ปัจจัยทำนายภาวะสับสนเฉียบพลันหลังผ่าตัดในผู้สูงอายุ ที่ได้รับการผ่าตัดช่องท้อง
คำสำคัญ:
ภาวะสับสนเฉียบพลัน, ภาวะสับสนเฉียบพลันหลังผ่าตัด, ผู้สูงอายุ, การผ่าตัดช่องท้องบทคัดย่อ
การศึกษาความสัมพันธ์เชิงทำนาย มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอัตราการเกิดภาวะสับสนเฉียบพลันหลังผ่าตัด ความสัมพันธ์และอำนาจการทำนายภาวะสับสนเฉียบพลันหลังผ่าตัดในผู้สูงอายุที่ได้รับการผ่าตัดช่องท้องกลุ่มตัวอย่างคือผู้สูงอายุ อายุ 60 ปีขึ้นไป ในหอผู้ป่วยศัลยกรรม จำนวน 110 ราย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ แบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคล แบบประเมินภาวะซึมเศร้า ในผู้สูงอายุไทย และแบบประเมินภาวะสับสนเฉียบพลันฉบับภาษาไทย ตรวจสอบความเที่ยงของเครื่องมือจากการวัดความสอดคล้อง การประเมินระหว่างผู้วิจัยและผู้ช่วยวิจัย (Inter-Rater Reliability) เท่ากับ 1.00 วิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติเชิงพรรณนาและสถิติถดถอยโลจิสติก พบว่ากลุ่มตัวอย่างมีอัตราการเกิดภาวะสับสนเฉียบพลันหลังผ่าตัดร้อยละ 24.55 โดยอุณหภูมิร่างกายหลังการผ่าตัด ความปวด ระดับฮีโมโกลบิน ภาวะซึมเศร้า และประวัติการติดเชื้อโควิด-19 มีความสัมพันธ์ทางบวกกับภาวะสับสนเฉียบพลันหลัง ผ่าตัดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r= .447, .457, .296, .308 และ .292 p<.05 ตามลำดับ) และปัจจัยข้างต้นสามารถทำนายภาวะ สับสนเฉียบพลันหลังผ่าตัดได้ (adj. OR=14.61 : 95%CI=2.80 - 76.27, 2.16 : 95%CI=1.34 - 3.48, 11.38 : 95%CI= 2.54- 50.92, 1.22 : 95%CI=1.03 - 1.44 และ 9.59 : 95%CI=1.19 -76.98 ตามลำดับ) โดยสามารถร่วมกันทำนายภาวะสับสนเฉียบพลัน หลังผ่าตัดในผู้สูงอายุที่ได้รับการผ่าตัดช่องท้องได้ร้อยละ 65.40 (Nagelkerke R2 = .654, p< .05)
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Black DW, & Grant JE. DSM-5 Guidebook. 5, editor. Washington, DC London, England: American Psychiatic Publishing; 2013.
Marcantonio ER. Delirium in Hospitalized Older Adults. New England Journal of Medicine 2017;377(15):1456-66.
Vlisides P, & Avidan M. Recent Advances in Preventing and Managing Postoperative Delirium. F1000Res 2019;8(F1000 Faculty Rev): 607-16.
Chaiwong P, Sucumvang K, Chintanawat R, & Wongpakaran N. Predicting Factros of Delirium Occurence Among Post-operative Older Persons. Nursing Journal Chiang Mai University. 2015;42(2):116-25. (in Thai)
Inouye SK, Westendorp, Rudi GJ, Saczynski, & Jane S. Delirium in elderly people. The lancet. 2014;383(9920):911-22.
Iglseder B, Frühwald T, & Jagsch C. Delirium in geriatric patients. Wiener Medizinische Wochenschrift. 2022;172(5-6):114-21.
Methawasin K. Delirium Diagnosis Assessment and Treatment. North-Eastern Thai Journal of Neuroscience. 2018;13(3):21-9. (in Thai)
Hildenbrand FF, Murray FR, Von Kanel R, Deibel AR, Schreiner P, Ernst J, et al. Predisposing and precipitating risk factors for delirium in gastroenterology and hepatology: Subgroup analysis of 718 patients from a hospital-wide prospective cohort study. Frontiers in Medicine (Lausanne). 2022;30(9):01-11.
Harris MJ, Brovman EY, & Urman RD. Clinical predictors of postoperative delirium, functional status, and mortality in geriatric patients undergoing non-elective surgery for hip fracture. Journal of Clinical Anesthesia. 2019;58(1):61-71
Horacek R, Krnacova B, Prasko J, & Latalova K. Delirium as a complication of the surgical intensive care. Neuropsychiatric Disease and Treatment 2016;20161(2):2425-34.
Zhang Y, He ST, Nie B, Li XY, & Wang DX. Emergence delirium is associated with increased postoperative delirium in elderly: a prospective observational study. Journal of Anesthesia. 2020;34(5):675-87.
Jin Z, Hu J, & Ma D, Postoperative delirium: perioperative assessment, risk reduction, and management. British Journal of Anaesthesia. 2020;125(4):492-504.
Iamrod N, Sindhu S, Danaidutsadeekul S, & Tantiwongkosri K. Predictors of Delirium in the Elderly Patients Undergone Open Heart Surgery in The First 72 Hours After Surgery. Journal of The Royal Thai Army Nurses. 2016;17(2):34-42. (in Thai)
Kijima E, Kayama T, Saito M, Kurosaka D, Ikeda R, Hayashi H, et al. Pre-operative hemoglobin level and use of sedative-hypnotics are independent risk factors for post-operative delirium following total knee arthroplasty. BioMed Central Musculoskeletal Disorders 2020;21(1):279-86.
Vacas S, Grogan T, Cheng D, & Hofer I. Risk factor stratification for postoperative delirium: A retrospective database study. Medicine (Baltimore). 2022;101(42):e31176.
Sumongkol S, Piphatvanitcha N, & Jullamate P. Factors Related to Postoperative Delirium in Older Adults Undergoing Spinal Surgery. Bhurapha Universith: Bhurapha; 2019.
Benussi A, Pilotto A, Premi E, Libri I, Giunta M, Agosti C, et al. Clinical characteristics and outcomes of inpatients with neurologic disease and COVID-19 in Brescia, Lombardy, Italy. Neurology. 2020;95(7):e910-e20.
Aree-Ue S, & Youngcharoen P. The 6 Item Cognitive Function Test-Thai Version: Psychometric Property Testing. Nursing Research and Innovation Journal. 2020;26(2): 188-202.
Thato R. Nursing Research: Concepts to Application. 5 ed. 5, editor. Bankok: Chulalongkorn University; 2020. (in Thai)
Maldonado JR. Delirium pathophysiology: An updated hypothesis of the etiology of acute brain failure. International Journal of Geriatric Psychiatry. 2018;33(11):1428-57.
Wang J, Zhu L, Li C, Lin Y, Wang B, Lin X, et al. The relationship between intraoperative hypothermia and postoperative delirium: The PNDRFAP study. Brain Behav 2024; 14(5):e3512.
Zhang F, He ST, Zhang Y, Mu DL, & Wang DX. Comparison of Two Malnutrition Assessment Scales in Predicting Postoperative Complications in Elderly Patients Undergoing Noncardiac Surgery. Frontiers Public Health. 2021;9(1): 1-9.
Daiello LA, Racine AM, Yun Gou R, Marcantonio ER, Xie Z, Kunze LJ, et al. Postoperative Delirium and Postoperative Cognitive Dysfunction: Overlap and Divergence. Anesthesiology. 2019;131(3):477-91.
Tesfaye Mekonin G, Kelbesa Olika M, Birhanu Wedajo M, Tolasa Badada A, Dukessa Dubiwak A, Tageza Ilala T, et al. Prevalence of Emergence Delirium and Associated Factors among Older Patients Who Underwent Elective Surgery: A Multicenter Observational Study. Anesthesiology Research and Practice. 2022;22(1): 1-9.
Liu YM, Huang H, Gao J, Zhou J, & Chu HC. Hemoglobin Concentration and PostOperative Delirium in Elderly Patients Undergoing Femoral Neck Fracture Surgery. Frontiers in Medicine (Lausanne). 2021;8(1): 1-12.
Zhao J, Liang G, Hong K, Pan J, Luo M, Liu J, et al. Risk factors for postoperative delirium following total hip or knee arthroplasty: A meta-analysis. Frontiers in Psychology. 2022;13(1): 1-12.
Fotuhi M, Mian A, Meysami S, & Raji CA. Neurobiology of COVID-19. Journal of Alzheimer’s Disease. 2020;76(1):3-19.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารพยาบาลทหารบก
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความหรือข้อคิดเห็นใดใดที่ปรากฏในวารสารพยาบาลทหารบกเป็นวรรณกรรมของผู้เขียน ซึ่งบรรณาธิการหรือสมาคมพยาบาลทหารบก ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารพยาบาลทหารบก
The ideas and opinions expressed in the Journal of The Royal Thai Army Nurses are those of the authors and not necessarily those
of the editor or Royal Thai Army Nurses Association.
