สถานการณ์วัณโรคดื้อยาในผู้ป่วยรายใหม่ที่เป็นคนไทยและไม่ใช่คนไทย ในเขตสุขภาพที่ 5

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นการศึกษาข้อมูลผู้ป่วยวัณโรครายใหม่ย้อนหลัง 3 ปี ตั้งแต่ 1 ตุลาคม 2561 ถึง 30 กันยายน 2564 โดยนำข้อมูลของกลุ่มห้องปฏิบัติการทางการแพทย์ด้านควบคุมโรค สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 5 จังหวัดราชบุรี มาวิเคราะห์หาอัตราการดื้อยาวัณโรคในผู้ป่วยรายใหม่ที่มีผลตรวจพบเชื้อวัณโรค (bacteriologically confirmed TB case: B+) และเปรียบเทียบสัดส่วนการตรวจพบการดื้อยา   วัณโรคในกลุ่มผู้ป่วยที่เป็นคนไทยและไม่ใช่คนไทย ผลการศึกษาพบว่าผู้ป่วยวัณโรครายใหม่มีผลการตรวจพบเชื้อวัณโรค จำนวน 6,957 ราย ส่วนใหญ่เป็นกลุ่มผู้ป่วยอายุ 25-59 ปี จำแนกเป็นคนไทยจำนวน 6,080 ราย และไม่ใช่คนไทยจำนวน 877 ราย ในจำนวนนี้พบว่าเป็นผู้ป่วยวัณโรคดื้อยาหลายขนาน (Multidrug-Resistant Tuberculosis: MDR-TB) รายใหม่ที่ยังไม่เคยได้รับการรักษามาก่อน จำนวน 171 ราย คิดเป็นร้อยละ 2.46 โดยเป็นคนไทย จำนวน 147 ราย และไม่ใช่คนไทย จำนวน 24 ราย คิดเป็นร้อยละ 2.42 และ2.74 ตามลำดับ และในกลุ่มผู้ป่วย MDR-TB พบว่าเป็นวัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมาก (Extensively Drug Resistant Tuberculosis : XDR-TB) จำนวน 9 ราย และวัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรง (Pre-Extensively Drug Resistant Tuberculosis : Pre-XDR-TB) จำนวน 7 ราย คิดเป็นร้อยละ 5.26 และ 4.09 ตามลำดับ โดยวัณโรคชนิด XDR-TB ทั้ง 9 ราย เป็นคนไทยทั้งหมด ส่วน Pre-XDR-TB เป็นคนไทยจำนวน 6 ราย และไม่ใช่คนไทยเพียง 1 ราย เมื่อเปรียบเทียบสัดส่วนการตรวจพบการดื้อยาวัณโรคแต่ละประเภทในกลุ่มที่เป็นคนไทยและไม่ใช่คนไทย พบว่าไม่แตกต่างกัน (ระดับนัยสำคัญที่ 0.05)