คริสเตียนกับการศึกษาของไทย

บทคัดย่อ

           การวิจัยเรื่องนี้เป็นการวิจัยเชิงวิเคราะห์เอกสาร (Documentary Research) เพื่อศึกษาและวิเคราะห์ผลกระทบของการจัดการศึกษาของมิชชันนารีและมูลนิธิแห่งสภาคริสตจักรในประเทศไทยที่มี่ต่อการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ในสังคมไทยด้วยวิธีการศึกษาจากเอกสาร หนังสือ รายงานประจำปี รายงานวิจัยและการสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้บริหารโรงเรียน 25 แห่ง และมหาวิทยาลัย 2 แห่ง ที่เป็นสถานศึกษาในสังกัดมูลนิธิแห่งสภาคริสตจักรในประเทศไทย จากการศึกษา พบว่า การจัดการศึกษาของไทยสมัยต้นรัตนโกสินทร์อันเป็นช่วงระยะเวลาก่อนการเข้ามาของมิชชันนารีนิกายโปรเตสแตนท์ ซึ่งเป็นการจัดการศึกษาแบบไม่เป็นทางการ (Non-Formal Education) โดยสถาบันพระมหากษัตริย์มีบทบาทสูงในการจัดการศึกษาให้แก่พระบรมวงษานุวงศ์และข้าราชการบริพารเป็นส่วนใหญ่ มีสถาบันศาสนาและสถาบันครอบครัวร่วมจัดการศึกษาตามอัธยาศัยให้คนไทยทั่วไป โดยการถ่ายทอดความรู้ในรูปแบบจารีตและมีมิชชันนารีจากตะวันตกเข้ามาเป็นผู้บุกเบิกการศึกษาสมัยใหม่ใน ประเทศไทย

           ในช่วงระหว่าง ค.ศ.1828-1934 คณะมิชชันนารีนิกายโปรเตสแตนท์เข้ามาเผยแผ่ศาสนาคริสต์เป็นครั้งแรก ใน ค.ศ. 1828 ในสมัยของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3) โดยคณะมิชชันนารีอเมริกันแบบติสต์ได้ริเริ่มก่อตั้งโรงเรียนสำหรับชาวจีนในประเทศไทยใน ค.ศ. 1838 และโรงเรียนสำหรับชาวไทยใน ค.ศ. 1839 รวมทั้งคณะมิชชันนารีอเมริกันเพรสไบทีเรียนได้ก่อตั้งโรงเรียนและจัดการศึกษาอย่างเป็นทางการ (Formal Education) ที่กรุงเทพฯ ใน ค.ศ. 1852 ที่สืบทอดมาเป็นโรงเรียนกรุงเทพคริสเตียนวิทยาลัยในปัจจุบัน      

           ในช่วงระหว่าง ค.ศ. 1934-1957 เป็นช่วงเปลี่ยนผ่านความรับผิดชอบจากมิชชันนารีมาสู่ผู้นำ      คริสเตียนไทยภายใต้มูลนิธิแห่งสภาคริสตจักรในประเทศสยาม ซึ่งตั้งขึ้นใน ค.ศ. 1937 แต่ระหว่างสงครามโลกครั้งที่สอง (ค.ศ. 1941-1945) ทำให้ต้องปิดโรงเรียนชั่วคราว ดังนั้นตั้งแต่ ค.ศ. 1946 ถึง 1957 คณะมิชชันนารีได้กลับมาช่วยฟื้นฟูบูรณะโรงเรียนและสนับสนุนให้มีการขยายตัวเปิดโรงเรียนเพิ่มขึ้น จนถึง ค.ศ. 1957 คณะมิชชันอเมริกันเพรสไบทีเรียนได้สลายตัว และถ่ายโอนพันธกิจและทรัพย์สินให้กับสภาคริสตจักรในประเทศไทย โดยมีการจัดตั้งกองการศึกษาในสังกัดสภาคริสตจักรฯ มีหน้าที่กำกับดูแลโรงเรียนในสังกัดสภาคริสตจักรฯ

           ในช่วง ค.ศ. 1957 จนถึงปัจจุบัน มูลนิธิแห่งสภาคริสตจักรในประเทศไทยจัดตั้งกองการศึกษาให้ทำหน้าที่กำกับดูแลการจัดการศึกษาโดยโรงเรียนในสังกัดมูลนิธิฯ จำนวน 25 แห่ง และมูลนิธิฯ ได้สนับสนุนให้มีการก่อตั้งสถาบันอุดมศึกษาเอกชนในสังกัดมูลนิธิฯ อีก 2 แห่ง ได้แก่ มหาวิทยาลัยพายัพ ในค.ศ. 1973 และมหาวิทยาลัยคริสเตียน ใน ค.ศ. 1983 การจัดการศึกษาของสถานศึกษาในสังกัดมูลนิธิฯ ในช่วงนี้ เป็นบริบทของการจัดการศึกษาให้สอดคล้องกับแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ตั้งแต่ พ.ศ. 2504 (ค.ศ. 1961) มาจนถึงปัจจุบัน ซึ่งมีโรงเรียนระดับพื้นฐาน 25 แห่ง โรงเรียนนานาชาติ 2 แห่ง และมหาวิทยาลัย 2 แห่ง ได้มีการดำเนินการตามพระราชบัญญัติทางการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 (ค.ศ. 1999) ฉบับปรับปรุง 2546 กล่าวคือ การปรับปรุงและเตรียมรับการประเมินคุณภาพการศึกษาให้มีมาตรฐาน ตามตัวบ่งชี้คุณภาพและผ่านตามเกณฑ์คุณภาพที่สำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษาแห่งชาติ (องค์การมหาชน) กำหนด จุดเด่นของการศึกษาของมูลนิธิแห่งสภาคริสตจักรฯ คือการปลูกฝังจริยธรรมตามแบบคริสต์ศาสนา สถานศึกษาทั้งระดับพื้นฐานและอุดมศึกษาให้สังกัดมูลนิธิฯ จึงเปี่ยมด้วยคุณธรรมและคุณภาพ เพื่อสร้างโอกาสให้เยาวชนไทยได้เรียนรู้สัจจะของชีวิตตามพระวจนะของพระเจ้า