ปัจจัยที่ทำให้เกิดคำร้องเรียนการประพฤติผิดจริยธรรมของผู้ประกอบวิชาชีพการพยาบาลที่เกิดขึ้นขณะปฏิบัติหน้าที่ตามความสัมพันธ์ของปรากฏการณ์ภายในและระหว่างมิติต่าง ๆ

บทคัดย่อ

           ปัจจัยสาเหตุที่ทำให้เกิดคำร้องเรียนและเกิดการประพฤติผิดจริยธรรมวิชาชีพ ประกอบด้วยปัจจัย 3 กลุ่มสำคัญ คือ (1) ปัจจัยภายในตัวบุคคลของพยาบาล (individual factors) ซึ่งส่วนใหญ่เกิดจากกระบวนการทางความคิดจิตใจของผู้ประกอบวิชาชีพ (active error) เช่น ลืม ละเลยเพิกเฉย หรือขาดความยั้งคิด และที่สำคัญคือปัญหาด้านเชาวน์อารมณ์ โดยร้อยละ 56 ของกรณีผู้ประพฤติผิดจริยธรรมในด้านมาตรฐานวิชาชีพ พฤติกรรมบริการ และความผิดต่อผู้ร่วมงาน/ผู้ร่วมวิชาชีพ เกี่ยวข้องกับการควบคุมอารมณ์ของตนเองไม่ได้เวลาโกรธ มีการแสดงออกทางวาจาไม่สุภาพและมีพฤติกรรมรุนแรง (2) ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับองค์กร (organization related factors) ซึ่งเป็นปัจจัยแฝงที่อยู่ในสภาพแวดล้อมในการปฏิบัติงานที่สุ่มเสี่ยงต่อการเกิดประเด็นความปลอดภัยผู้ป่วย (latent error) ปัจจัยสำคัญคือ การขึ้นปฏิบัติงานในหน่วยงานที่มีการบริหารอัตรากำลังไม่เป็นไปตามมาตรฐานของสภาการพยาบาลว่าด้วย สัดส่วนของพยาบาล : ผู้ป่วย เช่น ต้องปฏิบัติงานในหอผู้ป่วยอายุรกรรมเวรบ่ายที่มีสัดส่วน พยาบาล:ผู้ป่วย 1:18 (สภาการพยาบาล กำหนดไม่เกิน 1: 4) และมีจำนวนชั่วโมงการทำงานเกิน 12 ชม/วัน ทั้งยังควงเวรในวันถัดไป รวมทั้งการใช้อัตรากำลังผสมที่มีขอบเขตการทำงานไม่ชัดเจน และมีวัฒนธรรมองค์กรในการรับคำสั่งแพทย์ด้วยวาจาในสถานการณ์ไม่ฉุกเฉิน และ (3) ปัจจัยด้านผู้ร้องเรียน มูลเหตุจูงใจสำคัญที่ทำให้มีการร้องเรียน ได้แก่ (a) ความไม่พอใจในพฤติกรรมการสื่อสารที่ไม่สุภาพ ท้าทาย เพิกเฉยต่อคำขอรับบริการ รวมทั้งการแสดงท่าทีท่าทีข่มขู่คุกคามเมื่อผู้ป่วยปฏิเสธการรับบริการ (b) ความไม่พอใจในสิ่งที่ถูกละเมิดด้านการสูญเสียเวลาและเงินทอง การถูกกระทำด้วยพฤติกรรมก้าวร้าวรุนแรง และการกลัวภยันตรายที่อาจโดนกระทำซ้ำ รวมทั้ง (c) ผลกระทบทางกายต่อผู้ป่วย/ผู้เสียหายจากการประพฤติผิดจริยธรรมเป็นเหตุให้ผู้ป่วย/ผู้เสียหายเกิดภาวะวิกฤติหรือต้องได้รับการรักษาเพื่อการแก้ไขระยะยาว เกิดผลเสียอย่างถาวรทางร่างกาย หรือส่งผลให้เกิดการสูญเสียชีวิต