ความรู้การว่ายน้ำเพื่อเอาชีวิตรอดของเด็กวัยเรียนอายุ 5-9 ปี และกลไกการดำเนินงานทีมผู้ก่อการดีระดับทองแดง ในพื้นที่เขตสุขภาพที่ 12 ปี 2562

บทคัดย่อ

การศึกษาเชิงพรรณนานี้ใช้วิธีเชิงปริมาณ และเชิงคุณภาพ เพื่อประเมินความรู้การว่ายน้ำเพื่อเอาชีวิตรอดของเด็กวัยเรียนอายุ 5-9 ปี และศึกษากลไกการดำเนินงานทีมผู้ก่อการดีป้องกันการจมน้ำระดับทองแดง ในเขตสุขภาพที่ 12 กลุ่มตัวอย่างเป็นเด็กวัยเรียนที่มีอายุระหว่าง 5-9 ปี ในโรงเรียนประถมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานกระทรวงศึกษาธิการจำนวน 568 คน และทีมผู้ก่อการดีระดับทองแดง ปี 2561 จำนวน 11 ทีม เครื่องมือที่ใช้คือแบบประเมินผลการว่ายน้ำเพื่อเอาชีวิตรอด และแบบสัมภาษณ์กลไกการขับเคลื่อนงานทีมผู้ก่อการดี วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหาผลการวิจัยพบว่า

1. นักเรียนมีความรู้เรื่องการว่ายน้ำเพื่อเอาชีวิตรอดอยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 58.27 เรื่องความปลอดภัยทางน้ำที่ตอบถูกมากที่สุด คือ “เมื่อจะไปเล่นน้ำควรไปกับพ่อแม่/ผู้ปกครอง” ร้อยละ 98.77 การเอาชีวิตรอดในน้ำที่ปฏิบัติได้น้อยที่สุด คือ “สามารถว่ายน้ำท่าใดก็ได้เป็นระยะทาง 25 เมตร” ร้อยละ 23.77 นักเรียนร้อยละ 53.0 ไม่ทราบว่าถัง กะละมังอาบน้ำเด็ก กระติกน้ำ สามารถทำให้เด็กจมน้ำได้ และพบว่าเด็กเกินครึ่ง (ร้อยละ 55.11) เมื่อพบคนจมน้ำจะกระโดดลงไปช่วยทันทีเพราะว่ายน้ำเป็น

2. กลไกการดำเนินงานทีมผู้ก่อการดีป้องกันการจมน้ำ เริ่มต้นจากมีสถานการณ์เด็กจมน้ำเสียชีวิต ในพื้นที่ หน่วยงานท้องถิ่นและสาธารณสุขจึงมีการคืนข้อมูลทำให้ชุมชนเห็นถึงปัญหา และร่วมกันหามาตรการป้องกัน โดยมีการบูรณาการงานจากหลายภาคส่วน กิจกรรมประกอบด้วยการสำรวจและจัดการแหล่งน้ำเสี่ยง ติดตั้งป้าย/อุปกรณ์ช่วยคนตกน้ำ ให้ความรู้ในชุมชน/สถานบริการสาธารณสุข/โรงเรียน สอนหลักสูตรว่ายน้ำ
เพื่อเอาชีวิตรอด สอนฝึกปฏิบัติการช่วยฟื้นคืนชีพ และสื่อสารประชาสัมพันธ์ ทีมผู้ก่อการดีส่วนใหญ่มีความคิดเห็นว่าการสอนหลักสูตรว่ายน้ำเพื่อเอาชีวิตรอดให้สามารถช่วยเหลือตัวเองเบื้องต้น เป็นวิธีที่ดีที่สุดที่สามารถ
ลดการเสียชีวิตเด็กจมน้ำได้

ปัจจัยความสำเร็จของการแก้ไขปัญหาการป้องกันเด็กจมน้ำให้มีประสิทธิภาพได้นั้น จำเป็นต้องมีการคืนข้อมูลให้พื้นที่เพื่อให้ทราบสถานการณ์ รวมทั้งมีภาคีเครือข่ายทั้งภาครัฐและเอกชน จิตอาสา และประชาชนในพื้นที่ที่เข้มแข็ง และต้องให้โรงเรียน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเข้ามามีส่วนร่วมเป็นแกนนำในการขับเคลื่อนการดำเนินงานอย่างจริงจังและต่อเนื่อง จึงจะสามารถขับเคลื่อน และขยายผลต่อไปได้อย่างยั่งยืน