ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันตนเองจากฝุ่นละออง ขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอน (PM2.5) ของประชาชนตำบลหน้าพระลาน อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสระบุรี

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงพรรณนานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันตนเองจากฝุ่นละอองขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอน (PM_2.5) ของประชาชนตำบลหน้าพระลาน อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสระบุรี เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถามที่ผู้วิจัยสร้างขึ้นเอง จากกลุ่มตัวอย่าง 403 คน โดยการสุ่มแบบชั้นภูมิ วิเคราะห์ด้วยค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าสูงสุด ค่าต่ำสุด สถิติไคสแควร์ และสถิติสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน ผลการวิจัยพบกลุ่มตัวอย่างเป็นหญิง ร้อยละ 55.83 มีอายุระหว่าง 18–86 ปี อายุเฉลี่ย 40.20 ปี (SD=13.62) ส่วนใหญ่จบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาและอนุปริญญา อาศัยอยู่ในพื้นที่เฉลี่ย 27.54 ปี (SD=16.46) ส่วนใหญ่ไม่มีโรคประจำตัว กลุ่มตัวอย่างมีความรู้เกี่ยวกับฝุ่น PM_2.5 มีการเข้าถึงอุปกรณ์ป้องกันตนเอง มีการจัดสภาพแวดล้อมป้องกันฝุ่น PM_2.5 ได้รับปัจจัยเสริมและมีพฤติกรรมการป้องกันตนเองจาก ฝุ่น PM_2.5 ในระดับสูง ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันตนเองจากฝุ่น PM_2.5 ได้แก่ ระดับการศึกษา โรคประจำตัว พบว่า อายุ และระยะเวลาที่อาศัยในพื้นที่มีความสัมพันธ์ทางลบระดับต่ำ (r=-.221, p<.001 และ r=-.145, p=.003)  รายได้และความรู้เกี่ยวกับฝุ่น PM_2.5 มีความสัมพันธ์ทางบวกระดับต่ำ (r=.105, p=.035 และ r=.195, p<.001)  การเข้าถึงอุปกรณ์ป้องกันฝุ่น PM_2.5  การจัดสภาพแวดล้อมในการป้องกันฝุ่นPM_2.5 และปัจจัยเสริมมีความสัมพันธ์ทางบวกระดับปานกลาง (r=.456, p<.001 ; r=.487, p<.001 และ r=.454, p<.001) งานวิจัยเสนอให้เจ้าหน้าที่สาธารณสุขในพื้นที่จัดกิจกรรมให้ความรู้ในเรื่องผลกระทบต่อสุขภาพ และวิธีการป้องกันตนเองจากฝุ่น PM_2.5 ให้แก่ประชาชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นส่งเสริมให้ทุกครอบครัวจัดสภาพแวดล้อมให้เอื้อต่อการป้องกันตนเองจากฝุ่น PM_2.5 และจัดหาอุปกรณ์ป้องกันฝุ่น PM_2.5 เช่น หน้ากาก N95 ให้กับประชาชน