ภาวะโภชนาการและพัฒนาการของเด็กอายุ 3-5 ปี ในเขตศูนย์อนามัยที่ 4

ผู้แต่ง

  • บุญชอบ เกษโกวิท ศูนย์อนามัยที่ 4 สระบุรี กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข

คำสำคัญ:

เด็ก, ภาวะโภชนาการ, พัฒนาการเด็ก

บทคัดย่อ

เด็กปฐมวัยเป็นอนาคตที่สำคัญต่อการพัฒนาประเทศการเลี้ยงดูเด็กให้มีภาวะโภชนาการและพัฒนาการที่สมวัยจึงมีผลต่อการพัฒนาเด็กให้มีคุณภาพโดยเฉพาะตั้งแต่ในครรภ์มารดาจนถึงอายุ 6  ปี การวิจัยเชิงสำรวจครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาภาวะโภชนาการและพัฒนาการของเด็กอายุ 3-5 ปี และศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อพัฒนาการเด็กโดยทำการสำรวจภาวะโภชนาการและประเมินผลตามเกณฑ์ 3 เกณฑ์ คือ น้ำหนักตามเกณฑ์อายุ ส่วนสูงตามเกณฑ์อายุ และน้ำหนักตามเกณฑ์ส่วนสูง  รวมถึงประเมินพัฒนาการด้านต่างๆทั้ง 4 ด้าน ได้แก่ ด้านกล้ามเนื้อมัดเล็ก  กล้ามเนื้อมัดใหญ่ ด้านภาษา และด้านสังคมการปรับตัวช่วยเหลือตนเอง กลุ่มตัวอย่างเป็นเด็กปฐมวัยที่อยู่ในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กในสังกัดกรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่นกระทรวงมหาดไทยใน 4 จังหวัดในพื้นที่รับผิดชอบของศูนย์อนามัยที่ 4 จำนวน 350 คน ผลการศึกษาพบว่าจากการประเมินภาวะโภชนาการโดยใช้น้ำหนักตามเกณฑ์อายุพบว่าเด็กมีภาวะอ้วนและผอม ร้อยละ 16.6 และ 13.7 ตามลำดับ และมีปัญหาเตี้ย ร้อยละ 6.3 และปัญหาอ้วนและผอมตามเกณฑ์ส่วนสูงร้อยละ 15.1 และ 18.2 ตามลำดับ ด้านพัฒนาการพบว่าเด็กมีพัฒนาการสมวัย ร้อยละ 71.4  แต่พบว่าแนวโน้มในเด็กกลุ่มที่เตี้ยจะมีพัฒนาการล่าช้าสูงกว่ากลุ่มอื่นๆ จากการวิเคราะห์พบปัจจัยที่สัมพันธ์กับพัฒนาการสมวัยของเด็กอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ  (p< 0.05) ได้แก่ เด็กเพศหญิง  น้ำหนักแรกคลอดน้อยกว่า 2,500 กรัม และการมีโรคประจำตัวของเด็ก ดังนั้นภาวะโภชนาการและพัฒนาการเด็กของเขตศูนย์อนามัยที่ 4 ยังเป็นปัญหาทางสาธารณสุข จึงควรกำหนดนโยบายการเฝ้าระวังภาวะโภชนาการ พัฒนาการเด็กและสนับสนุนส่งเสริมสุขภาพมารดาตั้งแต่เริ่มตั้งครรภ์

เอกสารอ้างอิง

1. De-Regil LM, Jefferds MED, Sylvetsky AC, Dowswell T. Intermittent iron supplementation for improving nutrition and development in children under 12 years of age. The Cochrane database of systematic reviews. 2011;(12):CD009085.

2. สำนักงานสถิติแห่งชาติ, องค์การยูนิเซฟ, กระทรวงสาธารณสุข, สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ, สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพและสำนักงานพัฒนานโยบายสุขภาพระหว่างประเทศ. การสำรวจสถานการณ์เด็กและสตรีในประเทศไทย พ.ศ. 2555 [อินเตอร์เน็ต]. 2556 [เข้าถึงเมื่อ 1 ตุลาคม 2560]. เข้าถึงได้จาก https://service.nso.go.th/nso/web/survey/surpop2-1-12.html.

3. สมศักดิ์ เลิศจีระจรัส. ความสัมพันธ์ระหว่างสภาวะฟันผุ กับภาวะโภชนาการและพัฒนาการในเด็กปฐมวัย. วารสารการส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม. 2550;1:34-47.

4. ชัยพร พรหมสิงห์, วรรณภา กางกั้น, พนิต โล่เสถียรกิจ. ภาวะโภชนาการเด็กปฐมวัยไทยพ.ศ. 2557.ชลบุรี: บางแสนการพิมพ์; 2559.

5. เยาวรัตน์ รัตน์นันต์. การศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อพัฒนาการเด็กปฐมวัยไทย เขตสุขภาพที่ 8 [อินเตอร์เน็ต]. 2557 [เข้าถึงเมื่อ 1 ตุลาคม 2560]. เข้าถึงได้จากfile:///C:/Documents%20and%20Settings/admin/My%20Documents/Downloads/pdf-dcc759cb9a09c753df24f24460689ed9.pdf.

6. Kanjana A, Sarinya P, Sopawadee S. Associated of nutritional status and child development in Phrae Province [Internet]. 2006 [cited 2017 Oct 1]. Available from: https://www.pro.moph.go.th/doc_download/Files/paperk01.doc.

7. นพร อึ้งอาภรณ์. โครงการการศึกษาภาวะโภชนาการเด็กวัยก่อนเรียนในเขตพื้นที่รอบมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี [อินเตอร์เน็ต]. 2556 [เข้าถึงเมื่อ1 ตุลาคม 2560]. เข้าถึงได้จาก https://sutir.sut.ac.th:8080/sutir/bitstream/123456789/5444/2/Fulltext.pdf.

8. นายแพทย์พนิต โล่เสถียรกิจ. สถานการณ์พัฒนาการเด็กปฐมวัย [อินเตอร์เน็ต]. 2558 [เข้าถึงเมื่อ1 ตุลาคม 2560]. เข้าถึงได้จาก https://hpc03.files.wordpress.com/2015/09/full-paper-childdev.pdf.

9. ลัดดา เหมาะสุวรรณ. โภชนาการกับการเจริญเติบโตสติปัญญาพัฒนาการภูมิต้านโรคและโรคเรื้อรัง. การประชุมเชิงปฏิบัติการร่วมใจสร้างเด็กไทยสูงสมส่วนสมองดีแข็งแรง; วันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2556; ณ โรงแรมเอบีน่าเฮ้าส์ จังหวัดกรุงเทพมหานคร. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข; 2556.

10. ดวงหทัย จันทร์เชื้อ, บุญสนอง ภิญโญ, ศุภสิทธิ์ พรรณารุโณทัย. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพัฒนาการเด็ก 0-5 ปี [อินเตอร์เน็ต]. 2547 [เข้าถึงเมื่อ1 ตุลาคม 2560]. เข้าถึงได้จาก: https://hpc2.anamai.moph.go.th/research/index.php/2551/58-0-5-2547.

11. Wayne WD. Biostatistics: A Foundation of Analysis in the Health Sciences. 6th ed. New York: John Wiley & Sons; 1995.

12. สำนักประเมินผลการจัดการศึกษาสำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. รายงานความก้าวหน้าการจัดการเรียนรู้ระดับปฐมวัยปี 2551-2552. กรุงเทพฯ: เพลินสตูดิโอ; 2552.
13. ชลทิศ อุไรฤกษ์กุล. คำนวณภาวการณ์เจริญเติบโต [อินเตอร์เน็ต]. 2554 [เข้าถึงเมื่อ 1 พฤษภาคม 2560]. เข้าถึงได้จาก: https://hpe4.anamai.moph.go.th/Surveillance/growth.php.

14. วิษณุ คุณากรธำรง. ภาวะโภชนาการเด็กปฐมวัยในเขตสุขภาพที่ 6 [อินเตอร์เน็ต]. 2558 [เข้าถึงเมื่อ 1 ตุลาคม 2560]. เข้าถึงได้จาก: https://hpc6.anamai.moph.go.th/images/research/warisa250759.pdf.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

12/31/2017

รูปแบบการอ้างอิง

เกษโกวิท บ. (2017). ภาวะโภชนาการและพัฒนาการของเด็กอายุ 3-5 ปี ในเขตศูนย์อนามัยที่ 4. วารสารโภชนาการ (Online), 52(2), 1–15. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JNAT/article/view/116094

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย