แนวคิดใหม่ : ส่วนประสมการตลาดในมุมมองของลูกค้า

บทคัดย่อ

          ส่วนประสมการตลาด (Marketing mix) เป็นเครื่องมือทางการตลาดที่องค์กรธุรกิจนำมาใช้ เพื่อกระตุ้นให้บริโภคเกิดความต้องการในสิ่งที่องค์กรธุรกิจนำเสนอ ประกอบด้วยสินค้า (Product) ราคา (Price) ช่องทางจัดจำหน่าย (Place) และการส่งเสริมการตลาด (Promotion) ส่วนประสมการตลาด หรือที่เราเรียก ว่า 4P's เป็นแนวคิดทางการตลาดแบบดั้งเดิมที่เริ่มขึ้นตั้งแต่หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 เป็นการตลาดที่เป็นยุคทองของโรงงานและผู้ผลิตสินค้าหรือบริการต่างๆ เนื่องจากการตลาดในยุคนั้นมีหลักการคิดพื้นฐานว่า “การผลิตสินค้าหรือบริการเข้าสู่ตลาดอยู่ภายใต้ทรัพยากร เทคโนโลยี วัตถุดิบ และความชำนาญของผู้ผลิต”  แนวคิดการตลาดแบบ 4P's มุ่งเน้นการผลิตที่ให้ความสำคัญกับสินค้าที่ผลิตออกมา โดยอาจลืมไปว่าสินค้านั้นลูกค้าต้องการหรือไม่ ฉะนั้นสินค้าที่ผลิตออกมาจำหน่ายอาจไม่สามารถตอบสนองต่อความต้องการและความพึงพอใจได้อย่างเพียงพอ การกำหนดราคาใช้เกณฑ์การกำหนดราคาโดยมุ่งที่กำไรของผู้ผลิตมากกว่าคำนึงถึงต้นทุนของผู้บริโภค  โดยมีการใช้ช่องทางการจัดจำหน่ายแบบช่องทางดั้งเดิมที่มุ่งจำหน่ายสินค้าในร้านค้าปลีกแบบทั่วไป และการส่งเสริมการตลาดเน้นการแจ้งข้อมูลข่าวสารให้ผู้บริโภคได้รับรู้ว่าสินค้าขององค์การเป็นอย่างไร จำหน่ายที่ไหน และมักมีการใช้เครื่องมือการโฆษณา และการส่งเสริมการขาย เป็นตัวกระตุ้นให้เกิดการตัดสินใจซื้อ สิ่งเหล่านี้ที่เกิดขึ้นล้วนแล้วแต่เป็นการทำการตลาดในมุมมองที่ผู้บริโภคไม่มีอำนาจในการต่อรอง

          หากแต่ปัจจุบันแนวคิดการตลาดเปลี่ยนไป  ผู้ผลิตมีจำนวนมากขึ้น ทำให้ผู้บริโภคมีทางเลือกในสินค้าและบริการประเภทเดียวกันหรือสินค้าทดแทนกันได้มากขึ้น ทำให้การแข่งขันทางด้านการตลาดรุนแรงขึ้น องค์การธุรกิจต่างพยายามหากลยุทธ์เพื่อเอาชนะคู่แข่งขัน และพบว่าการตอบสนองความต้องการของลูกค้าเป็นสิ่งสำคัญ จึงทำให้เกิดแนวคิดส่วนประสมการตลาดแบบ 4C's ซึ่งเป็นการทำตลาดในมุมมองของลูกค้า/ผู้บริโภค โดยมีองค์ประกอบ 4 องค์ประกอบ คือ ความต้องการของผู้บริโภค (Consumer wants and needs) ต้นทุนของบริโภค (Consumer cost to satisfy) ความสะดวกในการซื้อของลูกค้า (Convenience of consumer) และการสื่อสาร (Communication) เป็นแนวคิดที่มุ่งเน้นในความต้องการของลูกค้าเป็นหลัก