัยจากการก่อสร้างรถไฟรางคู่เด่นชัย-เชียงของ แบ่งการศึกษาออกเป็น 2 ระยะ โดยระยะแรกเป็นวิจัยเชิงปริมาณที่ศึกษากับกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 433 คน รวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา พบว่ากลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ไม่ได้รับผลกระทบด้านสุขภาพ คิดเป็นร้อยละ 80.40 และได้รับผลกระทบด้านความปลอดภัยอยู่ในระดับน้อย คิดเป็นร้อยละ 64.90 เมื่อศึกษาถึงระดับการมีส่วนร่วม พบว่าอยู่ในระดับน้อยที่สุด คิดเป็นร้อยละ 83.40 ระยะที่สองเป็นวิจัยเชิงพรรณนา โดยใช้กระบวนการรวบรวมข้อมูลทุติยภูมิจากเอกสาร และกระบวนการสนทนาแบบกลุ่ม จำนวน 30 คน พบว่า ได้ข้อเสนอแนะออกมา 3 แนวทาง คือ ข้อเสนอแนะด้านสุขภาพ ข้อเสนอแนะด้านความปลอดภัย และข้อเสนอแนะอื่น ๆ ซึ่งข้อมูลเหล่านี้จะเป็นประโยชน์กับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้นำไปออกแบบและวางแผนเพื่อไม่ให้เกิดผลกระทบด้านสุขภาพและความปลอดภัยแก่ประชาชนในระหว่างการก่อสร้างรถไฟรางคู่เด่นชัย-เชียงของ พร้อมทั้งลดความขัดแย้งและข้อร้องเรียนต่าง ๆ ที่อาจจะเกิดขึ้นในอนาคต
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Journal of Safety and Health is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) licence, unless otherwise stated.
เอกสารอ้างอิง
กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย. 2565. สถิติประชากรทางการทะเบียนราษฎร. https://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statMONTH/statmonth/#/mainpage.
กระทรวงคมนาคม. (2561). รายงานการศึกษาอบรม/ดูงานด้านความปลอดภัยทางถนน ณ ประเทศญี่ปุ่น. https://complain.mot.go.th/gis_group/mot-mlit/img/roadsafety-japan2.pdf.
การรถไฟแห่งประเทศไทย. (2565). รายงานผลการปฏิบัติตามมาตรการป้องกันและแก้ไขผลกระทำสิ่งแวดล้อมและมาตรการติดตามตรวจสอบผลกระทบสิ่งแวดล้อมโครงการก่อสร้างทางรถไฟสาย เด่นชัย-เชียงราย-เชียงของ ระยะก่อสร้าง ครั้งที่ 1 ประจำปี พ.ศ. 2565. ยูไนเต็ด แอนนาลิสต์ แอนด์ เอ็นจิเนียริ่ง คอนซัลแตนท์ จำกัด.
การรถไฟแห่งประเทศไทย. (2566). รายงานผลการปฏิบัติตามมาตรการป้องกันและแก้ไขผลกระทำสิ่งแวดล้อมและมาตรการติดตามตรวจสอบผลกระทบสิ่งแวดล้อมโครงการก่อสร้างทางรถไฟสายเด่นชัย-เชียงราย-เชียงของ ระยะก่อสร้าง ครั้งที่ 1 ประจำปี พ.ศ. 2566. ยูไนเต็ด แอนนาลิสต์ แอนด์ เอ็นจิเนียริ่ง คอนซัลแตนท์ จำกัด.
การรถไฟแห่งประเทศไทย. (2567). รายงานผลการปฏิบัติตามมาตรการป้องกันและแก้ไขผลกระทำสิ่งแวดล้อมและมาตรการติดตามตรวจสอบผลกระทบสิ่งแวดล้อมโครงการก่อสร้างทางรถไฟสายเด่นชัย-เชียงราย-เชียงของ ระยะก่อสร้าง ครั้งที่ 1 ประจำปี พ.ศ. 2567. ยูไนเต็ด แอนนาลิสต์ แอนด์ เอ็นจิเนียริ่ง คอนซัลแตนท์ จำกัด.
จุฬารัตน์ ศิริสิงห์ และศิวัช ศรีโภคางกุล. (2562). ผลกระทบจากการก่อสร้างทางรถไฟทางคู่ที่มีผลต่อชุมชนริมทางรถไฟ : กรณีศึกษาชุมชนเทพารักษ์ อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น. Veridian E-Journal, Silpakorn University (Humanities, Social Sciences and arts), 12(6), 1053-1067.
ตัณฑิตา สุโขบล. (2561). การวิเคราะห์ผู้มีส่วนได้เสียในประเด็นผลกระทบทางเศรษฐกิจและสังคมของโครงการรถไฟเชียงราย-เชียงของ ในจังหวัดเชียงราย [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ทวีศักดิ์ ตั้งปฐมวงศ์. (2559). โครงการพัฒนาเส้นทางรถไฟรางคู่ : ศักยภาพ และโอกาสทางด้านเศรษฐกิจ สังคม กรณีศึกษา พื้นที่อำเภอเมืองจังหวัดมหาสารคาม : รายงานวิจัยชุมชนฉบับสมบูรณ์. สำนักวิจัยและพัฒนา สถาบันพระปกเกล้า, https://www.kpi-lib.com/elib/cgi-bin/opacexe.exe?op=dsp&lang=0&db=Main&pat=&cat=aut&skin=&lpp=20&catop=&nx=404&ofld=0&odesc=0&ref=A:@2752&bid=23357&ri=218.
ไทยพีบีเอส. (2563, 28 มกราคม). ผลกระทบจากการก่อสร้างรถไฟรางคู่ อ.บ้านหมี่ จ.ลพบุรี. https://www.thaipbs.or.th/news/content/288393.
ไทยพีบีเอส. (2567, 18 กันยายน). ข้อสังเกตน้ำท่วมหน้า ม.พะเยา ฝนตก-สิ่งปลูกสร้างกีดขวาง. https://www.thaipbs.or.th/news/content/344361.
บัวรัตน์ ศรีนิล. (2560). เอกสารประกอบการเรียน การออกแบบวิจัยธุรกิจ การเก็บรวบรวมข้อมูลการออกแบบสอบถามและการเลือกตัวอย่าง. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
ประจวบ แสงดาว, ชัชนันท์ ปู่แก้ว และสุนิสา ตุ้มทอง. (2567). ความรอบรู้ด้านอนามัยสิ่งแวดล้อมกับพฤติกรรมในการป้องกันผลกระทบต่อสุขภาพจากฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน ของเครือข่ายเฝ้าระวังและสื่อสารเตือนภัยพื้นที่มลพิษทางอากาศ เขตสุขภาพที่ 4. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9 : วารสารส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม, 18(1), 209-223.
มติชนออนไลน์. (2567, 18 ตุลาคม). รองผู้ว่าการรถไฟฯ ยันโครงการก่อสร้างทางรถไฟทางคู่ ไม่มีเอี่ยวน้ำท่วม ม.พะเยา. https://www.matichon.co.th/economy/news_4798680.
มานิดา เฟื่องชูนนุช. (2559). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ กรณีศึกษาโครงการขยายกำลังการผลิตโรงไฟฟ้ากระบี่ [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.
วราวุฒิ เรือนคำ และฉัตรฤดี จองสุริยภาส. (2559). วิเคราะห์ผลประโยชน์จากโครงการก่อสร้างรถไฟรางคู่สายเด่นชัย-เชียงราย-เชียงของ: มุมมองของจังหวัดเชียงราย. วารสารเศรษฐศาสตร์รามคำแหง, 2(2), 76-96.
เศรษฐสิทธิ์ ตลอดไธสงดาภา และแหลมทอง เหล่าคงถาวร. (17 กรกฎาคม, 2563). การศึกษาผลกระทบของโครงการรถไฟรางคู่สายตะวันออกช่วงหัวหมาก-ฉะเชิงเทรา-ศรีราชา ในพื้นที่เขตลาดกระบัง [Paper]. การประชุมวิชาการวิศวกรรมโยธาแห่งชาติ ครั้งที่ 25, โรงแรมแอมบาสซาเดอร์ ซิตี้ จอมเทียน ต.นาจอมเทียน อ.สัตหีบ จ.ชลบุรี.
สำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร. (2560). โครงการศึกษาทบทวนความเหมาะสมโครงการก่อสร้างทางรถไฟ สายเด่นชัย-เชียงราย-เชียงของ. กระทรวงคมนาคม. https://www.otp.go.th/uploads/tiny_uploads/PDF/2560-08/25600822-SumProjectSheet.pdf.
สำนักงานศูนย์วิจัยและให้คำปรึกษาแห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. (2015). ประเมินผลกระทบต่อการ ก่อสร้างรถไฟทางคู่ของประเทศไทย. https://repository.turac.tu.ac.th/handle/6626133120/75.
หลี่ เหลินเหลียง, พิชาย รัตนดิลก ณ ภูเก็ต และสมศักดิ์ สามัคคีธรรม. (2561). การประเมินผลกระทบทางสังคมจากการสร้างรถไฟทางคู่สายอีสาน: ศึกษากรณีช่วงมาบกะเบา-ชุมทางถนนจิระและชุมทาง ถนนจิระขอนแก่น. Journal of Social Development and Management Strategy, 20(2), 87-100.
Ametepey, S. O., Aigbavboa, C. O., & Thwala, W. D. (2023). Public Participation in Sustainable Road Infrastructure Development. In Sustainable Road Infrastructure Project Implementation in Developing Countries: An Integrated Model. Emerald Publishing Limited.
Aryanto, D. V., Riantini, L. S., Machfudiyanto, R. A., & Latief, Y. (2021). Identification Risk Potential Hazard of Railway Project Based on the Work Breakdown Structure to Improve Safety Performance. In International Conference on Rehabilitation and Maintenance in Civil Engineering. Springer Nature Singapore.
Dimitrakopoulou, D., Ioannidis, R., Dimitriadis, P., Iliopoulou, T., Sargentis, G. F., Chardavellas, E., & Koutsoyiannis, D. (2023, April 23-28). Public involvement in the design and implementation of infrastructure projects [Paper]. EGU23, the 25th EGU General Assembly, Vienna, Austria and Online. https://doi.org/10.5194/egusphere-egu23-16478
Fareed, M., Mahmoud, M.A., Al-Dubai, S.A.R., & Khoja, A. T. (2018). Adverse respiratory health and decline in lung functions among workers of riyadh metro railway tunnel. Occupational and Environmental Medicine, 7, 127-131.
He, G., Mol, A. P., Zhang, L., & Lu, Y. (2015). Environmental risks of high-speed railway in China: Public participation, perception and trust. Environmental Development, 14, 37-52.
Williamson, T., & Long, A. F. (2005). Qualitative data analysis using data displays. Nurse researcher, 12(3), 7-19.
Yamane, T. (1967). Statistics: An Introductory Analysis (2nd Ed.). New York: Harper and Row.
