โปรตีน: ความสำคัญและการประเมินคุณภาพ
คำสำคัญ:
คุณภาพของโปรตีน, ความสามารถในการย่อยโปรตีน, คะแนนของกรดอะมิโนบทคัดย่อ
โปรตีนเป็นสารอาหารที่จำเป็นสำหรับร่างกายโดยเฉพาะอย่างยิ่ง การเจริญเติบโตและพัฒนาการ ความต้องการโปรตีนสำหรับแต่ละคนจะถูกกำหนดตามเพศอายุและสภาวะสุขภาพ โปรตีนในอาหารจะได้รับจากทั้งแหล่งอาหารที่มาจากพืชและสัตว์ซึ่งอาจมีความแตกต่างกันในคุณภาพของโปรตีน โปรตีนที่มีคุณภาพสูงมีความสำคัญอย่างมากในการสนับสนุนสุขภาพทั้งในช่วงต้นและช่วงปลายของชีวิต คุณภาพโปรตีนในอาหารขึ้นอยู่กับปริมาณของกรดอะมิโนที่ร่างกายสร้างขึ้นเองไม่ได้และความสามารถในการย่อยโปรตีน อาหารบางชนิดมีกรดอะมิโนในปริมาณมาก แต่มีความสามารถในการย่อยโปรตีนที่จำกัดเนื่องจากปัจจัยขัดขวางสารอาหาร ดังนั้นจึงเป็นสิ่งจำเป็นที่จะต้องมีการศึกษาเรื่องคุณภาพของโปรตีนเพื่อเตรียมความพร้อมและรับมือกับปัญหาสุขภาพ ปัญหาความมั่นคงทางโภชนาการและปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ นอกจากนี้ยังสามารถนำมาใช้สำหรับการสร้างสรรค์และการพัฒนาสูตรอาหารใหม่ๆ ในการปรับปรุงคุณภาพของอาหารต่อไป
เอกสารอ้างอิง
1. Ministry of Public Health (Thailand). The Forth National Nutrition Survey of Thailand 1995. Bangkok: Ministry of Public Health; 1995.
2. กองโภชนาการ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. รายงานการสำรวจภาวะอาหารและโภชนาการของประเทศไทย ครั้งที่ 5 พ.ศ. 2546. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข; 2549.
3. สำนักงานสำรวจสุขภาพของประชาชนไทย สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข. รายงานการสำรวจการบริโภคอาหารของประชาชนไทย การสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกายครั้งที่ 4 พ.ศ. 2551-2552. นนทบุรี: สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข; 2554.
4. Kosulwat V. The nutrition and health transition in Thailand. Public Health Nutr. 2002;5(1A):183-9.
5. คณะกรรมการจัดทำข้อกำหนดสารอาหารที่ควรได้รับประจำวันสำหรับคนไทย. ปริมาณสารอาหารอ้างอิงที่ควรได้รับประจำวัน สำหรับคนไทย พ.ศ. 2546. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข; 2546.
6. FAO, WHO, UNU. Protein and amino acid requirements in human nutrition: Report of a joint FAO/WHO/UNU expert consultation (WHO Technical Report Series 935). Geneva: WHO; 2007.
7. กลุ่มงานวิเคราะห์อาหารและโภชนาการ กองโภชนาการ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. ตารางแสดงชนิดและปริมาณกรดอะมิโนในอาหารไทย. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข; 2544.
8. United States Department of Agriculture Agricultural Research Service. National Nutrient Database for Standard Reference Release 28. 2015 [cited 2015 December 21]. Available from: https://ndb.nal.usda.gov/ndb/nutrients/index.
9. Sarwar GC, Wu XC, Cockell KA. Impact of antinutritional factors in food proteins on the digestibility of protein and the bioavailability of amino acids and on protein quality. Br J Nutr. 2012;108(Suppl 2):S315-32.
10. Boye J, Wijesinha-Bettoni R, Burlingame B. Protein quality evaluation twenty years after the introduction of the protein digestibility corrected amino acid score method. Br J Nutr. 2012;108(Suppl 2):S183-211.
11. United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division. World Population Prospects: The 2015 Revision, Key Findings and Advance Tables. New York: United Nations; 2015.
12. Godfray HC, Crute IR, Haddad L, Lawrence D, Muir JF, Nisbett N, et al. The future of the global food system. Phil Trans R Soc B. 2010;365(1554):2769-77.
13. Victora CG, Adair L, Fall C, Hallal PC, Martorell R, Richter L, et al. Maternal and child undernutrition: consequences for adult health and human capital. Lancet. 2008;371:340-57.
14. สำนักงานสถิติแห่งชาติ และองค์การยูนิเซฟประเทศไทย. รายงานผลทั่วราชอาณาจักร การสำรวจสถานการณ์เด็กในประเทศไทย ธันวาคม พ.ศ. 2548 – กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2549. กรุงเทพฯ: กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร; 2549.
15. สำนักงานสถิติแห่งชาติ, กระทรวงสาธารณสุข และองค์การยูนิเซฟประเทศไทย. รายงานการสำรวจสถานการณ์เด็กและสตรีในประเทศไทย พ.ศ. 2555. กรุงเทพฯ: กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร; 2555.
16. World Health Organization. Nutrition Landscape Information System (NLIS) Country Profile Indicators Interpretation Guide. Geneva: WHO; 2010.
17. Hoppe C, Molgaard C, Thomsen BL, Juul A, Michaelsen KF. Protein intake at 9 mo of age is associated with body size but not with body fat in 10-y-old Danish children. AM J Clin Nutr. 2004;79(3):494-501.
18. Stephenson K, Amthor R, Mallowa S, Nungo R, Maziya-Dixon B, Gichuk S, et al. Consuming cassava as a staple food places children 2-5 years old at risk for inadequate protein intake, an observational study in Kenya and Nigeria. Nutr J. 2010;9:9.
19. Esfarjani F, Roustaee R, Mohammadi-Nasrabadi F, Esmaillzadeh A. Major dietary patterns in relation to stunting among children in Tehran, Iran. J Health Popul Nutr. 2013;31(2):202-10.
20. Jamison DT, Leslie J, Musgrove P. Malnutrition and dietary protein: evidence from China and from international comparisons. Food Nutr Bull. 2003;24(2):145-54.
2. กองโภชนาการ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. รายงานการสำรวจภาวะอาหารและโภชนาการของประเทศไทย ครั้งที่ 5 พ.ศ. 2546. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข; 2549.
3. สำนักงานสำรวจสุขภาพของประชาชนไทย สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข. รายงานการสำรวจการบริโภคอาหารของประชาชนไทย การสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกายครั้งที่ 4 พ.ศ. 2551-2552. นนทบุรี: สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข; 2554.
4. Kosulwat V. The nutrition and health transition in Thailand. Public Health Nutr. 2002;5(1A):183-9.
5. คณะกรรมการจัดทำข้อกำหนดสารอาหารที่ควรได้รับประจำวันสำหรับคนไทย. ปริมาณสารอาหารอ้างอิงที่ควรได้รับประจำวัน สำหรับคนไทย พ.ศ. 2546. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข; 2546.
6. FAO, WHO, UNU. Protein and amino acid requirements in human nutrition: Report of a joint FAO/WHO/UNU expert consultation (WHO Technical Report Series 935). Geneva: WHO; 2007.
7. กลุ่มงานวิเคราะห์อาหารและโภชนาการ กองโภชนาการ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. ตารางแสดงชนิดและปริมาณกรดอะมิโนในอาหารไทย. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข; 2544.
8. United States Department of Agriculture Agricultural Research Service. National Nutrient Database for Standard Reference Release 28. 2015 [cited 2015 December 21]. Available from: https://ndb.nal.usda.gov/ndb/nutrients/index.
9. Sarwar GC, Wu XC, Cockell KA. Impact of antinutritional factors in food proteins on the digestibility of protein and the bioavailability of amino acids and on protein quality. Br J Nutr. 2012;108(Suppl 2):S315-32.
10. Boye J, Wijesinha-Bettoni R, Burlingame B. Protein quality evaluation twenty years after the introduction of the protein digestibility corrected amino acid score method. Br J Nutr. 2012;108(Suppl 2):S183-211.
11. United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division. World Population Prospects: The 2015 Revision, Key Findings and Advance Tables. New York: United Nations; 2015.
12. Godfray HC, Crute IR, Haddad L, Lawrence D, Muir JF, Nisbett N, et al. The future of the global food system. Phil Trans R Soc B. 2010;365(1554):2769-77.
13. Victora CG, Adair L, Fall C, Hallal PC, Martorell R, Richter L, et al. Maternal and child undernutrition: consequences for adult health and human capital. Lancet. 2008;371:340-57.
14. สำนักงานสถิติแห่งชาติ และองค์การยูนิเซฟประเทศไทย. รายงานผลทั่วราชอาณาจักร การสำรวจสถานการณ์เด็กในประเทศไทย ธันวาคม พ.ศ. 2548 – กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2549. กรุงเทพฯ: กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร; 2549.
15. สำนักงานสถิติแห่งชาติ, กระทรวงสาธารณสุข และองค์การยูนิเซฟประเทศไทย. รายงานการสำรวจสถานการณ์เด็กและสตรีในประเทศไทย พ.ศ. 2555. กรุงเทพฯ: กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร; 2555.
16. World Health Organization. Nutrition Landscape Information System (NLIS) Country Profile Indicators Interpretation Guide. Geneva: WHO; 2010.
17. Hoppe C, Molgaard C, Thomsen BL, Juul A, Michaelsen KF. Protein intake at 9 mo of age is associated with body size but not with body fat in 10-y-old Danish children. AM J Clin Nutr. 2004;79(3):494-501.
18. Stephenson K, Amthor R, Mallowa S, Nungo R, Maziya-Dixon B, Gichuk S, et al. Consuming cassava as a staple food places children 2-5 years old at risk for inadequate protein intake, an observational study in Kenya and Nigeria. Nutr J. 2010;9:9.
19. Esfarjani F, Roustaee R, Mohammadi-Nasrabadi F, Esmaillzadeh A. Major dietary patterns in relation to stunting among children in Tehran, Iran. J Health Popul Nutr. 2013;31(2):202-10.
20. Jamison DT, Leslie J, Musgrove P. Malnutrition and dietary protein: evidence from China and from international comparisons. Food Nutr Bull. 2003;24(2):145-54.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
06/28/2016
รูปแบบการอ้างอิง
เกรียงสินยศ ว., & ประจันสุวรรณ อ. (2016). โปรตีน: ความสำคัญและการประเมินคุณภาพ. วารสารโภชนาการ (Online), 51(1), 27–38. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JNAT/article/view/117048
ฉบับ
ประเภทบทความ
Review article
สัญญาอนุญาต
บทความที่เผยแพร่ในวารสารโภชนาการ เป็นลิขสิทธิ์ของสมาคมโภชนาการแห่งประเทศไทยฯ
