ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันตนเองจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรผู้ทำนา ตำบลแสนตอ อำภอขาณุวรลักษบุรี จังหวัดกำแพงเพชร

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้ เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาภาคตัดขวางโดยประยุกต์ใช้แบบจำลองการวางแผนส่งเสริมสุขภาพ (PRECEED Model) เป็นกรอบแนวคิดและมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันตนเองจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรผู้ทำนา ตำบลแสนตอ อำเภอขาณุวรลักษบุรี จังหวัดกำแพงเพชร จำนวน 162 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามและวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติไคสแควร

ผลการวิจัยพบว่า เกษตรกรผู้ทำนา ส่วนใหญ่เป็นเพศชาย (ร้อยละ 65.4) อายุอยู่ในช่วง 40-49 ปี (ร้อยละ 45.1) และจบการศึกษาระดับชั้นประถมศึกษา (ร้อยละ 81.5) และพบปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันตนเองจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ระดับความเชื่อมั่นร้อยละ 99 ดังต่อไปนี้ ปัจจัยนำ ได้แก่ ความรู้และทัศนคติเกี่ยวกับการป้องกันตนเองจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช ปัจจัยเอื้อ เช่นค่าใช้จ่ายในการซื้ออุปกรณ์ป้องกันอันตรายจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืช และปัจจัยเสริม ได้แก่ ประสบการณ์การได้รับข้อมูลข่าวสารและการฝึกอบรมในการป้องกันอันตรายในการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชจากเจ้าหน้าที่

ดังนั้น ควรจะเสริมสร้างความรู้ที่ถูกต้องและทัศนคติที่ดีผ่านสื่อต่างๆ และมีการฝึกอบรมเกี่ยวกับการป้องกันอันตรายจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชอย่างสม่ำเสมอและต่อเนื่องจากเจ้าหน้าที่ เช่น การใช้อุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคลที่ถูกวิธี นอกจากนี้ ควรจะ ออกแบบอุปกรณ์ป้องกันที่สะดวกต่อการใช้งาน ราคาประหยัดเพื่อป้องกันผลกระทบต่อสุขภาพที่อาจจะเกิดขึ้นกับเกษตรกรผู้ทำนา