การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมความรอบรู้ทางสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดของผู้ป่วยเบาหวานและความดันโลหิตสูง เครือข่ายบริการสุขภาพ จังหวัดนนทบุรี

Main Article Content

ธนสรณ์ ศรีใช้ประวัติ
สรายุทธ นามเมือง
มนัชญา เสรีวิวัฒนา

บทคัดย่อ

บทนำ : โรคหัวใจและหลอดเลือดเป็นภาวะแทรกซ้อนสำคัญในผู้ป่วยเบาหวานร่วมกับความดันโลหิตสูงที่ควบคุมโรคไม่ได้ จึงมีความจำเป็นที่ต้องพัฒนาความรอบรู้ทางสุขภาพเพื่อส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพในการป้องกันการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด


วัตถุประสงค์การวิจัย : เพื่อพัฒนารูปแบบการส่งเสริมความรอบรู้ทางสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดของผู้ป่วยเบาหวานและความดันโลหิตสูง เครือข่ายบริการสุขภาพ จังหวัดนนทบุรี


วิธีการวิจัย : การวิจัยและพัฒนา แบ่งเป็น 3 ระยะ คือระยะที่ 1 ศึกษาความรอบรู้ทางสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพ ระยะที่ 2 พัฒนารูปแบบการส่งเสริมความรอบรู้ทางสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพ ระยะที่ 3 ศึกษาผลลัพธ์ของการพัฒนารูปแบบฯ ซึ่งเป็นผู้ป่วยโรคเบาหวานร่วมกับความดันโลหิตสูงรักษาที่เครือข่ายบริการสุขภาพจังหวัดนนทบุรี 80 ราย เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบสอบถามความรู้ แบบสอบถามพฤติกรรมการป้องกันการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด และแบบบันทึกผลลัพธ์ทางคลินิก วิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติเชิงพรรณนาและทดสอบค่าที


ผลการวิจัย : คะแนนเฉลี่ยความรอบรู้ทางสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพเพื่อป้องกันการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด หลังการพัฒนารูปแบบฯ สูงกว่าก่อนการพัฒนาอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.001) ผลลัพธ์ทางคลินิก ได้แก่ ค่าเฉลี่ยน้ำตาลสะสม ค่าความดันโลหิต ค่าดัชนีมวลกายลดลงหลังการพัฒนาอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.001)  


สรุปผล : รูปแบบการส่งเสริมฯ ใช้เป็นแนวทางการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ ทำให้มีระดับน้ำตาลสะสม ระดับความดันโลหิต และดัชนีมวลกายลดลง นำไปสู่การลดภาวะแทรกซ้อนและป้องกันโรคหัวใจและหลอดเลือดจากโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูงได้


 


 

Article Details

บท
นิพนธ์ต้นฉบับ
Author Biography

ธนสรณ์ ศรีใช้ประวัติ, สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนนทบุรี

-

References

Strategy and Planning Division, Ministry of Public Health. Public health statistics A.D.2018. Nonthaburi: Ministry of Public Health; 2018. (in Thai).

Bureau of Non Communicable Disease, Ministry of Public Health. Evaluation of risk factors for cardiovascular disease in patients with diabetes and hypertension Nonthaburi: Printing house of the agricultural co-operative federation of Thailand. Ltd; 2015. (in Thai).

Karnkawinpong O. Department of disease control joined the campaign for World Heart Day on 29 September 2022. [Internet]. 2022 [cited 2022 Oct 30]. Available from: hfocus.org/content/2022/ 09/26061. (in Thai).

Bureau of Non Communicable Disease, Ministry of Public Health. Strategic plan for prevention and control of non-communicable disease for 5 years (2017-2021). Nonthaburi: Ministry of Public Health; 2017. (in Thai).

World Health Organization. Health literacy and health promotion. Definitions, concepts, and examples in the Eastern Mediterranean Region. 7th Global conference on health promotion promoting health and development. Nairobi, Kenya. [Internet]. 2009 [cited 2022 Oct 30]. Available from: https://www.who.int/ teams/health-promotion/enhanced-wellbeing/ seventh-global-.

McNaughton CD, Kripalani S, Cawthon C, Mion LC, Wallston KA, Roumie, CL. Association of health literacy with elevated blood pressure: a cohort study of hospitalized patients. Med Care. 2014; 52(4):346-53. doi: 10.1097/MLR.0000000 000000101.

Anowannaphan M. The development of health literacy promoting model of the elderly in Uthaithani Province. Department of Health Service Support Journal. 2021; 17(1):15-22. (in Thai).

Nonthaburi Provincial Public Health Office. Non-communicable disease statistics 2022 from Health Data Center Nonthaburi Provincial. [Internet]. 2022 [cited 2022 Jul 31]. Available from: nbi.hdc.moph.go.th/ hdc/main/index_pk.php. (in Thai).

Nutbeam D. The evolving concept of health literacy. Soc Sci Med. 2008.67(12):2072-8. doi: 10.1016/j.socscimed.2008.09.050.

Health Education Division, Ministry of Public Health. Assessment and promotion of health Literacy. [Internet]. 2022 [cited 2022 Jul 31]. Available from: http//www.hed.go.th. (in Thai).

Krejcie RV, Morgan DW. Determining sample size for research activities. Educ Psychol Meas. 1970;30:607-10.

Kowtragool N, Danpreeda P. The effect of perceived self-efficacy promotion program on knowledge and behavior of cardiovascular diseases prevention in type 2 diabetes. Journal of Nursing Division. 2022;47(2): 119-34. (in Thai).

Arahung R, Hoontrakul S, Roojanavech S. The effects of health literacy enhancement program on hypertensive prevention behavior of pre-hypertension risk group at a community in Nakhon Pathom Province. Royal Thai Navy Medical Journal. 2018;45(3):509-26. (in Thai).

Boonporn J. The influence of health literacy on the health behaviors of patients with chronic diseases. Singburi Hospital Journal. 2022;31(2):95-105. (in Thai).

National Health Development Plan Steering Committee No.12, Ministry of Public Health. National Health Development Plan No. 12 2017-2021. [Internet]. 2017 [cited 2022 Jul 31]. Available from: http://wops.moph.go.th/ops/oic/data/2016 1115144754_1_แผน12.2559.pdf.

Health Education Division, Ministry of Public Health. Strengthening and assessing health and behavioral literacy of children and youth aged 7-14 years and people aged 15 years and over. Revised edition 2018. Nonthaburi: Ministry of Public Health; 2018. (in Thai).