ปัจจัยทำนายพฤติกรรมป้องกันภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุที่อาศัยอยู่ในจังหวัดสมุทรปราการ

บทคัดย่อ

    ประเทศไทยก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างสมบูรณ์ ทำให้แนวโน้มของโรคที่เกิดจากความเสื่อมในผู้สูงอายุเพิ่มขึ้นเช่นกัน ภาวะสมองเสื่อมเป็นโรคหนึ่งที่พบได้บ่อยและมีผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ ซึ่งยังไม่พบวิธีการรักษา แต่มีวิธีการที่ช่วยชะลอการเกิดโดยการปฏิบัติพฤติกรรมการป้องกันภาวะสมองเสื่อม ซึ่งมีปัจจัยหลายอย่างเป็นตัวกำหนดการปฏิบัติพฤติกรรมการป้องกันภาวะสมองเสื่อมที่เหมาะสมของผู้สูงอายุ ดังนั้นการศึกษาวิจัยครั้งนี้จึงเป็นการวิจัยแบบภาคตัดขวางเพื่อหาความสัมพันธ์เชิงทำนาย (Predictive correlational design) เพื่อศึกษาปัจจัยที่สามารถทำนายพฤติกรรมป้องกันภาวะสมองเสื่อมของผู้สูงอายุที่อาศัยอยู่ในจังหวัดสมุทรปราการ กลุ่มตัวอย่างจำนวน 400 คน ส่วนใหญ่เป็นผู้สูงอายุตอนต้นที่มีอายุระหว่าง 60 – 69 ปี (ร้อยละ 68.80) การศึกษาครั้งนี้มีผู้สูงอายุเพศหญิง(ร้อยละ 61.00) มากกว่าเพศชาย มีระดับการศึกษาในชั้นประถมศึกษาและไม่มีอาชีพ ส่วนมากพึ่งพารายได้จากลูกหลานและส่วนใหญ่เป็นโรคเรื้อรังและน้ำหนักเกิน ปัจจัยด้านความฉลาดทางสุขภาพในผู้สูงอายุ พบว่า ประมาณครึ่งหนึ่งของกลุ่มตัวอย่าง (ร้อยละ 55.80) มีความฉลาดทางสุขภาพโดยรวม อยู่ในระดับเพียงพอ ปัจจัยด้านการเข้าร่วมกิจกรรมทางสังคม พบว่าผู้สูงอายุมีการเข้าร่วมกิจกรรมทางสังคมในระดับปานกลาง พฤติกรรมการป้องกันภาวะสมองเสื่อมของผู้สูงอายุพบว่ากลุ่มตัวอย่างประมาณสามในสี่ส่วนมีพฤติกรรมการป้องกันภาวะสมองเสื่อมอยู่ในระดับปานกลาง สำหรับการศึกษาปัจจัยทำนายพบว่ามีปัจจัยที่สามารถร่วมกันทำนายพฤติกรรมการป้องกันภาวะสมองเสื่อมของผุ้สูงอายุ 2 ปัจจัย ได้แก่ ระดับการศึกษา และความฉลาดทางด้านสุขภาพ โดยร่วมกันทำนายพฤติกรรมการป้องกันภาวะสมองเสื่อมได้ร้อยละ 20.4