สุขลักษณะการผลิตอาหารที่ดี GMP 420: วิธีปฏิบัติที่ง่ายที่สุดสู่ความปลอดภัยอาหาร
คำสำคัญ:
อาหาร, ผลผลิตทางการเกษตร, การปนเปื้อน, ปัญหาด้านสาธารณสุข, จีเอ็มพีบทคัดย่อ
อาหารเป็นหนึ่งในปัจจัยสี่ที่สำคัญต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์ และอาหารได้จากผลผลิตทางการเกษตรเป็นหลัก การบริโภคอาหารที่ปลอดภัยและมีคุณค่าทางโภชนาการไม่เพียงแต่ให้ประโยชน์ต่อร่างกายแต่ลดปัญหาทางสุขภาพ อาหารที่ปราศจากการปนเปื้อน ช่วยลดการเจ็บป่วยและการเกิดโรค อย่างไรก็ตาม ความเจ็บป่วยจากการได้รับอาหารที่ไม่ปลอดภัยยังเป็นปัญหาสาธารณสุขของประเทศ ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 420) พ.ศ. 2563 เรื่อง วิธีการผลิต เครื่องมือเครื่องใช้ในการผลิต และการเก็บรักษาอาหาร มีข้อกำหนดพื้นฐานของหลักเกณฑ์สุขลักษณะการผลิตที่ดี (Good Manufacturing Practice: GMP) หรือ GMP 420 ในปัจจุบัน มีมาตรฐานการปฏิบัติสอดคล้องกับแนวปฏิบัติของ Codex Alimentarius Commission (Codex) ในระดับสากล และจุดมุ่งหมายให้ผู้บริโภคได้บริโภคอาหารที่สะอาดและปลอดภัย ซึ่ง GMP 420 เป็นเครื่องมือพื้นฐาน มีแนวทางของการปฏิบัติที่ง่ายที่สุดในการรองรับความปลอดภัยของอาหาร บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเผยแพร่ข้อมูลทางวิชาการให้เห็นถึงการปรับเปลี่ยนหลักเกณฑ์ GMP จนเป็น GMP 420 ที่มีความง่ายในการปฏิบัติ เพื่อลดการปนเปื้อนของผลิตภัณฑ์อาหารจากผู้ผลิตทั้งรายเล็กและรายใหญ่ เป็นประโยชน์กับผู้บริโภคและผู้ผลิตอาหารที่จะได้รับความเข้าใจในการผลิตและบริโภคอาหารได้อย่างปลอดภัย และมุ่งหวังให้ทุกภาคส่วนร่วมมือกันในการช่วยยกระดับมาตรฐานคุณภาพอาหารให้มีความปลอดภัย และลดผลกระทบทางด้านเศรษฐกิจของประเทศ
เอกสารอ้างอิง
สำนักอาหาร สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. GMP กฎหมาย. [ออนไลน์]. 2554; [สืบค้น 27 พ.ค. 2565]; [7 หน้า]. เข้าถึงได้จาก: URL: http://food.fda.moph.go.th>document>2554.pdf
กองอาหาร สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. คู่มือการตรวจสถานที่ผลิตอาหารตามหลักเกณฑ์วิธีการที่ดีในการผลิตที่บังคับใช้เป็นกฎหมาย (GMP 420). ฉบับปรับปรุง 2. นนทบุรี: สำนักงานกิจกรรมโรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก; 2564.
พระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 ประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 420 (พ.ศ. 2563) เรื่อง วิธีการผลิต เครื่องมือเครื่องใช้ในการผลิต และการเก็บรักษาอาหาร. ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 138 ตอนพิเศษ 31 ง (วันที่ 9 กุมภาพันธ์ 2564).
สำนักอาหาร สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. คู่มือการปฏิบัติสำหรับ PRIMARY GMP. นนทบุรี: สำนักอาหาร สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา.
ภาควิชาเภสัชวิทยา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สารพิษจากเชื้อรา: ภัยเงียบในอาหาร. [ออนไลน์]. 2562; [สืบค้น 20 พ.ค. 2565]; [11 หน้า]. เข้าถึงได้จาก: URL: https://thaimycotoxin.org/wp-content/uploads/2019/06/สารพิษจากเชื้อรา_ภัยเงียบในอาหาร.pdf
Catheryn RD, Franziska W, Taran Y, Joseph V, Matthew D, Jan-Willem S, et al. Evolving challenges and strategies for fungal control in the food supply chain. Fungal Biol Rev. 2021; 36:15-26.
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล. สารพิษจากรา. [ออนไลน์]. [สืบค้น 20 พ.ค. 2565]; [5 หน้า]. เข้าถึงได้จาก: URL:https://www.rama.mahidol.ac.th/poisoncenter/th/pois-cov/Fungi
คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. สารพิษจากเชื้อรา อันตรายที่มองไม่เห็น. [ออนไลน์]. 2564; [สืบค้น 10 พ.ค. 2565]; [5 หน้า]. เข้าถึงได้จาก: URL: https://pharmacy.mahidol.ac.th/ th/knowledge/article/586/สารพิษจากเชื้อรา/
Ahmad FA, John GG, Mi-Kyung L, Kap-Hoon H, Seung-Beom H, Jae-Hyuk Y. Controlling aflatoxin contamination and propagation of Aspergillus flavus by a soy-fermenting Aspergillus oryzae strain. Sci Rep. 2018;8: 16871.
จันเพ็ญ บางสำรวจ. กระเทียมกับการต้านอนุมูล อิสระ. วารสาร มฉก.วิชาการ. 2553;14(27):113-122.
Arijit M, Sabyasachi B, Sankhadip B, Sujayita M, Rebecca AH, Mohammad HF, et al. Garlic constituents for cancer prevention and therapy: from phytochemistry to novel formulations. Pharmacol Res. 2022;175:105837.
กองยุทธศาสตร์และแผนงาน กระทรวงสาธารณสุข. สถิติสาธารณสุข พ.ศ. 2563. [ออนไลน์]. 2565; [สืบค้น 18 ต.ค. 2565]; [159 หน้า].เข้าถึงได้จาก: สถิติสาธารณสุข - กองยุทธ ศาสตร์และแผนงาน
Stankovic S, Levic J, Petrovic T, Logrieco A, Moretti A. Pathogenicity and mycotoxin production by Fusarium proliferatum isolated from onion and garlic in Serbia. Eur J Plant Pathol 2007;118:165-72.
Laura G, Daniel P. Incidence and etiology of postharvest fungal diseases associated with bulb rot in garlic (Allium sativum) in Spain. Foods 2021;10,1063:1-12.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่เผยแพร่ในวารสารโภชนาการ เป็นลิขสิทธิ์ของสมาคมโภชนาการแห่งประเทศไทยฯ
