ปัจจัยทำนายความต้องการที่ยังไม่ได้รับการตอบสนองของผู้รอดชีวิต จากมะเร็งท่อน้ำดี
คำสำคัญ:
ความต้องการที่ยังไม่ได้รับการตอบสนอง, มะเร็งท่อน้ำดี, ผู้รอดชีวิตจากมะเร็ง, คุณภาพชีวิตบทคัดย่อ
การวิจัยแบบภาคตัดขวางครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความต้องการที่ยังไม่ได้รับการตอบสนองและปัจจัยทำนายความต้องการที่ยังไม่ได้รับการตอบสนองในผู้รอดชีวิตจากมะเร็งท่อน้ำดี กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้รอดชีวิตจากมะเร็งท่อน้ำดี จำนวน 231 คน ในทุกระยะของโรคมะเร็งที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลศรีนครินทร์ จังหวัดขอนแก่น ในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ 2564 ถึง เมษายน 2564 เก็บรวมรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม ประกอบด้วย ข้อมูลส่วนบุคคล ลักษณะทางคลินิก การรบกวนจากอาการ ความวิตกกังวลและภาวะซึมเศร้า คุณภาพชีวิตและความต้องการที่ยังไม่ได้รับการตอบสนอง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และใช้สถิติถดถอยพหุคูณเพื่อหาปัจจัยทำนายความต้องการที่ยังไม่ได้รับการตอบสนอง
ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างทั้งหมดมีความต้องการที่ยังไม่ได้รับการตอบสนองอย่างน้อย 1 ข้อ ค่าเฉลี่ย 1.56 (S.D.=0.23) ปัจจัย 7 ตัวที่ร่วมทำนายความต้องการที่ยังไม่ได้รับการตอบสนองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้ร้อยละ 40.20 (adjusted R2= 0.402, F(13,231), p<0.001) เมื่อใช้อายุน้อยกว่า 50 ปีเป็นกลุ่มอ้างอิง อายุที่เพิ่มขึ้นมีความสัมพันธ์เชิงลบกับความต้องการที่ยังไม่ได้รับการตอบสนอง ผู้รอดชีวิตจากมะเร็งท่อน้ำดี อายุ 70 ปีขึ้นไป มีความต้องการที่ยังไม่ได้รับการตอบต่ำที่สุด (β =-1.60, p<0.001) รองลงมาคือ เมื่อใช้ระยะเวลา 1-2 ปี เป็นกลุ่มอ้างอิง ระยะเวลาการเป็นมะเร็ง 3-5 ปี มีความต้องการที่ยังไม่ได้รับการตอบสนองมากที่สุด (β =0.35, p=0.001) ตามลำดับ
ข้อมูลเชิงประจักษ์ที่ได้จากการศึกษาครั้งนี้บอกให้ทราบถึงผู้รอดชีวิตจากมะเร็งท่อน้ำดีในประเทศไทยส่วนใหญ่ยังมีความต้องการที่ยังไม่ได้ตอบสนอง ดังนั้นพยาบาลและทีมสุขภาพควรมีการจัดการให้มีกระบวนการพยาบาลที่สอดคล้องกับความต้องการที่ยังไม่ได้รับการตอบสนองของผู้ป่วยกลุ่มนี้
References
เชษฐา งามจำรัส. (2564). การคำนวณขนาดตัวอย่างสำหรับงานวิจัยด้านวิทยาศาสตร์สุขภาพ. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
เนตร สุรชัยมณี และชนกพร จิตปัญญา. (2557). ปัจจัยที่สัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยมะเร็งตับและท่อน้ำดี: การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ. Princess of Naradhiwas University Journal, 6(2). 24-35.
Amane, Husniya, Y., Asressie, M.T., Kemal A. S., Anissa, M. H., Hussien, E. A., Zinet, A. A., Salih, M. E., Foziya, M. H. (2021). Factors associated with unmet supportive care needs of oncology patients at Dessie referral hospital, 2020. Ecancer Medical Science, 15(1300), 1-28. doi: 10.3332/ecancer.2021.1300.
Bonevski, B., Rob, S., Afaf G., Louise, B., Pete, C., Allison, B. (2000). Evaluation of an instrument to assess the needs of patients with cancer. Cancer, 88(1), 217–225.
Boyes, A W., Afaf G, Catherine, D. Alison, CZ. (2012). Prevalence and correlates of cancer survivors’ supportive care needs 6 months after diagnosis: A population-based cross-sectional study. BMC Cancer, 12,150. doi: 10.1186/1471-2407-12-150.
Cella, D., Zeeshan, B., Hedy L. K., Charles, S. F., Sarah, B., Arie. B., Alan, O. (2013). Validity of the FACT hepatobiliary (FACT-Hep) questionnaire for assessing disease-related symptoms and health-related quality of life in patients with metastatic pancreatic cancer. Quality of Life Research, 22(5),1105–1112. doi: 10.1007/s11136-012-0217-4.
Chae, B. J., Jihyoun, L., Se, K. L., Hyuk-Jae, S., So-Youn, J., Jong, W. L., Zisun, K., Min. H. L., Juhyung, L., Hyun, J. Y. (2019). Unmet needs and related factors of Korean breast cancer survivors: A multicenter, cross-sectional study. BMC Cancer, 19(1),839. doi: 10.1186/s12885-019-6064-8.
Chang, V. T., Hwang, S. S., Feuerman, M., Kasimis, B. S., Thaler, H. T. (2000). The memorial symptom assessment scale short form (MSAS-SF). Cancer, 89(5), 1162–1171. doi: 10.1002/ 1097-0142(20000901)89:5<1162: aid-cncr26>3.0.co;2-y.
Edib, Z., Verasingam, K., Norlia, B. A., Rizal, A. M., Sami, A. R. (2016). Most prevalent unmet supportive care needs and quality of life of breast cancer patients in a tertiary hospital in Malaysia. Health and Quality of Life Outcomes, 14(26), 1-10. doi: 10.1186/ s12955-016-0428-4.
Hsiao, P.-R., Redley B., Hsiao Y.-C., Lin C.-C. (2017). Family needs of critically ill patients in the emergency department. International Emergency Nursing, 30, 3-8.
Hien, L. T., Wallada, C., Thosingha, O. (2017). Factors related to needs in palliative care among patients with hepatocellular carcinoma. Nursing Science Journal of Thailand, 35(3), 87–95.
Hodgkinson, K., P. Butow., G. E. Hunt., S. Pendlebury., K. M. Hobbs., S. K. Lo, G. Wain. (2007). The development and evaluation of a measure to assess cancer survivors’ unmet supportive care needs: The CaSUN (Cancer Survivors’ Unmet Needs Measure). Psycho-Oncology, 16(9), 796–804. doi: 10.1002/pon.1137.
Janthathai A., Pongthavornkamol, K., Wattanakitkrileart, D., Soparattanapaisarn, N. (2018). Factors predicting health–related quality of life among colorectal cancer survivors during 6 months to 5 years after treatment completion. Nursing Science Journal of Thailand, 36(4),52–65.
Li, Q., Yi, L., Huiya, Z., Yinghua, X., Yongyong, X. (2019). Supportive care needs and associated factors among Chinese cancer survivors: A cross-sectional study. Supportive Care in Cancer: Official Journal of the Multinational Association of Supportive Care in Cancer, 27(1),287–295. doi: 10.1007/s00520-018-4315-x.
Lo, W., Patsy, Y., Raymond, J. C. (2018). Unmet supportive care needs and symptom burden in Taiwanese cancer survivors who have completed primary treatment. European Journal of Oncology Nursing, 35,79–84. doi: 10.1016/j.ejon.2018.05.010.
Lo, F., Deborah, N. N., Hanneke, C. J., M. de Haes., Neil, K. A., Doris, L. A., Mathilda, D. B., ........ Mirjam, A. G. S. (2020). Risk factors of unmet needs among women with breast cancer in the post-treatment phase. Psycho-Oncology, 29(3), 539–549. doi: 10.1002/ pon.5299.
Medical Record and Databased Cancer Unit. (2020). Hospital-based cancer registered 2020. Bangkok: Medical Digital Division National Cancer Institute.
Mihalache, F. B., Tantau, B. D., Acalovschi, M. (2010). Survival and quality of life of cholangiocarcinoma patients: A prospective study over a 4 year period. Journal of Gastrointestinal and Liver Diseases: JGLD, 19(3), 285–290.
Miroševič, Š., Judith, B., Prins., Selič, P., Liljana, Z. K., Zalika, K. K. (2019). Prevalence and factors associated with unmet needs in post-treatment cancer survivors: Asystematic review. European Journal of Cancer Care, 28(3), e13060. doi:10.1111/ ecc.13060.
Molassiotis, A., P. Yates., Q. Li., W. K. W. So., K. Pongthavornkamol., P. Pittayapan., H. Komatsu., ........, Yinghua, X. (2017). Mapping unmet supportive care needs, Quality- of-life perceptions and current symptoms in cancer survivors across the Asia-pacific region: results from the International STEP study. Annals of Oncology, 28(10), 2552– 2558. doi: 10.1093/annonc/mdx350.
Mullan, F. (1985). Seasons of survival: reflections of a physician with cancer. The New England Journal of Medicine, 313(4), 270–273. doi: 10.1056/NEJM198507253130421.
Nilchaikovit, T. (1996). Development of Thai version of hospital anxiety and depression scale in cancer patients. Journal of the Psychiatrist Association of Thailand, 4, 18–30.
Pongthavornkamol, K., Pichitra, L., Pimchan, P., Alex M. (2019). Physical symptoms, unmet needs, and quality of life in Thai cancer survivors after the completion of primary treatment. Asia-Pacific Journal of Oncology Nursing, 6(4), 363–371. doi: 10.4103/ apjon.apjon_26_19.
Ryu, E., Kyunghee, K., Myung, S. C., In, G. K., Hee, S. K., Mei, R. F. (2010). Symptom clusters and quality of life in Korean patients with hepatocellular carcinoma. Cancer Nursing, 33(1), 3–10. doi: 10.1097/NCC.0b013e3181b4367e.
Sleight, A. G., Kathleen, D. L., Cheryl, V., Heather, M., Florence, C. (2019). The association of health-related quality of life with unmet supportive care needs and sociodemographic factors in low-income Latina breast cancer survivors: a single-center pilot study. Disability and Rehabilitation, 41(26), 3151–3156. doi: 10.1080/09638288.2018.1485179.
Soelver, L., Susan, R., Birte, O., Lis, W. (2014). Identifying factors significant to continuity in basic palliative hospital care-from the perspective of patients with advanced cancer. Journal of Psychosocial Oncology, 32(2), 167–188. doi: 10.1080/07347332. 2013.873999.
Somjaivong, B., Sureeporn, T., Sunida, P., Rebecca, S. (2011). The influence of symptoms, social support, uncertainty, and coping on health-related quality of life among cholangiocarcinoma patients in Northeast Thailand. Cancer Nursing. 34(6), 434–442. doi: 10.1097/NCC.0b013e31820d0c3f.
Sung, H., Jacques, F., Rebecca, L. S., Mathieu, L., Isabelle, S., Ahmedin, J., Freddie, B. (2021). Global cancer statistics 2020: GLOBOCAN estimates of incidence and mortality worldwide for 36 cancers in 185 countries. CA: A Cancer Journal for Clinicians. 71(3), 209–249. doi:10.3322/caac.21660.
Titapun, A., Pugkhem, A., Luvira, V., Srisuk, T., Somintara, O., Saeseow, O.-t., Sripanuskul, A., Nimboriboonporn, A., Thinkhamrop, B., & Khuntikeo, N. (2015). Outcome of curative resection for perihilar cholangiocarcinoma in Northeast Thailand. World journal of Gastrointestinal Oncology, 7(12), 503-512.
Waller, A., Afaf, G., Claire, J., Christophe, L., David, S., Michael, S., Tony, B., David. (2012). Implications of a Needs Assessment Intervention for People with Progressive Cancer: Impact on clinical assessment, response and service utilization. Psycho-Oncology, 21(5), 550–557. doi: 10.1002/pon.1933.
Woradet, S., Nopparat, S., Supannee, P., Donald, M. P. (2016). Health-related quality of life and survival of cholangiocarcinoma patients in Northeastern region of Thailand. PloS One, 11(9), 1-10. doi: 10.1371/journal.pone.0163448.
Yusoff, A. R., Mohd, M. A. R., Boon, K. Y., R, Vijeyasingam., Zuraidah, M. S. (2012). Survival analysis of cholangiocarcinoma: A 10-year experience in Malaysia. World Journal of Gastroenterology, 18(5), 458–465. doi: 10.3748/wjg.v18.i5.458.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2023 มหาวิทยาลัยคริสเตียน
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
