รูปแบบและต้นทุนการจัดบริการรักษาผู้ป่วยด้วยการแพทย์ผสมผสาน ตามหลักธรรมานามัย ในผู้ป่วยมะเร็งระยะท้ายในประเทศไทย

Main Article Content

นภชา สิงห์วีรธรรม
กิตติพร เนาว์สุวรรณ

บทคัดย่อ

บทนำ : การดูแลแบบประคับประคองเพื่อทำให้ผู้ป่วยมะเร็งระยะท้ายด้วยการแพทย์ผสมผสานตามหลักธรรมานามัย เป็นวิธีการดูแลสุขภาพทางเลือกที่นิยมเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น แต่มีต้นทุนแฝงที่ยังขาดหลักฐานเชิงประจักษ์


วัตถุประสงค์การวิจัย : เพื่อศึกษารูปแบบและต้นทุนการให้บริการการดูแลรักษาผู้ป่วยด้วยการแพทย์ผสมผสานตามหลักธรรมานามัยในผู้ป่วยมะเร็งระยะท้าย


วิธีการวิจัย : การวิจัยผสมวิธี มี 2 ขั้นตอน ได้แก่ 1) ศึกษารูปแบบการดูแลรักษาผู้ป่วยมะเร็งระยะท้ายด้วยการแพทย์ผสมผสานตามหลักธรรมานามัย ผู้ให้ข้อมูล 8 คน เลือกแบบเฉพาะเจาะจงในสถานบริการต้นแบบจาก 4 ภูมิภาค เครื่องมือเป็นแนวคำถามกึ่งโครงสร้างโดยการสัมภาษณ์เชิงลึก และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา และ 2) ศึกษาต้นทุนการให้บริการดูแลรักษาผู้ป่วยมะเร็งระยะท้ายฯ เป็นการศึกษาต้นทุนรายกิจกรรมในมุมมองผู้ให้บริการ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยร้อยละ


ผลการวิจัย : สถานบริการนำการดูแลแบบผสมผสานและการแพทย์ทางเลือกมาดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะท้ายหลากหลายวิธี การดูแลด้วยรูปแบบธรรมานามัย ประกอบด้วย กายานามัย จิตตานามัย และชีวิตานามัย ยังไม่แพร่หลายและมีรูปแบบหลากหลายตามความพร้อมของสถานบริการ ต้นทุนการจัดบริการในโรงพยาบาล มีต้นทุนระหว่าง 4,543.28-6,076.71 บาทต่อคน อโรคยาศาลวัดคำประมงมีต้นทุนสูงเท่ากับ 50,057.74 บาทต่อคน กิจกรรมกายานามัยมีต้นทุนสูงสุดระหว่าง 1,362.98 -27,531.76 บาทต่อคน ที่เกิดจากความหลากหลายรูปแบบกิจกรรมการจัดบริการ


สรุปผล : ควรส่งเสริมดูแลรักษาผู้ป่วยด้วยการแพทย์ผสมผสานตามหลักธรรมานามัย โดยเน้นบทบาทแพทย์แผนไทยร่วมกับการดำเนินการแบบสหสาขาวิชาชีพ

Article Details

บท
นิพนธ์ต้นฉบับ

References

World Health Organization. Global Health Estimates 2020: Deaths by cause, age, sex, by country and by region, 2000-2019. [Internet]. 2020 [cite 2022 Mar 15]; Available from: https://data.worldbank.org/ indicator/SH.DTH.COMM.ZS?locations=OE; 2020.

Sang H, Ferlay J, Siegel RL, Laversanne M, Soerjomataram I, Jamal A, et al. Global cancer statistics 2020: GLOBOCAN estimates of incidence and mortality worldwide for 35 Cancer in 185 countries. CA cancer J Clin. 2021;(71):209-49. doi: 10.3322/caac.21660.

National Cancer Institute. Annual report for 2019. Nonthaburi: Medical Department; 2019. (in Thai).

Yakoh A. Palliative care Model for improving health and quality of life of Cancer patient receiving radiotherapy at Yensira Building. The degree of Master of Art in Psychology. Prince of Songkla University; 2018. (in Thai).

Rome RB, Luminais HH, Bourgeois DA, Blais CM. The role of palliative care at the end of life. Ochsner J. 2011 Winter;11(4): 348–52.

National Health Commission office. People’s Manual of end-of-life and Palliative care. Bangkok: Sangsue; 2013. (in Thai).

Keramatikerman M. Efficacy of complementary and alternative therapies in cancer patients: A systematic review. Biomed. j. sci. technol. res. 2020;29(1):22126-29. doi: 10.26717/ BJSTR.2020.29.004744.

Keene IM, Heslop LM, Sabesan SS, Glass BD. Knowledge, attitudes and practices of health professionals toward complementary and alternative medicine in cancer care – a systematic review. J Commun Healthc. 2020;13(3):205-18. doi: 10.1080/17538068.2020.1755202.

Thohinung U, Wongsarape J, Kaewpanan K, Butkunthong S, Aliyanukija S. Cost of palliative care for child cancer patients in Chiang Rai Prachanukhroh Hospital. Thai Journal of Nursing Council. 2014;29(3): 116-28. (in Thai).

Department of Thai Traditional and Alternative Medicine.Guideline for integrating care of cancer patients at the end-of-life (For Thai Traditional Medicine and Multidisciplinary personal). Bangkok: Best step advertising; 2018. (in Thai).

Sukhothai Thammathirat University. Teaching Publications on Dhammanamai Unit 1-8. 2nd ed. Nonthaburi: Sukhothai Thammathirat University; 2019. (in Thai).

Sukhothai Thammathirat University. Teaching Publications on Dhammanamai Unit 9-15. 2nd ed. Nonthaburi: Sukhothai Thammathirat University; 2019. (in Thai).

Mogkaew P, Payogo S, Chaivaramankul Y, Nakkanrin M. Construction of Dhammanamai Principles in Treatment of Thai Traditional Medicine of Prongmadaue Community, Muang District, Nakhonpathom Province. Journal of MCU Peace Studies. 2019; 7(suppl):16-31. (in Thai).

Nootim P, Kapo N, Bunchuailua W. Thai traditional medicine practitioner and disciplinary team participation in the process of palliative care for end stage liver cancer at Thai Traditional and Integrated Medical Hospital. Journal of Health Science. 2019; 28(5):906-14. (in Thai).

Poonthananiwatkul B. Cancer patients’ experiences of taking herbal medicines and Arokhayasala treatment, Khampramong temple, Sakon Nakhon in Thailand: a qualitative study. National conference on Thai traditional Medicine of local wisdom.

th-30th August 2016 Phitsanulok: Sirindhorn college of public health Phitsanulok; 2016.

Pithaksa P, Salitool P. The association between Thai Traditional Medicine Dhammanamai Health Promotion Program

and quality of life in diabetes patients in Kantharalak district, Sisaket province. Journal of Thai Traditional & Alternative Medicine. 2012;10(1):43-51. (in Thai).

Riewpaiboon A. Cost analysis in health systems. Bangkok: Saksopa; 2018. (in Thai).

Drummond MF, Sculpher MJ, Stoddart GW, Torrance GW. Method for the economic evaluation for the economic evaluation of health care programmes. Oxford: Oxford University Press; 2015.

Chanjaruporn F, Riewpaiboon A, Singweratham N, Bunpean A, Sawatwipachai B, Khunboonchan T. Unit

cost analysis of Thai Traditional Medicine service activities for health promotion and disease prevention. The Southern Colleague Network Journal of Nursing and Public Health. 2021;8(1):11-26. (in Thai).

Singweratham N, Khunboonchan T, Nawsuwan K, Atitdid P, Adulyarat M. Unit cost of Thai Traditional Medicine service activities for health promotion and disease prevention in health care providers under Ministry of Public Health for the 2018 fiscal year. Princess of Naradhiwas University Journal. 2021;13(3):89-107. (in Thai).