การพัฒนาและยกระดับผลิตภัณฑ์การท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ เพื่อรองรับนักท่องเที่ยวสูงวัย ในเมืองมรดกโลกสำหรับนักท่องเที่ยวสูงวัย (อำเภอพระนครศรีอยุธยา)

บทคัดย่อ

         บทความนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อ 1) ศึกษารูปแบบและผลิตภัณฑ์ของการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในเมืองมรดกโลกสำหรับนักท่องเที่ยวสูงวัย 2) ศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อความต้องการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในเมืองมรดกโลกสำหรับนักท่องเที่ยวสูงวัย 3) พัฒนาและยกระดับการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพเพื่อรองรับนักท่องเที่ยวสูงวัยในเมืองมรดกโลกสำหรับนักท่องเที่ยวสูงวัย การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน (Mixed methods research) เครื่องมือที่ใช้เก็บรวบรวมข้อมูล การวิจัยเชิงปริมาณใช้แบบสอบถามเป็นเครื่องมือ เลือกเก็บข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 410 คน โดยการสุ่มแบบเจาะจง (Purposive sampling) การวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ Independent และ ANOVA ใช้ค่าสถิติ T-test และ F-test การวิจัยเชิงคุณภาพใช้แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง ด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึก การสนทนากลุ่มย่อย การสนทนากลุ่ม และใช้การตรวจสอบสามเส้าด้านข้อมูล (Data triangulate) เป็นการพิสูจน์ความถูกต้องของของข้อมูล ผลการวิจัยพบว่า

         1) รูปแบบและผลิตภัณฑ์ของการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในเมืองมรดกโลกสำหรับนักท่องเที่ยวสูงวัย ที่ค้นพบสามารถแยกออกเป็น 3 ประเภทหลัก (1) ผลิตภัณฑ์ประเภทอาหารและขนมไทย (2) ผลิตภัณฑ์ประเภทกลุ่มสมุนไพร (3) ผลิตภัณฑ์ประเภทของใช้ของตกแต่ง 

         2) การท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในเมืองมรดกโลกสำหรับนักท่องเที่ยวสูงวัย พบว่ารูปแบบกิจกรรมการท่องเที่ยวที่ต้องการคือ การใช้บริการทานอาหารหรือเครื่องดื่มในร้านอาหารชีวจิต รองลงมาคือ ด้านการใช้บริการยาดมสมุนไพรจากธรรมชาติ

         3) ผู้วิจัยได้โมเดลกระบวนการพัฒนาและยกระดับการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ และจากกระบวนการพัฒนาได้ผลลัพธ์จากการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนที่ช่วยตอบโจทย์กลุ่มการท่องเที่ยวสูงวัย คือ ผลิตภัณฑ์ยาหม่องใบหูเสือ ยาหม่องน้ำใบหูเสือ และชาใบหม่อน

         ข้อค้นพบจากงานวิจัยนี้ส่งผลให้เกิดการพัฒนาและยกระดับการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพช่วยเพิ่มมูลค่าเศรษฐกิจฐานรากของชุมชน และกลุ่มผลิตภัณฑ์ชุมชนสามารถนำผลการวิจัยไปพัฒนาต่อยอดผลิตภัณฑ์ชนิดอื่นได้เพิ่มขึ้น