การประเมินผลโครงสร้างต้นทุน ผลตอบแทน และอัตราส่วนทางการเงินของการเพาะปลูกส้มโอในจังหวัดนครปฐม

บทคัดย่อ

          การศึกษาวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาและวิเคราะห์โครงสร้างต้นทุน และผลตอบแทนของการเพาะปลูกส้มโอในจังหวัดนครปฐม 2) วิเคราะห์อัตราส่วนทางการเงินของการเพาะปลูกส้มโอในจังหวัดนครปฐม  ผู้ให้ข้อมูลหลัก คือ เกษตรกรที่เป็นสมาชิกในเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนส้มโอนครชัยศรี ซึ่งอยู่ในอำเภอสามพราน จำนวน 21 คน และอำเภอนครชัยศรี จำนวน 28 คน รวมทั้งหมด 49 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยวิธีการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง (Purposive Sampling Technique) วิเคราะห์ข้อมูลโดยวิธีการวิเคราะห์โครงสร้างต้นทุน ผลตอบแทน และอัตราส่วนทางการเงิน ผลการวิจัยสรุปได้ว่า การเพาะปลูกส้มโอพันธุ์ทองดีตลอดอายุ    20 ปี มีโครงสร้างต้นทุนรวมเฉลี่ย 42,545 บาทต่อไร่ ประกอบด้วย ต้นทุนคงที่เฉลี่ย 1,299 บาทต่อไร่ และต้นทุนผันแปรเฉลี่ย 41,246 บาทต่อไร่ และเมื่อคิด 20 ปีพบว่ามีมูลค่าปัจจุบันสุทธิเฉลี่ย (NPV) 791,608.35 บาทต่อไร่ อัตราผลตอบแทนของโครงการ (IRR) คิดเป็นร้อยละ 22.30 และอัตราส่วนผลตอบแทนต่อต้นทุน (BCR) คิดเป็น 2.96 เท่า แสดงให้เห็นว่าการเพาะปลูกส้มโอ มีความคุ้มค่าต่อการลงทุน และการวิเคราะห์อัตราส่วนทางการเงิน มีอัตราส่วนกำไรขั้นต้นต่อยอดขายสูงสุด คิดเป็นร้อยละ 99.90 ในปีที่ 13 และอัตราส่วนกำไรสุทธิต่อยอดขายสูงสุด คิดเป็นร้อยละ 86.31 ในปีที่ 15 ผู้วิจัยมีข้อเสนอแนะในเชิงนโยบายคือ ให้หน่วยงานภาครัฐเข้ามาให้ความรู้ด้านกระบวนการผลิตทางการเกษตรที่ดี (Good Agricultural Practices: GAP) ที่เหมาะสมให้กับเกษตรกร และเกษตรกรควรทำการวางแผนและวิเคราะห์ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการผลิต คำนึงถึงการบริหารต้นทุนให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด และให้เกษตรกรนำเทคโนโลยี ข้อมูลสารสนเทศเข้ามาช่วยในการวางแผน วิเคราะห์การเพาะปลูกส้มโอ เพื่อให้ได้ผลผลิตตรงตามความต้องการของผู้บริโภค และนำไปสู่การพัฒนาตนเอง เข้าสู่การเป็นผู้นำด้านการเกษตร หรือ Smart Farmer