การถอดบทเรียน “โครงการพัฒนาการศึกษาและเสริมสร้างโอกาส ทางการศึกษาผ่านระบบออนไลน์เพื่อเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร และพื้นที่ห่างไกล” โดยใช้หลักฐานเชิงประจักษ์

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยแบบผสมผสานแบบสามเส้า มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์ และความต้องการจำเป็นของ “โครงการพัฒนาการศึกษาและเสริมสร้างโอกาสทางการศึกษาผ่านระบบออนไลน์เพื่อพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดารและพื้นที่ห่างไกล” และ 2) พัฒนาแนวทางการพัฒนา โครงการฯ โดยใช้หลักฐานเชิงประจักษ์ กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้บริหารสถานศึกษาและครู รวมจำนวน 13 คน และนักเรียน จำนวน 222 คน ได้จากการสุ่มแบบชั้นภูมิ จากโรงเรียนที่เข้าร่วมโครงการ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ แบบสอบถามความคิดเห็น และแบบสัมภาษณ์ แบบสอบถามมีค่าดัชนีความสอดคล้องระหว่าง ข้อคำถามและวัตถุประสงค์อยู่ระหว่าง 0.6-1 และมีค่าความเชื่อมั่นซึ่งวิเคราะห์ด้วยสัมประสิทธิ์แอลฟ่าของคอร์นบาร์คได้ 0.94 (25 ข้อ) วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าดัชนีความต้องการจำเป็น และการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า 1) ความต้องการจำเป็นของโครงการ อันดับสูงสุด คือ สื่อการสอน รองลงมาคือ ประโยชน์ที่ได้รับ และ การจัดกระบวนการเรียนรู้ ตามลำดับ 2) แนวทางการพัฒนาโครงการ ประกอบด้วย การออกแบบเนื้อหาบทเรียน, การวิเคราะห์โครงสร้างเนื้อหาบทเรียน, การจัดกระบวนการเรียนรู้, สื่อการสอน, การประเมินผลการเรียนรู้ของนักเรียน และระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ต และเงื่อนไขความสำเร็จ คือ การบูรณาการความร่วมมือระหว่างรัฐกับเอกชน และการใช้สื่อและอุปกรณ์ที่เหมาะสม