ผลของการเสริมมะขามป้อม กระเทียม และตรีผลา ในอาหารโคนมต่อภูมิคุ้มกัน และการให้ผลผลิตน้ำนม

บทคัดย่อ

การทดลองในโครีดนม มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาผลของการเสริมมะขามป้อม กระเทียม และตรีผลา ในอาหารโคนมต่อ ภูมิคุ้มกันโรค โลหิตวิทยา ผลผลิตน้ำนม และองค์ประกอบน้ำนม ปริมาณเซลล์ในน้ำนม โดยใช้โครีดนมพันธุ์ผสมขาว-ดำ ระยะกลางของการให้ผลผลิตน้ำนม 4 ตัว (น้ำหนักเฉลี่ย 430 ± 10 กก.) จัดการสุ่มให้ได้รับอาหาร 4 สูตร ในแผนการทดลองแบบ 4 x 4 ลาตินสแควร์ แบ่งเป็น 4 ระยะเวลา ๆ ละ 21 วัน สิ่งทดลองคือ ชนิดของสมุนไพรที่ใช้เสริมในอาหารผสมครบส่วน หรือ Total Mixed Ration (TMR)  ที่ระดับ 2 เปอร์เซ็นต์น้ำหนักแห้งในอาหาร TMR  ดังนี้ 1. กลุ่มควบคุม (ไม่เสริมสมุนไพร) 2. ผลมะขามป้อมแห้งบดละเอียด 3. หัวกระเทียมแห้งบดละเอียด และ 4. ตรีผลา (มีส่วนผสมของสมุนไพร 3 ชนิดในสัดส่วน 1:1:1 ดังนี้ ผลมะขามป้อมแห้งบดละเอียด ผลสมอไทยแห้งบดละเอียด และผลสมอภิเพกบดละเอียด) อาหาร TMR มีฟางข้าวสับเป็นอาหารหยาบ โดยมีสัดส่วนอาหารหยาบต่ออาหารข้นที่ 20:80 และให้อาหารกินแบบเต็มที่ ผลการศึกษาพบว่า สมุนไพรทั้งสามชนิดไม่มีผลต่อการให้ผลผลิตน้ำนม องค์ประกอบน้ำนม ปริมาณโซมาติกเซลล์ในน้ำนม ค่าทางโลหิตวิทยา แต่พบว่า สมุนไพรทั้งสามชนิดมีผลทำให้ระดับโปรตีนภูมิคุ้มกันโดยเฉพาะ IgA และ IgG ในเลือด สูงกว่ากลุ่มควบคุม (P<0.05) แต่เมื่อเปรียบเทียบระหว่างกลุ่มเสริมสมุนไพรพบว่า ระดับโปรตีนภูมิคุ้มกันไม่แตกต่างกัน จากผลการทดลองสามารถสรุปได้ว่า การเสริมสมุนไพรผลมะขามป้อมแห้งบดละเอียด  หัวกระเทียมแห้งบดละเอียด หรือ ตรีผลาเสริมในอาหาร TMR เพื่อเลี้ยงโคนที่ 2 เปอร์เซ็นต์ในอาหาร มีผลกระตุ้นการสร้างภูมิคุ้มกันได้ และไม่มีผลทางลบต่อการให้ผลผลิต