รูปแบบที่ส่งผลต่อความสำเร็จของการจัดการการท่องเที่ยวเชิงนิเวศอย่างยั่งยืน ของชุมชนบางกระเจ้า จังหวัดสมุทรปราการ

บทคัดย่อ

          การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) เพื่อศึกษาศักยภาพการท่องเที่ยวเชิงนิเวศอย่างยั่งยืนของชุมชนบางกระเจ้า จังหวัดสมุทรปราการ (2) เพื่อศึกษารูปแบบที่ส่งผลต่อความสำเร็จของการจัดการการท่องเชิงนิเวศ  อย่างยั่งยืน ของชุมชนบางกระเจ้า จังหวัดสมุทรปราการ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยมีผู้ให้ข้อมูลสำคัญ เป็นผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงนิเวศของชุมชนบางกระเจ้า จังหวัดสมุทรปราการ จำนวน 25 ราย  เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบตรวจสอบทรัพยากรการท่องเที่ยว แบบสัมภาษณ์เชิงลึก และแบบสอบถาม

          ผลการศึกษาวิจัยพบว่า (1) แหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศที่มีศักยภาพของชุมชนบางกระเจ้า จังหวัดสมุทรปราการ ได้แก่ สวนศรีนครเขื่อนขันธ์ สวนเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา สถานีเพาะชำกล้าไม้ คลองบางกระเจ้า พิพิธภัณฑ์ปลากัดไทย ฟาร์มเห็ดหลากสี สวนป่าทรงคะนอง ม.1-2 สวนป่าลำพู (บางกระสอบ) แหล่งชมหิ่งห้อย สวนป่าบางน้ำผึ้ง ม.4, ม.7 ตลาดน้ำบางน้ำผึ้ง (2) ผลการวิเคราะห์ศักยภาพในพื้นที่ พบว่า พื้นที่มีศักยภาพและโอกาสที่ดีทางเศรษฐกิจ เนื่องจากเป็นประตูสู่การท่องเที่ยวเชิงนิเวศมีความหลากหลายทางชีวภาพ มีการผลิตสินค้าชองชุมชนเพื่อการจำหน่ายอย่างเป็นรูปธรรม และเป็นแหล่งผลิตสินค้าทางการเกษตร เช่น ผัก ผลไม้ต่างๆ มีระบบการคมนาคมขนส่งทางบก เช่น ถนนกาญจนาภิเษก สะพานภูมิพล ส่วนการคมนาคมทางน้ำ มีแม่น้ำเจ้าพระยาไหลผ่าน สามารถเชื่อมโยงสู่ภูมิภาคต่างๆ อีกทั้ง อยู่ใกล้การขนส่งทางอากาศ (ท่าอากาศยานนานาชาติสุวรรณภูมิ) มีเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมและประเพณีท้องถิ่นที่สำคัญ เช่น ประเพณีแห่หงษ์ - ธงตะขาบ ประเพณีสงกรานต์ ซึ่งเป็นประเพณีที่คนรู้จักทั้งในและนอกประเทศ  และมีความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะพื้นที่ป่าไม้ หรือที่เรียกว่าปอดกรุงเทพฯ (3) ผลการศึกษาความคิดเห็นของภาครัฐ ภาคเอกชน ประชาชน และนักท่องเที่ยวต่อรูปแบบที่ส่งผลต่อ ความสำเร็จของการจัดการการท่องเชิงนิเวศอย่างยั่งยืน  ของชุมชนบางกระเจ้า จังหวัดสมุทรปราการ พบว่า ความได้เปรียบของความสมบูรณ์ และมีความหลากหลายทางชีวภาพของทรัพยากรแห่งคุ้งบางกระจ้า  เป็นส่วนสนับสนุน 2 รูปแบบสำคัญที่ส่งผลต่อความสำเร็จของการจัดการ  การท่องเชิงนิเวศอย่างยั่งยืน ของชุมชนบางกระเจ้า จังหวัดสมุทรปราการ ได้แก่ (1) การจัดการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ (2) การจัดการท่องเที่ยวยั่งยืน ในจังหวัดสมุทรปราการ มีความเหมาะสม สามารถจัดกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงนิเวศโดยเน้นรูปแบบการท่องเที่ยวเชิงนิเวศที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม และปลูกจิตสำนึกผ่านกิจกรรมที่สามารถ  สร้างประสบการณ์ที่มีคุณค่าแก่นักท่องเที่ยว ผ่านกระบวนการมีส่วนร่วมในพื้นที่จากภาคส่วนต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง