พฤติกรรมการฉีดพ่นสารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรผู้ปลูกข้าว ตำบลนราภิรมย์ อำเภอบางเลน จังหวัดนครปฐม

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงสำรวจนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการฉีดพ่นสารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรผู้ปลูกข้าวตำบลนราภิรมย์ อำเภอบางเลน จังหวัดนครปฐม กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 254 คน ได้จากการสุ่มตัวอย่างแบบแบ่งชั้น เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาเป็นค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน  ผลการวิจัยพบว่า เกษตรกรผู้ปลูกข้าวส่วนใหญ่เป็นเพศชาย มีอายุ 50-59 ปี สถานภาพสมรสคู่ จบการศึกษาระดับประถมศึกษา มีรายได้เฉลี่ย 5,000-10,000 บาทต่อเดือน มีสมาชิกในครอบครัว 1-4 คน มีพื้นที่ในการปลูกข้าว 1-20 ไร่ ส่วนใหญ่เช่าพื้นที่เพื่อทำการเกษตรและมีการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชมากกว่า 10 ปี โดยซื้อสารเคมีกำจัดศัตรูพืชเป็นเงิน 5,000-10,000 บาทต่อเดือนต่อครั้ง ใช้สารเคมีเพื่อกำจัดแมลง มีการสัมผัสสารเคมีกำจัดศัตรูพืช 3-4 วันต่อสัปดาห์ เกษตรกรส่วนใหญ่เคยได้รับการอบรมเกี่ยวกับความปลอดภัยในการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชและไม่เคยมีอาการเจ็บป่วยจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช เกษตรกรมีพฤติกรรมไม่ใช้ปากเป่าหัวฉีดเมื่อที่ฉีดพ่นอุดตันก่อนการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช (ร้อยละ 82. 7) ในขณะฉีดพ่นเกษตรกรไม่รับประทานอาหารและดื่มน้ำ (ร้อยละ 78.5) และหลังการฉีดพ่นเกษตรกรจะอาบน้ำชำระร่างกายและเปลี่ยนเสื้อผ้าทุกครั้ง (ร้อยละ 84.3)  เกษตรกรมีพฤติกรรมหลังการฉีดพ่นสารเคมีกำจัดศัตรูพืชอยู่ในระดับดีเยี่ยม (X=4.55, S.D.=0.82) รองลงมาคือ มีพฤติกรรมก่อนการฉีดพ่น (X=4.24, S.D.=1.03) และขณะฉีดพ่นสารเคมีกำจัดศัตรูพืช (X=4.06, S.D.=1.15) อยู่ในระดับดีมาก