การพัฒนารูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยบาดเจ็บศีรษะที่ได้รับการผ่าตัดเปิดกะโหลกศีรษะ โรงพยาบาลอุทัยธานี

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อพัฒนารูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยบาดเจ็บศีรษะที่ได้รับการผ่าตัดเปิดกะโหลกศีรษะ โรงพยาบาลอุทัยธานี โดยประยุกต์ใช้รูปแบบการส่งเสริมการฟื้นตัวหลังผ่าตัด และเพื่อศึกษาผลลัพธ์การใช้รูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยบาดเจ็บศีรษะที่ได้รับการผ่าตัดเปิดกะโหลกศีรษะ วิธีการศึกษา: เป็นการวิจัยและพัฒนา กลุ่มตัวอย่างแบ่งเป็น 2 กลุ่ม คือ พยาบาลวิชาชีพที่มีประสบการณ์ทำงานและดูแลให้การพยาบาลผู้ป่วยบาดเจ็บศีรษะที่ได้รับการผ่าตัดเปิดกะโหลกศีรษะ จำนวน 30 คน และ เวชระเบียนผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดเปิดกะโหลกศีรษะ จำนวน 30 คน โดยการเลือกสุ่มกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง วิจัยออกเป็น 3 ระยะ ดังนี้ ระยะที่ 1 ศึกษาสถานการณ์การพยาบาลผู้ป่วยบาดเจ็บศีรษะที่ได้รับการผ่าตัดเปิดกะโหลกศีรษะ โรงพยาบาลอุทัยธานี เครื่องมือวิจัยประกอบด้วย แบบบันทึกข้อมูลและแนวทางการสนทนากลุ่ม ใช้การสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง ระยะที่ 2 พัฒนารูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยหลังผ่าตัดเปิดกะโหลกศีรษะ โรงพยาบาลอุทัยธานี ดำเนินการใช้รูปแบบการพยาบาลฯ เครื่องมือวิจัยประกอบด้วย (1) รูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยบาดเจ็บศีรษะที่ได้รับการผ่าตัดเปิดกะโหลกศีรษะ โรงพยาบาลอุทัยธานี ตามแนวคิดการส่งเสริมการฟื้นตัวหลังผ่าตัดหรือ Enhanced Recovery After Surgery (ERAS) ระยะที่ 3 ศึกษาผลลัพธ์การใช้รูปแบบฯ เครื่องมือวิจัยประกอบด้วย (1) แบบสอบถามเกี่ยวกับข้อมูลทั่วไปของพยาบาลวิชาชีพ (2) แบบประเมินการปฏิบัติการพยาบาลผู้ป่วยบาดเจ็บศีรษะที่ได้รับการผ่าตัดเปิดกะโหลกศีรษะ ประกอบด้วย การพยาบาลก่อนการผ่าตัด การพยาบาลขณะผ่าตัด การพยาบาลหลังผ่าตัด และ (3) แบบบันทึกผลลัพธ์ด้านผู้ป่วยเก็บข้อมูลจากเวชระเบียน โดยเครื่องมือวิจัยผ่านการตรวจสอบความตรงของเนื้อหาด้วยค่าดัชนีความสอดคล้องรายข้อเท่ากับ 1.00 และใช้ค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาครอนบาคหาความเชื่อมั่นที่ 0.95 – 0.98  วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหาและสร้างข้อสรุป วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติเชิงพรรณนา Paired t-test และ Independent t-test รวบรวมข้อมูล ระหว่างเดือน มิถุนายน ถึงธันวาคม 2566 ผลการศึกษา: รูปแบบการปฏิบัติการพยาบาลผู้ป่วยบาดเจ็บศีรษะที่ได้รับการผ่าตัดเปิดกะโหลกศีรษะ ประกอบด้วย การพยาบาลก่อนการผ่าตัด การพยาบาลขณะผ่าตัด การพยาบาลหลังผ่าตัด ผลลัพธ์การใช้รูปแบบฯ ด้านพยาบาลวิชาชีพ พบว่าการปฏิบัติการพยาบาลผู้ป่วยบาดเจ็บศีรษะที่ได้รับการผ่าตัดเปิดกะโหลกศีรษะ หลังการใช้รูปแบบฯ เพิ่มสูงกว่าก่อนการใช้มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .001) ทุกด้าน ผลลัพธ์ฯ ด้านผู้ป่วย หลังการใช้รูปแบบดีขึ้นกว่าก่อนการใช้รูปแบบ ได้แก่ การเสียชีวิตหลังผ่าตัด วันนอนเฉลี่ย และการผ่าตัดซ้ำฯ ลดลง ส่วนการติดเชื้อแผลผ่าตัด พบว่าไม่แตกต่าง สรุป: การพัฒนารูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยบาดเจ็บศีรษะที่ได้รับการผ่าตัดเปิดกะโหลกศีรษะ โรงพยาบาลอุทัยธานี โดยประยุกต์ใช้รูปแบบการส่งเสริมการฟื้นตัวหลังผ่าตัด (ERAS) สามารถนำไปประยุกต์ใช้กับการพยาบาลผู้ป่วยบาดเจ็บระบบอื่นในร่างกายที่ต้องได้รับการผ่าตัด