ปัจจัยทำนายคุณภาพชีวิตของผู้ดูแลในครอบครัวผู้รอดชีวิตจากโรคหลอดเลือดสมอง

Niphaphon Thiangnu; สุรีพร ธนศิลป์

ผู้แต่ง

Niphaphon Thiangnu คณะพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
สุรีพร ธนศิลป์ คณะพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

คำสำคัญ:

คุณภาพชีวิต, ผู้ดูแลในครอบครัว, ผู้รอดชีวิตจากโรคหลอดเลือดสมอง, ปัจจัยทำนาย

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงทำนายครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคุณภาพชีวิตและศึกษาปัจจัยทำนายคุณภาพชีวิตของผู้ดูแลในครอบครัวผู้รอดชีวิตจากโรคหลอดเลือดสมอง กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ดูแลในครอบครัวผู้รอดชีวิตจากโรคหลอดเลือดสมอง ที่มารับการรักษาที่แผนกตรวจผู้ป่วยนอก สถาบันประสาทวิทยา และโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย จำนวน 120 คน เครื่องมือการวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบประเมินคุณภาพชีวิต แบบประเมินความสามารถในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวัน แบบประเมินภาระการดูแล แบบประเมินภาวะซึมเศร้า แบบประเมินสัมพันธภาพในครอบครัว และแบบประเมินการสนับสนุนทางสังคม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนา สัมประสิทธิ์ของเพียร์สัน และวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน

ผลการวิจัยพบว่า ผู้ดูแลในครอบครัวมีคุณภาพชีวิตปานกลาง ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 95.89 (SD = 11.48) ปัจจัยทำนายคุณภาพชีวิตของผู้ดูแลในครอบครัวผู้รอดชีวิตจากโรคหลอดเลือดสมองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ได้แก่ การสนับสนุนทางสังคม (Beta = .37) ภาวะซึมเศร้า (Beta = -.24) และความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวัน (Beta = .22) โดยสามารถร่วมกันทำนายคุณภาพชีวิตของผู้ดูแลในครอบครัวผู้รอดชีวิตจากโรคหลอดเลือดสมอง ได้ร้อยละ 33

สรุป : ผลการวิจัยสามารถนำไปใช้ในการพัฒนาโปรแกรมการพยาบาลในการเตรียมผู้ดูแลในครอบครัวอย่างเหมาะสม เพื่อส่งเสริมให้ผู้ดูแลในครอบครัวผู้รอดชีวิตจากโรคหลอดเลือดสมอง มีคุณภาพชีวิตที่ดี

เอกสารอ้างอิง

World Stroke Organization. Impact of stroke [Internet]. c2024 [cited 2023 Feb 12]. Available from: www.world-stroke.org

Office of Permanent Secretary Ministry of Public Health, Strategy and Planning Division. Public health statistics [Internet]. Nonthaburi: Ministry of Public Health. 2021 [cited 2023 Feb 12]. Available from: www.spd.moph.go.th/public-health-statistics

Dzevdet S, Biljana K, Osman S. Five-year survival-after first-ever stroke. Bosn J Basic Med Sci [Internet]. 2006 Aug [cited 2024 Jun 29]; 6(3): 17-22. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/ 16995842/doi: 10.17305/bjbms.2006. 3138 PubMed PMID: 16995842 PMCID: PMC7193668.

Department of Medical Services, Neurological Institute of Thailand. Clinical practice guidelines for ischemic stroke. Nonthaburi: Ministry of Public Health; 2014. 7 p. (in Thai).

Ba M.S, Monkong S, Leelacharas S, Satitvipawee P. Factors explaining quality of life among family caregivers of people with stroke in Myanmar: A cross-sectional study. Pacific Rim Int J Nurs Res [Internet], 2022 Mar 5 [cited 2024 Jun 29]; 26(2): 355-369. Available from: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/PRIJNR/article/view/256523/ 174562

Leeuw D, Joop J, Don A. International handbook of survey methodology. Spain: Routledge Published; 2008. 560 p.

Seesuay F. Quality of life of caregivers in patients with stroke at king Chulalongkorn memorial hospital [Thesis]. Bangkok: Chulalongkorn University; 2007. 150 p. (in Thai).

Mahoney FI, Barthel DW. Functional evaluation. The barthel index. Md State Med J [Internet]. 1965 Feb [cited 2024 Jun 29]: 14; 61-5. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14258950/ PubMed PMID: 14258950.

Department of Mental Health. WHOQOL-BREF-THAI [Internet]. 2022 [cited 2023 Feb 12]. Available from: https://dmh.go.th

Jitapunkul S. Principles of geriatric medicine. 2nd ed. Bangkok: Chulalongkorn University Press; 1998. 86 p. (in Thai).

Pankong O, Kangchai W, Sabgranonth R. Effects of self-help group on perceived burden and well-being of caregivers of the elderly with dementia. JFONUBUU [Internet]. 2022 Mar 8 [cited 2024 Jun 29];14(1): 47-57. Available from: https://ojs.lib.buu.ac.th/index.php/nursing/article/view/1513 (in Thai).

Vorapongsathorn T, Pandii W, Triamchaisri, S. Construct validity of the CES-D depression. TH J CLI PSY. 1990; 21: 25-45. (in Thai).

Jitaree B. The factors influencing depression amongst the elderly at a community in Nakhon Pathom province [Thesis]. Bangkok: Christian University of Thailand; 2012.

IM-OTE P. Influencing factors of home care behaviors by family caregivers for stroke patients [Thesis]. Bangkok: Christian University of Thailand; 2007. (in Thai).

Chinasote Y. The study of quality of life among the caregivers of the patients with cerebrovascular disease in community Phra Nakhon Si Ayutthaya District, Phra Nakhon Si Ayutthaya province. JPMAT [Internet]. 2018 Aug 22 [cited 2024 Jun 29]; 6(2): 140-9. Available from: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JPMAT/article/view/141631/ 104956 (in Thai).

Efi P, Fani K, Eleni T, Stylianos K, Vassilios K, Konstantinos B, Chrysoula L, Kyriaki M. Quality of life and psychological distress of caregivers of stroke people. Acta Neurol Taiwan [Internet]. 2017 Dec 15 [Cited 2024 Jun 29]; 26(4): 154-166. Available from: http://www.ant-tnsjournal.com/Mag_Files/26-4/002.pdf PubMed PMID: 30315561.

Caro C, Costa J, Da C. Burden and quality of life of family caregivers of stroke patients. Occup Ther Health Care [Internet]. 2018 Apr [cited 2024 Jun 29]; 32(2): 154-171. Available from: https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/07380577.2018.1449046 doi: org/10.1080/ 07380577.2018.1449046

Carla, C. B. K., Bierhalsa, G. L., Lisiane, M. G., Paskulinc. Quality of life perceptions of family caregivers of older adults stroke survivors: A longitudinal study. Appl Nurs Res [Internet]. 2019 May 7 [cited 2024 Jun 29]; 47: 57-62. Available from: https://pubmed. ncbi.nlm.nih.gov/ 31113549/doi: 10.1016/j.apnr.2019. 05.003 PubMed PMID: 31113549.