ผลของโปรแกรมกลุ่มบำบัดแบบการยอมรับและสร้างพันธะสัญญาต่อความตั้งใจในการเลิกเสพสารเสพติดของเยาวชนที่ใช้สารเสพติดในสถานฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดสารเสพติด
คำสำคัญ:
กลุ่มบำบัดแบบการยอมรับและสร้างพันธะสัญญา, ความตั้งใจในการเลิกเสพสารเสพติด, เยาวชนที่ใช้สารเสพติดบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมกลุ่มบำบัดแบบการยอมรับและสร้างพันธะสัญญาต่อความตั้งใจในการเลิกเสพสารเสพติดของเยาวชนที่ใช้สารเสพติด กลุ่มตัวอย่างเป็นเยาวชนที่ใช้สารเสพติดในสถานฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดสารเสพติด จำนวน 100 คน แบ่งออกเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 50 คน เครื่องมือการวิจัยประกอบด้วย โปรแกรมกลุ่มบำบัดแบบการยอมรับและสร้างพันธะสัญญา แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล และแบบสอบถามความตั้งใจในการเลิกเสพสารเสพติด มีค่าความเชื่อมั่น .82 ดำเนินการทดลองและเก็บรวบรวมข้อมูลในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ถึงเดือนกรกฎาคม 2564 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน Chi-square test, Fisher’s exact test, independent t-test และ two-way repeated measures ANOVA
ผลการวิจัยพบว่า 1) กลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยความตั้งใจในการเลิกเสพสารเสพติดสูงกว่ากลุ่มควบคุม ทั้งระยะหลังการทดลองเสร็จสิ้นทันที (กลุ่มทดลอง: M = 42.20, SD = 5.95 กลุ่มควบคุม: M = 39.18, SD = 5.68) และระยะติดตามผล 1 เดือน (กลุ่มทดลอง: M = 40.78, SD = 3.43 กลุ่มควบคุม: M = 37.82, SD = 5.10) และ 2) ระยะก่อนการทดลอง ระยะหลังการทดลองเสร็จสิ้นทันที และระยะติดตามผล 1 เดือน กลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยความตั้งใจในการเลิกเสพสารเสพติดไม่แตกต่างกัน
จากการวิจัยครั้งนี้มีข้อเสนอแนะว่า พยาบาลวิชาชีพควรนำโปรแกรมกลุ่มบำบัดแบบการยอมรับและสร้างพันธะสัญญาไปประยุกต์ในการปฏิบัติการพยาบาล เพื่อเพิ่มความตั้งใจในการเลิกเสพสารเสพติดและป้องกันการกลับไปเสพซ้ำในเยาวชนที่ใช้สารเสพติด
เอกสารอ้างอิง
จิณห์จุฑา ชัยเสนา ดาลลาส, พรชัย จูลเมตต์, ภาคิณี เดชชัยยศ, มนตรี ขุนอินทร์ทอง, สรวิช บุญประชุม, และทองสวย สีทานนท์. (2564). การบ่มเพาะความยืดหยุ่นในชีวิตและความตั้งใจในการเลิกยาเสพติด: มุมมองของเยาวชนที่ใช้สารเสพติด. วารสารคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 29(3), 28–40.
ผกามาศ โรยทอง. (2565). ปัจจัยที่ส่งผลต่อการตัดสินใจเสพยาเสพติดของเด็กและเยาวชนที่เข้ารับการบำบัดในสถานบริการจังหวัดภูเก็ต. วารสารศาสตร์สุขภาพและการศึกษา, 2(3), 63–80.
พรทิพย์ โชครุ่ง, ภรภัทร เฮงอุดมทรัพย์, ดวงใจ วัฒนสินธุ์, และเวทิส ประทุมศรี. (2559). ผลของโปรแกรมเสริมสร้างการรับรู้ความสามารถแห่งตนในการเลิกเสพยาต่อความตั้งใจในการเลิกเสพยาของผู้เสพติดสารแอมเฟตามีน. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี กรุงเทพ, 32(3), 37–50.
ภาคิณี เดชชัยยศ, ดวงใจ วัฒนสินธุ์, และจิณห์จุฑา ชัยเสนา ดาลลาส. (2564). ปัจจัยทำนายความตั้งใจในการเลิกใช้สารเสพติดของเยาวชนที่เข้ารับการบำบัดสารเสพติด. วารสารวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ, 15(2), 37–49.
วันเพ็ญ อำนาจกิติกร, ศุภนาฏ ปัญญาราช, เสาวพร เจือกุดขมิ้น, ไพรัตน์ พรหมเสน, และโสภณ โพธิ์ประยูร. (2553). ปัจจัยทางจิตสังคมและความตั้งใจเลิกยาเสพติดของผู้ติดยาเสพติดในศูนย์บำบัดรักษายาเสพติด เชียงใหม่ (รายงานผลการวิจัย). เชียงใหม่: เวียงบัวการพิมพ์.
สาวิตรี หลักทอง, และนุจรี ไชยมงคล. (2564). ช่วงเวลาการฟื้นตัวของชีวิต: ประสบการณ์การฟื้นคืนสู่สุขภาวะในเยาวชนชายที่ได้รับการบำบัดยาเสพติด. วารสารพยาบาลทหารบก, 22(1), 370–379.
สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด. (2567). รายงานผลการดำเนินงานป้องกันและปราบปรามยาเสพติด ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2566. กรุงเทพฯ: ผู้แต่ง.
Ajzen, I., & Fishbein, M. (1980). Understanding attitudes and predicting social behavior. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
Bakken, R., Lien, L., Fauske, H., Benth, J. Š., & Landheim, A. S. (2023). Criminal thinking and psychosocial characteristics among young adults entering residential substance use treatment. Nordic Studies on Alcohol and Drugs, 40(4), 339–354. doi:10.1177/14550725231160337
Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). New York: Routledge.
Díez-Bejarano, L., & Chaves, C. (2022). Is acceptance and commitment therapy effective in treating addiction? A systematic review. Psychiatric Annals, 52(6), 248–260. doi:10.3928/00485713-20220504-01
Gray, J. R., & Grove, S. K. (2021). Burns and Grove’s the practice of nursing research: Appraisal, synthesis, and generation of evidence (9th ed.). St. Louis, MO: Elsevier.
Gul, M., & Aqeel, M. (2020). Acceptance and commitment therapy for treatment of stigma and shame in substance use disorders: A double-blind, parallel-group, randomized controlled trial. Journal of Substance Use, 26(4), 413–419. doi:10.1080/14659891.2020.1846803
Gul, M., Aqeel, M., & Shaqoor, S. (2022). A parallel-group, double-blind, randomized controlled feasibility trial in Pakistan for treatment of self-stigma and shame in substance use disorders through acceptance and commitment therapy. Nature-Nurture Journal of Psychology, 2(1), 1–11. doi:10.53107/nnjp.v2i1.60.g20
Hayes, S. C., Luoma, J. B., Bond, F. W., Masuda, A., & Lillis, J. (2006). Acceptance and commitment therapy: Model, processes and outcomes. Behaviour Research and Therapy, 44(1), 1–25. doi:10.1016/j.brat.2005.06.006
Kim-Spoon, J., Kahn, R. E., Lauharatanahirun, N., Deater-Deckard, K., Bickel, W. K., Chiu, P. H., & King-Casas, B. (2017). Executive functioning and substance use in adolescence: Neurobiological and behavioral perspectives. Neuropsychologia, 100, 79–92. doi:10.1016/j.neuropsychologia.2017.04.020
Krotter, A., Aonso-Diego, G., González-Menéndez, A., González-Roz, A., Secades-Villa, R., & García-Pérez, Á. (2024). Effectiveness of acceptance and commitment therapy for addictive behaviors: A systematic review and meta-analysis. Journal of Contextual Behavioral Science, 32, 100773. doi:10.1016/j.jcbs.2024.100773
Kwan, Y. K., Lau, Y., Ang, W. W., & Lau, S. T. (2024). Immediate, short-term, medium-term, and long-term effects of acceptance and commitment therapy for smoking cessation: A systematic review and meta-analysis. Nicotine & Tobacco Research, 26(1), 12–22. doi:10.1093/ntr/ntad145
Liu, J., Knoll, S. J., Pascale, M. P., Gray, C. A., Bodolay, A., Potter, K. W., ... Schuster, R. M. (2024). Intention to quit or reduce e-cigarettes, cannabis, and their co-use among a school-based sample of adolescents. Addictive Behaviors, 157, 108101. doi:10.1016/j.addbeh.2024.108101
Lowthian, E. (2022). The secondary harms of parental substance use on children’s educational outcomes: A review. Journal of Child & Adolescent Trauma, 15(3), 511–522. doi:10.1007/s40653-021-00433-2
McKetin, R., Leung, J., Stockings, E., Huo, Y., Foulds, J., Lappin, J. M., ... Degenhardt, L. (2019). Mental health outcomes associated with the use of amphetamines: A systematic review and meta-analysis. EClinicalMedicine, 16, 81–97. doi:10.1016/j.eclinm.2019.09.014
Osaji, J., Ojimba, C., & Ahmed, S. (2020). The use of acceptance and commitment therapy in substance use disorders: A review of literature. Journal of Clinical Medicine Research, 12(10), 629–633. doi:10.14740/jocmr4311
Schmitz, J. M., Stotts, A. L., Vujanovic, A. A., Yoon, J. H., Webber, H. E., Lane, S. D., ... Green, C. E. (2024). Contingency management plus acceptance and commitment therapy for initial cocaine abstinence: Results of a sequential multiple assignment randomized trial (SMART). Drug and Alcohol Dependence, 256, 111078. doi:10.1016/j.drugalcdep.2023.111078
United Nations Office on Drugs and Crime. (2023). World drug report 2023. Retrieved from https://www.unodc.org/unodc/en/data-and-analysis/world-drug-report-2023.html
United Nations Office on Drugs and Crime. (2024). World drug report 2024. Retrieved from https://www.unodc.org/unodc/en/data-and-analysis/world-drug-report-2024.html
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
หมวดหมู่
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อความ ข้อมูล และรายการอ้างอิงที่ผู้เขียนใช้ในการเขียนบทความเพื่อลงตีพิมพ์ในวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ถือเป็นความคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียน คณะผู้จัดทำวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นพ้องด้วยหรือร่วมรับผิดชอบ
บทความที่ได้รับการลงตีพิมพ์ในวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี หากหน่วยงานหรือบุคคลใดต้องการนำส่วนหนึ่งหรือทั้งหมดของบทความไปเผยแพร่ต่อเพื่อวัตถุประสงค์ใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตจากบรรณาธิการวารสารก่อน
