ลักษณะทางประชากรและสังคม และความรอบรู้ด้านสุขภาพที่มีอำนาจทำนายคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ จังหวัดฉะเชิงเทรา
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทนำ : วัยสูงอายุเป็นวัยที่สุขภาพเสื่อมถอยลงและมีปัญหาสุขภาพมากขึ้น หากผู้สูงอายุมีความรอบรู้ด้านสุขภาพจะสามารถช่วยลดปัจจัยเสี่ยงด้านสุขภาพและช่วยเพิ่มคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ
วัตถุประสงค์การวิจัย : เพื่อศึกษาลักษณะทางประชากรและสังคม และความรอบรู้ด้านสุขภาพที่มีอำนาจทำนายคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ
วิธีการวิจัย : การศึกษาแบบภาคตัดขวางเพื่อหาอำนาจทำนาย ตัวอย่างคือ ผู้สูงอายุ จำนวน 400 คน คัดเลือกตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา วิเคราะห์ความสัมพันธ์ด้วยสถิติไคสแควร์ และสถิติถดถอยโลจิสติกแบบทวิ
ผลการวิจัย : ผู้สูงอายุมีความรอบรู้ด้านสุขภาพโดยรวมอยู่ในระดับมาก ร้อยละ 60.25 และมีคุณภาพชีวิตโดยรวมอยู่ในระดับดี ร้อยละ 69.50 ปัจจัยที่สามารถร่วมทำนายคุณภาพชีวิตที่ดีของผู้สูงอายุ ได้แก่ ความรอบรู้ด้านสุขภาพ ด้านการตัดสินใจ (adjusted OR=2.37, 95% CI: 1.09-5.15, p<.05) ด้านการจัดการตนเอง (adjusted OR=2.49, 95% CI: 1.13-5.52, p<.05) ด้านการรู้เท่าทันสื่อ (adjusted OR=4.91, 95% CI: 2.14-11.29, p<.001) และอายุ (adjusted OR=3.39, 95% CI: 1.05-10.92, p<.05) โดยสามารถร่วมกันทำนายคุณภาพชีวิตที่ดีของผู้สูงอายุ โดยรวมร้อยละ 58.40 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (Nagelkerke R2=.584, Predictive correct=84.80%, p<.05)
สรุปผล : ความรอบรู้ด้านสุขภาพด้านการตัดสินใจ ด้านการจัดการตนเอง ด้านการรู้เท่าทันสื่อ และอายุ สามารถทำนายคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุได้ ดังนั้นควรเร่งพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพของผู้สูงอายุให้ถึงระดับที่ผู้สูงอายุสามารถตัดสินใจ จัดการตนเอง และรู้เท่าทันสื่อได้ เพื่อส่งผลต่อคุณภาพชีวิตที่ดีของผู้สูงอายุ
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี จังหวัดนนทบุรี
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี จังหวัดนนทบุรี และคณาจารย์ท่านอื่น ในวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
References
Foundation of Thai Gerontology Research and Development institute (TGRI). Situation of the Thai elderly 2021. [internet]. 2022 [cited 2023 Feb 12]; Available from: https://thaitgri.org/?p=401 01. (in Thai).
Foundation of Thai Gerontology Research and Development institute (TGRI). Situation of the Thai elderly 2016. [internet]. 2016 [cited 2022 Dec 1]; Available from: https://thaitgri.org/?p=384 27. (in Thai).
World Health Organization. Program on mental health: WHOQOL Measuring quality of life. Geneva: World Health Organization; 1997.
World Health Organization. Health promotion glossary. Geneva: World Health Organization; 1998.
Nutbeam D. The evolving concept of health literacy. Soc Sci Med. 2008;67(12):2072-8. doi:10.1016/j.socscimed.2008.09.050.
Health Education Division, Ministry of Public Health. Assessment and promotion of health literacy. [internet]. 2022 [cited 2022 Dec 1]; Available from: http//www. hed.go.th. (in Thai).
Kaeodumkoeng K, Thummakul D. Health literacy promoting in aging population. Journal of Health Science Research. 2015;9(2):1-8. (in Thai).
Osborne RH, Batterham RW, Elsworth GR, Hawkins M, Buchbinder R. The grounded psychometric development and initial validation of the Health Literacy Questionnaire (HLQ). BMC Public Health. 2013;13(658),1-17.
Srithanee K. Relationship between health literacy and quality of the elderly’s life at the central part of the north-east Thailand. Journal of Health Systems Research. 2017;11(1):26-36. (in Thai).
World Health Organization. World report on ageing and health. Luxembourg: World Health Organization; 2015.
Tiparat W, Suwanweala S, Wauters Y . Factors predicting health literacy of older people with hypertension and co-morbidity in Trang Province. The South College Network Journal of Nursing and Public Health. 2020;7(2):26-38. (in Thai).
Samadarshi SCA, Taechaboonsermsak P, Tipayamongkholgul M, Yodmai K. Quality of life and associated factors amongst older adults in a remote community, Nepal. Journal of Health Research. 2022;36(1):56-67.
Seangpraw K, Ratanasiripong NT, Ratanasiripong P. Predictors of quality of life of the rural older adults in Northern Thailand. Journal of Health Research. 2019;33(6):450-59. doi:10.1108/JHR-11-20 18-0142.
GC P, Tiraphat S, Chompikul J. Factors associated with quality of life among the elderly in Baglung district, Nepal. Journal of Public Health and Development. 2017;15 (3):51-64.
National Statistical Office. Annual report 2018. Bangkok: Office of the national economic and social development board; 2018. (in Thai).
Regional Health 6 Chachoengsao. Ins Report. [internet]. 2020 [cited 2022 Nov 5]; Available from: https://hpc6.anamai.moph.go.th/th/inspe ction63-2/download?id=56244&mid=32654& mkey=m_document&lang=th&did=16953. (in Thai).
Department of older persons (DOP). Health problems of the Thai elderly.
[internet]. 2022 [cited 2023 Jan 20]; Available from: https://www.dop.go.th/th/ know/15/466. (in Thai).
Department of Provincial Administration. Civil registration demographic statistics. [internet]. 2022 [cited 2023 Oct 25]; Available from: https://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statMONTH/statmonth/#/view. (in Thai).
Krejcie RV, Morgan DW. Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement. 1970;30:607-10.
Clark-Carter D. Percentiles. In: Everitt BS, Howell D, editors. Encyclopedia of statistics in behavioral science third edition. Hoboken, NJ: Wiley; 2005.
Thummakul D, Pumtha-it T. Relationship between health literacy and health behavior of the elderly in Bang Phlatdistrict, Bangkok. Journal of Health Science Research. 2021;15(1):106-18. (in Thai).
Phon-ngarm P. Promoting quality of life for the aging in Loei Province. Journal of Demography. 2018;34(2):56-75. (in Thai).
Kabmanee N, Ouicharoen S, Sakulkoo P. The quality of life of the elderly in Thamboon Nongphai Muang, Udornthani. Journal of Boromarajonani College of Nursing, Surin. 2021;11(1):27-39. (in Thai).
Tasuwanin T, Pothiban L, Khampolsiri T. Effects of self-management enhancement on quality of life and rehospitalization rate among elderly with heart failure. Nursing Journal. 2019;46(4):108-21. (in Thai).
Suksri S, Settheetham D. Health literacy and self-care related to quality of life of elderly in Amnatcharoen municipality Amnatcharoen province. KKU Research Journal (Graduate study). 2017;17(4):73-84. (in Thai).