การพัฒนารูปแบบการเสริมสร้างศักยภาพศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: 1) เพื่อศึกษาและพัฒนารูปแบบการเสริมสร้างศักยภาพของศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านนายอ ตำบลนางาม อำเภอเรณูนคร จังหวัดนครพนม และ 2) เพื่อเปรียบเทียบความรู้และทักษะของกลุ่มตัวอย่างภายหลังได้รับการพัฒนารูปแบบการเสริมสร้างศักยภาพของศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านนายอ ตำบลนางาม อำเภอเรณูนคร จังหวัดนครพนม

แบบแผนงานวิจัย: การวิจัยเชิงปฏิบัติการ

วิธีดำเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่าง คือ เด็กอายุ 2-5 ปี ครูพี่เลี้ยง และผู้ปกครอง เครื่องมือวิจัยประกอบด้วย 1) แบบสัมภาษณ์ และ 2 ) แบบวัดความรู้และทักษะด้านปฏิบัติการส่งเสริมพัฒนาการเด็ก เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์ การสนทนากลุ่ม การสังเกต วิเคราะห์ข้อมูลโดยค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบค่าที และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา

ผลการวิจัย: รูปแบบการเสริมสร้างศักยภาพของศูนย์พัฒนาเด็กเล็กที่พัฒนาขึ้น ใช้กลยุทธ์หลัก 3 ข้อ  คือ 1) การพัฒนาศักยภาพ 2) การมีส่วนร่วม และ 3) การเสริมแรงทางบวก ภายหลังการนำรูปแบบไปใช้ ครูพี่เลี้ยงและผู้ปกครองมีความรู้ในการส่งเสริมพัฒนาการเด็กเพิ่มขึ้น อยู่ในระดับสูง ร้อยละ 24.17  ระดับปานกลาง ร้อยละ 48.27 ตามลำดับ ส่วนทักษะการประเมินพัฒนาการเด็ก พบว่า อยู่ในระดับสูง ร้อยละ 41.38 และระดับปานกลาง ร้อยละ 58.62  ตามลำดับ เมื่อเปรียบเทียบค่าคะแนนเฉลี่ยของความรู้ภายหลังการพัฒนา พบว่ามีค่าคะแนนเฉลี่ยความรู้สูงขึ้นกว่าก่อนการพัฒนา (  =12.60 S.D.=2.53) และคะแนนเฉลี่ยของทักษะปฏิบัติการประเมินและส่งเสริมพัฒนาการเด็กก็มีคะแนนเฉลี่ยสูงขึ้นกว่าก่อนการพัฒนา ( =14.71 S.D.=2.54) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.05) จนส่งให้เด็กมีพัฒนาการสมวัยเพิ่มขึ้น ถึงร้อยละ 96.30 และได้รับการติดตามช่วยเหลือ ร้อยละ 100

ข้อสรุป: ปัจจัยแห่งความสำเร็จในการพัฒนาคือการให้ความสำคัญต่อการพัฒนาคนให้มีความรู้ที่ถูกต้องเพื่อนำไปสู่การส่งเสริมพัฒนาการเด็กที่มีคุณภาพที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของเด็กในอนาคต การให้ทุกฝ่ายได้มีส่วนร่วมในการพัฒนาและสร้างพลังผลักดันให้เกิดรูปแบบอย่างเป็นรูปธรรมสามารถนำไปใช้เป็นแนวทางในการส่งเสริมพัฒนาการเด็กได้ทุกช่วงวัย