ความสัมพันธ์ระหว่างภาวะสุขภาพของผู้ป่วย ความสัมพันธ์ต่างเกื้อกูล ความพร้อมในการดูแลกับความเครียด ในบทบาทผู้ดูแลผู้ป่วยสูงอายุโรคมะเร็งระยะลุกลามที่ได้รับการดูแลแบบประคับประคอง

ผู้แต่ง

  • สมพงษ์ แก้วพรรณา คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
  • วิราพรรณ วิโรจน์รัตน์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
  • วัลย์ลดา ฉันท์เรืองวณิชย์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

คำสำคัญ:

ภาวะสุขภาพของผู้ป่วย, ความสัมพันธ์ต่างเกื้อกูล, ความพร้อมในการดูแล, ความเครียดในบทบาทผู้ดูแลผู้ป่วยสูงอายุ, โรคมะเร็งระยะลุกลาม

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนา เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างภาวะสุขภาพของผู้ป่วย ความสัมพันธ์ต่างเกื้อกูล ความพร้อมในการดูแล กับความเครียดในบทบาทผู้ดูแลผู้ป่วยสูงอายุโรคมะเร็งระยะลุกลามที่รับการดูแลแบบประคับประคอง โดย ใช้กรอบแนวคิด The Family Care Model ของ Archbold & Stewart กลุ่มตัวอย่างเป็นญาติผู้ดูแลผู้ป่วยสูงอายุโรคมะเร็งระยะ ลุกลามที่ได้รับการดูแลแบบประคับประคอง จำนวน 78 คน ที่พาผู้ป่วยมารับการตรวจรักษา เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติบรรยาย และวิเคราะห์ความสัมพันธ์สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์สเปียร์แมน

ผลการวิจัยพบว่า ผู้ป่วยสูงอายุโรคมะเร็งระยะลุกลาม มีภาวะสุขภาพอยู่ในระยะคงที่ ระดับ PPS scale ตั้งแต่ 70 – 90 (ร้อยละ 47.4) ความสัมพันธ์ต่างเกื้อกูลระหว่างผู้ดูแลกับผู้ป่วยสูงอายุ อยู่ในระดับปานกลาง (Mean = 38.87, S.D. = 7.64) มีความ พร้อมในการดูแล ค่อนไปทางด้านสูง (Mean = 18.15, S.D. = 3.50) ความเครียดในบทบาทผู้ดูแล คือ การดูแลโดยตรง ปัญหาด้าน การสื่อสาร และความเครียดโดยรวม ค่อนไปทางด้านต่ำ ยกเว้นด้านความเครียดจากบทบาทขัดแย้ง ค่อนไปทางด้านสูง ภาวะสุขภาพ ของผู้ป่วยมีความสัมพันธ์ทางลบกับความเครียดของผู้ดูแลจากปัญหาด้านการสื่อสาร อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = -.423, p < .05) แต่ภาวะสุขภาพไม่มีความสัมพันธ์กับความเครียดจากการดูแลโดยตรง ความเครียดจากบทบาทขัดแย้ง และความเครียดโดยรวม ส่วนความสัมพันธ์ต่างเกื้อกูล และความพร้อมในการดูแลไม่มีความสัมพันธ์กับความเครียดในบทบาทผู้ดูแลผู้ป่วยสูงอายุโรคมะเร็ง ระยะลุกลามที่ได้รับการดูแลแบบประคับประคองทั้งรายด้านและโดยรวมผลการศึกษาสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการวางแผนการ พยาบาลในการประเมินระดับภาวะสุขภาพของผู้ป่วย เพื่อการวางแผนให้ผู้ดูแลและผู้ป่วยสามารถสื่อสารกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ การดูแลผู้ป่วย

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

National Cancer Institute. Hospital Based Cancer Registry 2015. Bangkok: Pornsup Printing; 2017. (in Thai)

Petpichetchian W. Best nursing practice in cancer care. Songkla: Chanmuang Printing; 2011. (in Thai)

Wang SY, Tsai CM, Chen BC, Lin CH, Lin CC. Symptoms clusters and relationships to symptom interference with daily life in Taiwanese lung cancer patients. Journal of Pain and Symptom Management. 2008; 35: 258-266.

Dobrina R, Tenze M, Palese A. An overview of hospice and palliative care nursing models and theories. Int J Palliat Nurs. 2014. 20(2): 75-81.

Meecharoen W. Family Caregivers of Cancer Patient: Roles’ Adaptation and Quality of Life Promotion. Rama Nurs J. 2014; 20(1): 10-22. (in Thai)

Archbold PG, Stewart BJ, Greenlick MR, Harvath T. Mutuality and preparedness as predictors of caregiver role strain. Res Nurs Health. 1990; 13: 375-384.

Archbold PG, Stewart BJ. Family Cargiving Inventory [Unpublished manuscript]. Portland: Oregon Health & Sciences University; 1986.

Hung JW, Huang YC, Chen JH, Liao LN, Lin CJ, Chuo CY, Cheng KC. Factors associated with strain in informal caregivers of stroke patients. Chang Gung Med J. 2012; 25(5): 392-400.

Gray R, Thapsuwan S. Factors Affecting on Stress of Caregivers to Older Persons. Songklanagarind Medical Journal. 2014; 20(1): 200-228. (in Thai)

Park EO, Schumacher KL. The state of the science of family caregiver-care receiver mutuality: a systematic review. Nursing Inquiry. 2013: 1-13.

Schumacher KL, Stewart BJ, Archbold PG, Caparro M, Mutale F, Agrawal S. Effects of caregiving demand, mutuality, and preparedness on Family Caregiver outcomes during cancer Treatment. Oncology Nursing Forum, 2008; 35(1): 49-56.

Prachuablarp C, Wirojratana V, Jitramontree N, Viriyavejakul A. The Relationships Between Mutuality, Predictability and Caregiver Role Strain in Older Persons With Pakinson’s Disease. Journal Of Royal Thai Army Nurses. 2014; 15(3): 235-245. (in Thai)

Sutthilak C, Wirojratana V, Puwarawuttipanit W, Cheewakriengkrai L. Factors Predicting Health Status on Caregivers of Elderly People with Dementia. Journal Of Royal Thai Army Nurses. 2018; 19(1): 191-200. (in Thai)

Wirojratana V. Development of the Thai Family Care Inventory [Doctoral dissertation]. Portland: Oregon Health & Science University; 2002.

Rojpalakorn GP, Leucha Y. Statistic for nursing research : SPSS for Windows. Bankok: Chudthong print; 2013. (in Thai)

Chewasakulyong B, Sapinun L, Downing GM, Intaratat P, Lesperance M, Leautrakul S, Somwangprasert A, Leerapan T. Reliability and validity of the Thai transalation (Thai PPS Adult Suandok) of the palliative performance scale (PPSv2). Palliative medicine. 2011; 26(8): 1034-1041.

Makmai S, Sirichayanugul C, Sirichayanugul T. Common Symptoms and Needs of Pre-Discharge Advanced-Stage Cancer Patients: a case-Study at Phrae Hospital, Thailand. Thai Cancer Journal. 2013; 33(4)1: 32-145. (in Thai)

Girgis A, Lambert S, Johnson C, Waller A, & Currow D. Physical psychosocial relationships and economic burden of caring for people with cancer: A review. Journal of Oncology Practice. 2013; 9(4): 197-202.

Fujinami R, Sun V, Zachariah F, Uman G, Grant M, Ferrell B. Family caregivers' distress levels related to quality of life, burden, and preparedness. Psycho-Oncology. 2015; 24(1): 54-62.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

23-04-2020

รูปแบบการอ้างอิง

1.
แก้วพรรณา ส, วิโรจน์รัตน์ ว, ฉันท์เรืองวณิชย์ ว. ความสัมพันธ์ระหว่างภาวะสุขภาพของผู้ป่วย ความสัมพันธ์ต่างเกื้อกูล ความพร้อมในการดูแลกับความเครียด ในบทบาทผู้ดูแลผู้ป่วยสูงอายุโรคมะเร็งระยะลุกลามที่ได้รับการดูแลแบบประคับประคอง. J Royal Thai Army Nurses [อินเทอร์เน็ต]. 23 เมษายน 2020 [อ้างถึง 30 ธันวาคม 2025];21(1):183-92. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JRTAN/article/view/191932

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย