การจัดการภาวะพิษเหตุติดเชื้อในผู้สูงอายุ : บทบาทพยาบาลชุมชน
คำสำคัญ:
ภาวะพิษเหตุติดเชื้อ, การติดเชื้อในผู้สูงอายุ, พยาบาลชุมชนบทคัดย่อ
ภาวะพิษเหตุติดเชื้อ (Sepsis) ในผู้สูงอายุเป็นภาวะฉุกเฉิน ซึ่งพยาบาลชุมชนมีบทบาทสำคัญ ในการจัดการภาวะพิษเหตุติดเชื้อในผู้สูงอายุ พยาบาลควรทำความเข้าใจพยาธิสรีรวิทยา อาการ และอาการแสดงของภาวะพิษเหตุติดเชื้อ การใช้เครื่องมือคัดกรองภาวะพิษเหตุติดเชื้อเบื้องต้น คือ เกณฑ์การประเมินอวัยวะภายในล้มเหลวเนื่องจากภาวะติดเชื้อในกระแสเลือดแบบเร็ว(The quick Sepsis related Organ Failure Assessment :qSOFA) การประเมินภาวะพิษเหตุติดเชื้อที่สำคัญ ประกอบด้วย การซักประวัติ และการประเมินสภาพผู้ป่วย การเลือกใช้เครื่องมือที่มีประสิทธิภาพจะช่วยให้การประเมินผู้สูงอายุได้ผลดี และที่สำคัญคือการส่งเสริมการรับรู้การเจ็บป่วยเกี่ยวกับภาวะพิษเหตุติดเชื้อที่ถูกต้องแก่ผู้สูงอายุหรือประชาชนทั่วไป โดยเฉพาะการรับรู้ด้านลักษณะอาการ ด้านระยะเวลา และสาเหตุของการเกิดโรค โดยการให้ความรู้เกี่ยวกับภาวะพิษเหตุติดเชื้อ และสร้างความตระหนักถึงความสำคัญของผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นหลังจากมีภาวะพิษเหตุติดเชื้อ เพื่อให้ผู้สูงอายุ ญาติผู้สูงอายุ หรือประชาชนทั่วไปสังเกตอาการ และตัดสินใจเข้ารับการรักษาอย่างทันท่วงที เพื่อลดภาวะแทรกซ้อนและลดอัตราการเสียชีวิตได้
เอกสารอ้างอิง
กองการพยาบาล. (2564). การประกันคุณภาพการพยาบาล: การประเมินคุณภาพการพยาบาลในชุมชน. นนทบุรี: สำนักงานปลัดกระทรวง กระทรวงสาธารณสุข.
ไชยรัตน์ เพิ่มพิกุล. (2561). Sepsis and Septic Shock: ภาวะพิษเหตุติดเชื้อ และ ช็อกเหตุพิษติดเชื้อ. บียอนด์ เอ็นเทอร์ไพรซ์.
ฐิติมา แซ่อึ้ง. (2564). ปัจจัยคัดสรรที่มีความสัมพันธ์กับระยะเวลามารับการรักษาของผู้สูงอายุที่มีภาวะพิษเหตุติดเชื้อ. วิทยานิพนธ์. คณะพยาบาลศาสตร์เกื้อการุณย์ มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช
ตติยา ทุมเสน และ จุไรรัตน์ ชลกรโชติทรัพย์. (2564). ศึกษาบทบาทพยาบาลอนามัยชุมชนในระบบ สุขภาพแบบวิถีชีวิตใหม่. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชียฉบับวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยี, 15(2), 29-41.
บดินทร ขวัญนิมิตร. (2560). นิยามใหม่ภาวะพิษเหตุติดเชื้อ. อายุรศาสตร์ ปริทัศน์ ในศตวรรษ 21. สงขลา; ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทย์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
ปฏิพร ปุณยพัฒนกุล. (2558). ภาวะพิษเหตุติดเชื้อ ยิ่งรู้เร็ว รักษาเร็ว ยิ่งมีโอกาสรอด. สถาบันการแพทย์ฉุกเฉิน.
ประเมษฐ์ อินทร์สุข และเชษฐาฤทธิ์ บริบูรณ์. (2565). บทบาทของพยาบาลในการจัดการภาวะพิษเหตุติด เชื้อตามแนวปฏิบัติภาวะพิษเหตุติดเชื้อ 2021. พยาบาลสาร มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 49(2), 376-389.
ปรวีร์ ปราโมทย์สิริ และศิรสา เรืองฤทธิ์ชาญกุล. (2567). ภาวะเหนื่อยล้าในผู้ดูแลผู้สูงอายุ. เวชศาสตร์แพทย์ทหารบก, 77(1), 57-63.
ประเสริฐ อัสสันตชัย. (2560). อาการที่พบบ่อยและอาการที่แปลกในผู้ป่วยสูงอายุที่ห้องฉุกเฉิน. ในวีรศักดิ์ เมืองไพศาล (บ.ก.), การจัดการภาวะฉุกเฉินสำหรับผู้สูงอายุ (น. 5-19). สมาคมพฤฒา วิทยาและเวชศาสตร์ผู้สูงอายุไทย.
พัทสิมา ภัทรธีรานนท์, นิภาวรรณ ศรีโยหะ, พัชรกรพจน์ ศรีประสาร, และ รุ่งทิวา เสาวนีย์. (2564).บทบาท ของพยาบาลชุมชนในการสร้างเสริมสุขภาพและป้องกันการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัส โคโรนา 2019 ใน 8 ชุมชนพื้นที่รับผิดชอบของโรงพยาบาลรามาธิบดี. วารสารสุขศึกษา, 44(1), 1-11.
สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข. (2564). สถิติด้านสาธารณสุข พ.ศ. 2565. กรุงเทพฯ: การพิมพ์สำนักงานกิจการทหารผ่านศึก.
สุภาภรณ์ บุญยานาม. (2565). การมีส่วนร่วมของเครือข่ายในการเฝ้าระวังและป้องกันการติดเชื้อในกระแสโลหิตแบบรุนแรงชนิด Community Acquired Sepsis กลุ่มผู้สูงอายุป่วย ต.หนองบัว อ. เมือง จ. อุดรธานี. วารสารการแพทย์โรงพยาบาลอุดรธานี, 30(3), 341-351.
สุริยา ฟองเกิด, สุนันท์ สินซื่อสัตย์กุล, และสืบตระกูล ตันตลานุกูร. (2563). บทบาทพยาบาลเวชปฏิบัติชุมชนในการดูแลญาติผู้ป่วยติดเตียง. วารสารพยาบาลทหารบก, 21(1), 46-55.
Al-Khafaji, A. H. (2024, July 21). Multiple organ dysfunction syndrome in sepsis: Differential diagnoses. Medscape. https://emedicine.medscape.com/article/169640-differential
Atterton B, Paulino MC, Povoa P, Martin-Loeches I. (2020). Sepsis Associated Delirium. Medicina (Kaunas), 56(240), 1-10.
Beyer D, Hoff J, Sommerfeld O, Zipprich A, Gaßler N, Press AT. (2022). The liver in sepsis: molecular mechanism of liver failure and their potential for clinical translation. Mol Med. 28(1), 1-15.
Cecconi, M., Evans, L., Levy, M., & Rhodes, A. (2017). Dear Sepsis-3, we are sorry to say that we don't like you. Revista Brasileira de Terapia Intensiva, 29(1), 4-8. https://doi.org/10.5935/0103-507x.20170002
Carey, M. R., Prescott, H. C., Iwashyna, T. J., Wilson, M. E., Fagerlin, A., & Valley, T. S. (2020). Changes in self-rated health after sepsis in older adults: A retrospective cohort study. Chest, 158(5), 1958–1966.
Clifford, K. M., Dy-Boarman, E. A., Haase, K. K., Maxvill, K., Pass, S. E., & Alvarez, C. A. (2016). Challenges with diagnosing and managing sepsis in older adults. Expert Review of Anti-Infective Therapy, 14(2), 231-241.
Engineer, R. S. (2014). Sepsis. In S. C. Sherman, J. M. Weber, M. A. Schindlbeck, & R. G. Patwari (Eds.), Clinical emergency medicine (pp. 142-146). McGraw-Hill.
Fred F.Ferri. (2015). Clinical Advisor. Philadel-phia: Elsevier. Gauer, R., Forbes, D., & Boyer, N. (2020). Sepsis: Diagnosis and management. American Family Physician, 101(7), 409-418.
Gavelli, F., Castello, L. M., & Avanzi, G. C. (2021). Management of sepsis and septic shock in the e m e r g e n c y d e p a r t m e n t. Internal and Emergency Medicine,16(6), 1649-1661.
Global Sepsis Alliance. (2022). Sepsis. Retrieved from: https://www.global-sepsis-alliance.org/sepsis
Gyawali B, Ramakrishna K, Dhamoon AS. (2019). Sepsis: The evolution in definition, pathophysiology, and management. SAGE Open Med. 7, 1-13.
Hancock, R. D. (2018). Qualitative analysis of older adult’ experiences with sepsis [Doctoral dissertation, Indiana University]. Indiana University-Purdue University Indianapolis (IUPUI).
Hajj, J., Blaine, N., Salavaci, J., & Jacoby, D. (2018). The centrality of sepsis: A review on incidence, mortality, and cost of care. Healthcare (Basel, Switzerland), 6(3), 90.
Jacobi J. The pathophysiology of sepsis-2021 update: Part 1, immunology and coagulopathy leading to endothelial injury. Am J Health Syst Pharm. 79(5), 329-37.
Jarczak D, Kluge S, Nierhaus A. (2021). Sepsis-Pathophysiology and Therapeutic Concepts. Front Med (Lausanne). 8:628302, 1-22.
Nakchuay, N., Inprasong, L., Tuntrakul, W., Tongbai, P., & Juntanu, P. (2017). MEWS: Adult Pre Arrest Sign and Roles of Nurse. Siriraj Medical Bulletin, 10(3), 186-190.
Mackic and Bridges, (2018). CE: Managing Sepsis and Septic Shock: Current Guidelines and Definitions. AJN, American Journal of Nursing 118(2): 34-39.
Rudd, K. E., Johnson, S. C., Agesa, K. M., Shackelford, K. A., Tsoi, D., Kievlan, D. R., … Naghavi, M. (2020). Global, regional, and national sepsis incidence and mortality, 1990-2017: Analysis for the global burden of disease study. Lancet (London, England), 395(10219), 200–211.
Rosenberger, S.R., Von Rueden, K.T., & Des Champs, E.S. (2018). “Multisystem Dysfunction: Shock, Systemic Inflammatory Response Syndrome, and Multiple Organ Dysfunction Syndrome. In Morton, P.G., & Fontaine, D.K.” Critical Care Nursing: A Holistic Approach. (pp.1049-1070). China: Wolters Klower.
Singer, M., Deutschman, C. S., Seymour, C. W., Shankar-Hari, M., Annane, D., Bauer, M., … Angus, D. C. (2016). The third international consensus definitions for sepsis and septic shock (Sepsis-3). Journal of the American Medical Association, 315(8), 801–810.
Seymour, C. W., Liu, V. X., Iwashyna, T. J., Brunkhorst, F. M., Rea, T. D., Scherag, A., … Angus, D. C. (2016). Assessment of clinical criteria for sepsis: For the third international consensus definitions for sepsis and septic shock (Sepsis-3). Journal of the American Medical Association, 315(8), 762–774.
Watts, A. (2020). Sepsis and septic shock. In P. Cameron, M. Little, B. Mitra, & C. Deasy (Eds.), Textbook of adult emergency medicine (pp. 43-47). Elsevier.
World Health Organization. (2020). Global report on the epidemiology and burden of sepsis: current evidence, identifying gaps and future directions. Retrieved from: https://www.who.int/publications/i/item/9789240010789
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2024 วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดสุพรรณบุรี
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. บทความหรือข้อคิดเห็นใด ๆ ที่ปรากฏในวารสารศาสตร์สาธารณสุขและนวัตกรรม ที่เป็นวรรณกรรมของผู้เขียน บรรณาธิการ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
2. บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของ วารสารศาสตร์สาธารณสุขและนวัตกรรม
