การพัฒนาโปรแกรมสอนสุขศึกษาผู้ป่วยความดันโลหิตสูง โดยประยุกต์ทฤษฎีการดูแลตนเอง

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพัฒนา (Research & Development) มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาโปรแกรมสอนสุขศึกษา ผู้ป่วยความดันโลหิตสูงโดยประยุกต์ทฤษฎีการดูแลตนเอง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบสอบถามความรู้และพฤติกรรมการดูแลตนเอง และเครื่องวัดความดันโลหิต เก็บข้อมูลก่อนการทดลองและหลังการทดลอง 2 สัปดาห์ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา และสถิติอ้างอิงโดยใช้ Dependent t-test กลุ่มตัวอย่างจำนวน 30 คน คัดเลือกโดยวิธี การสุ่มแบบเฉพาะเจาะจง โดยมีเกณฑ์คือ ได้รับการวินิจฉัยจากแพทย์ว่าเป็นโรคความดันโลหิตสูง หรือมีค่าความดันโลหิต Sys-tolic มากกว่าหรือเท่ากับ 140 mmHg. และมีค่าความดัน Diastolic มากกว่าหรือเท่ากับ 90 mmHg. ผลการวิจัย พบว่า โปรแกรมสอนสุขศึกษาประกอบด้วย การสอนสุขศึกษาเรื่องความดันโลหิตสูง เพื่อให้กลุ่มตัวอย่างมี ความรู้ในการดูแลตนเองและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดูแลตนเองในเรื่อง การรับประทานอาหาร การออกกำลังกาย การผ่อนคลาย ความเครียด การงดหรือลดปริมาณการสูบบุหรี่ การดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ การรับประทานยาอย่างถูกต้อง และการตรวจตาม นัด เพื่อลดภาวะแทรกซ้อนของโรคหลอดเลือดสมอง เมื่อดำเนินใช้โปรแกรมการสอนสุขศึกษา พบว่า ก่อนและหลังการได้รับโปรแกรม สุขศึกษา ระดับความรู้และพฤติกรรมการดูแลตนเองแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.001) โดยระดับคะแนนเฉลี่ยของ ความรู้โรคความดันโลหิตของผู้ป่วยก่อนได้รับโปรแกรมเท่ากับ 10.58 หลังได้รับโปรแกรมสุขศึกษาคะแนนเท่ากับ 19.45 และคะแนน เฉลี่ยพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยก่อนได้รับโปรแกรมสุขศึกษามีคะแนนเฉลี่ยเท่ากับ 21.74 หลังได้รับโปรแกรมสุขศึกษา คะแนนเฉลี่ยเพิ่มขึ้นเป็น 36.09