ผลของบริการเลิกบุหรี่ของศูนย์บริการเลิกบุหรี่ ทางโทรศัพท์แห่งชาติ : การวิเคราะห์แยกเพศ

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาลักษณะทั่วไป พฤติกรรมการสูบบุหรี่ ความแตกต่างระหว่างเพศกับพฤติกรรมการสูบบุหรี่และอัตราการเลิกบุหรี่ ของผู้ใช้บริการเลิกบุหรี่จากศูนย์บริการเลิกบุหรี่ทางโทรศัพท์แห่งชาติ ด้วยรูปแบบบริการ 1) ข้อความสั้น 2) รับคำปรึกษาทางโทรศัพท์ และ 3) ข้อความสั้นร่วมกับรับคำปรึกษาทางโทรศัพท์
รูปแบบการวิจัย: การวิจัยกึ่งทดลอง
วิธีดำเนินการวิจัย: ผู้ใช้บริการเลิกบุหรี่ของศูนย์บริการเลิกบุหรี่ทางโทรศัพท์แห่งชาติ ตั้งแต่ 1 กันยายน พ.ศ. 2559 ถึง 28 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560 รวมจำนวน 650 คน เลือกรับบริการเลิกบุหรี่ตามความสมัครใจ ได้แก่ บริการเลิกบุหรี่ด้วยข้อความสั้น จำนวน 143 คน, บริการเลิกบุหรี่ด้วยการรับคำปรึกษาทางโทรศัพท์ จำนวน 121 คน, และบริการเลิกบุหรี่ด้วยข้อความสั้นร่วมกับการรับคำปรึกษาทางโทรศัพท์ จำนวน 386 คน มีกำหนดวันเลิกบุหรี่ภายใน 30 วันข้างหน้า เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์ทางโทรศัพท์ กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศชาย (ร้อยละ 85.85) อายุ 25-44 ปี (ร้อยละ 43.38) ครึ่งหนึ่งของกลุ่มตัวอย่าง (ร้อยละ 55.69) สูบบุหรี่วันละ 11-20 มวน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา การทดสอบค่าทีแบบอิสระ และสถิติทดสอบไคสแควร์
ผลการวิจัย: ค่าเฉลี่ยคะแนนการติดนิโคตินในกลุ่มตัวอย่างเพศหญิงสูงกว่ากลุ่มตัวอย่างเพศชาย อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (t=-2.22, p-value=.027) อย่างไรก็ตาม อัตราการเลิกบุหรี่ที่ระยะเวลา 7 วัน 30 วัน 3 เดือน และ 6 เดือน ทั้งเพศชายและเพศหญิงไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
สรุป: ผลการวิจัยชี้ให้เห็นว่าบริการเลิกบุหรี่ของศูนย์บริการเลิกบุหรี่ทางโทรศัพท์แห่งชาติมีประสิทธิผลเหมาะสมทั้งเพศชายและเพศหญิง จึงไม่มีความจำเป็นต้องออกแบบหรือพัฒนาบริการที่เฉพาะเจาะจงกับเพศ