ผลของการใช้แนวปฏิบัติการดูแลผิวหนังทารกเกิดก่อนกำหนดต่อการปฏิบัติของพยาบาลและสภาพผิวหนังของทารกเกิดก่อนกำหนด

ผู้แต่ง

  • จิตวลัย ทุนกาศ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
  • จุฑามาศ โชติบาง คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
  • เนตรทอง นามพรม คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

คำสำคัญ:

แนวปฏิบัติการดูแลผิวหนังทารกเกิดก่อนกำหนด, การปฏิบัติของพยาบาล , ผิวหนังทารกเกิดก่อนกำหนด

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยแบบศึกษาเปรียบเทียบ เพื่อศึกษาผลของการใช้แนวปฏิบัติการดูแลผิวหนังทารกเกิดก่อนกำหนดต่อการปฏิบัติของพยาบาลและสภาพผิวหนังของทารกเกิดก่อนกำหนด กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยพยาบาลและทารกเกิดก่อนกำหนด หอผู้ป่วยหนักทารกแรกเกิด 1 โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ จำนวน 13 คน และ 16 คน ตามลำดับ เครื่องมือการวิจัยประกอบด้วย แนวปฏิบัติการดูแลผิวหนังทารกเกิดก่อนกำหนด ชุดการเรียนรู้ด้วยตนเอง แผนการสอน แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบสังเกตการปฏิบัติในการดูแลผิวหนังทารกเกิดก่อนกำหนดของพยาบาล มีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ 1 และแบบประเมินสภาพผิวหนังของทารกเกิดก่อนกำหนด มีค่าความเชื่อมั่น 1 ดำเนินการวิจัยและเก็บรวบรวมข้อมูลในช่วงเดือนตุลาคม 2563 ถึงเดือนตุลาคม 2564 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน Chi-square test, Fisher’s exact test และ paired t-test

ผลการวิจัยพบว่า 1) หลังการส่งเสริมการใช้แนวปฏิบัติการดูแลผิวหนังทารกเกิดก่อนกำหนด พยาบาลมีคะแนนเฉลี่ยการปฏิบัติในการดูแลผิวหนังทารกเกิดก่อนกำหนดมากกว่าก่อนการส่งเสริมการใช้แนวปฏิบัติอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t = 2.400, p < .05) และ 2) กลุ่มที่ได้รับการพยาบาลตามแนวปฏิบัติการดูแลผิวหนังทารกเกิดก่อนกำหนด มีจำนวนทารกเกิดก่อนกำหนดที่มีสภาพผิวหนังปกติมากกว่ากลุ่มที่ได้รับการพยาบาลตามปกติอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (X2 = 6.349, p < .05)

จากการวิจัยครั้งนี้มีข้อเสนอแนะว่า หัวหน้าหอผู้ป่วยหนักทารกแรกเกิดควรนำแนวคิดการนำแนวปฏิบัติไปใช้ ร่วมกับการนำแนวปฏิบัติการดูแลผิวหนังทารกเกิดก่อนกำหนดไปใช้ในการส่งเสริมการปฏิบัติของพยาบาล เพื่อให้ทารกเกิดก่อนกำหนดมีสภาพผิวหนังปกติ

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงสาธารณสุข. (2567). ร้อยละหญิงไทยคลอดก่อนกำหนดในปีงบประมาณ ปีงบประมาณ 2568. สืบค้นจาก https://hdcservice.moph.go.th/hdc/reports/report.php?source=pformated/format1.php&cat_id=1ed90bc32310b503b7ca9b32af425ae5&id=ecdbfc8b4725386c34623ce99f0f4b8d

นงลักษณ์ แสงอรุณ, ดาราวรรณ ศิระกมล, วีนัส ผลทิพย์, ฉวีวรรณ ประเสริฐวิทยากิจ, และเกศสินีย์ บำรุงศรี. (2550). การพัฒนาแนวปฏิบัติทางคลินิกเรื่องการดูแลผิวหนังทารกแรกเกิด. วารสารพยาบาลสวนดอก, 13(1), 8–13.

นงลักษณ์ อินตา. (2558). คู่มือแนวปฏิบัติในการดูแลผิวหนังทารกเกิดก่อนกำหนดที่มีน้ำหนักตัวน้อย. หน่วยวิจัยทางการพยาบาล งานวิชาการและพัฒนาทางการพยาบาล โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่.

นงลักษณ์ อินตา, และวีนัส ผลทิพย์. (2566). ประสิทธิผลของการใช้แนวปฏิบัติในการดูแลผิวหนังทารกเกิดก่อนกําหนดต่อการแตกทําลายของผิวหนังทารกเกิดก่อนกําหนดที่มีน้ำหนักตัวน้อยในหอผู้ป่วยหนักทารกแรกเกิด. วารสารคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 31(2), 43–55.

นิตยา ใสศรี, และวิไล เกิดผล. (2557). การพัฒนาแนวปฏิบัติการพยาบาลในการดูแลผิวหนังทารกเกิดก่อนกำหนดในหอผู้ป่วยทารกแรกเกิดระยะวิกฤต. วารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพ, 37(3), 9–17.

บุษบา อัครวนสกุล, เครือวัลย์ แวงวรรณ์, และนงเยาว์ มลคลอิทธิเวช. (2563). ผลการใช้แนวปฏิบัติทางคลินิกการป้องกันท่อช่วยหายใจเลื่อนหลุด ในหอผู้ป่วยหนักอายุรกรรม 2 โรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์. เชียงรายเวชสาร, 12(1), 73–81.

ยุวดี พงษ์สาระนันทกุล. (2559). การพยาบาลทารกเกิดก่อนกำหนด. ใน วัลยา ธรรมพนิชวัฒน์, สมสิริ รุ่งอมรรัตน์, และสุดาภรณ์ พยัคฆเรือง (บ.ก.), การพยาบาลทารกแรกเกิดที่มีความเสี่ยงสูง (น. 35–50). กรุงเทพฯ: พรี-วัน.

สำนักงานส่งเสริมสุขภาพ. (2561). แนวทางการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2561. สืบค้นจาก http://data.ptho.moph.go.th

สิรินทร์ธร มูลสาร, สุรินธร กลัมพากร, และจุฑาธิป ศีลบุตร. (2563). ผลของโปรแกรมส่งเสริมความสามารถตนเองในการป้องกันอุบัติเหตุที่บ้านและทักษะการปฐมพยาบาลเบื้องต้นของผู้ดูแลเด็กปฐมวัย. วารสารพยาบาลสภากาชาดไทย, 13(2), 271–287.

หอผู้ป่วยหนักทารกแรกเกิด 1 โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่. (2561). สถิติการแตกทำลายของผิวหนังของทารกเกิดก่อนกำหนด หอผู้ป่วยหนักทารกแรกเกิด 1 โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่. เชียงใหม่: ผู้แต่ง.

Aredes, N. D. A., Santos, R. C. A., & Fonseca, L. M. M. (2017). Skin care of premature newborns: Integrative review. Revista Eletronica de Enfermagem, 19, a59. doi:10.5216/ree.v19.43331

Association of Women’s Health, Obstetric and Neonatal Nurses. (2001). Neonatal skin care: Evidence-based clinical practice guideline. Retrieved from http://www.nationalguidelineclearinghouse.htm

August, D. L., New, K., Ray, R. A., & Kandasamy, Y. (2018). Frequency, location and risk factors of neonatal skin injuries from mechanical forces of pressure, friction, shear and stripping: A systematic literature review. Journal of Neonatal Nursing, 24(4), 173–180. doi:10.1016/j.jnn.2017.08.003

Bahrambeygi, F., Shojaeizadeh, D., Sadeghi, R., Nasiri, S., & Ghazanchaei, E. (2018). The effectiveness of an e-learning program on nurse’s knowledge and behavior for caring of patients with thromboembolism: A comparative study. Journal of Nursing and Healthcare Management, 1(1), 1–7. doi:10.18875/2639-7293.1.105

Fumarola, S., Allaway, R., Callaghan, R., Collier, M., Downie, F., Geraghty, J., ... Spratt, F. (2020). Overlooked and underestimated: Medical adhesive-related skin injuries. Best practice consensus document on prevention. London: MA Healthcare.

Grove, S. K., & Gray, J. R. (2018). Understanding nursing research: Building an evidence-based practice (7th ed.). St. Louis, MO: Saunders.

Jurica, S. A., Colic, A., Gveric-Ahmetasevic, S., Loncarevic, D., Filipovic-Grcic, B., Stipanovic-Kastelic, J., & Resic, A. (2016). Skin of the very premature newborn – physiology and care. Paediatria Croatica, 60(1), 21–26. doi:10.13112/PC.2016.4

Keiffer, M. R. (2015). Utilization of clinical practice guidelines: Barriers and facilitators. The Nursing Clinics of North America, 50(2), 327–345. doi:10.1016/j.cnur.2015.03.007

Kusari, A., Han, A. M., Virgen, C. A., Matiz, C., Rasmussen, M., Friedlander, S. F., … Eichenfield, D. Z. (2018). Evidence-based skin care in preterm infants. Pediatric Dermatology, 36(1), 16–23. doi:10.1111/pde.13725

Lund, C., Kuller, J., Lane, A., Lott, J. W., & Raines, D. A. (1999). Neonatal skin care: The scientific basis for practice. Journal of Obstetric, Gynecologic & Neonatal Nursing, 28(3), 241–254. doi:10.111/j.1552-6909.2001.tb01520

National Association of Neonatal Nurses. (1997). Neonatal skin care: Guidelines for practice. Petaluma, CA: Author.

Ohuma, E. O., Moller, A. B., Bradley, E., Chakwera, S., Hussain-Alkhateeb, L., Lewin, A., ... Moran, A. C. (2023). National, regional, and global estimates of preterm birth in 2020, with trends from 2010: A systematic analysis. Lancet, 402(10409), 1261–1271. doi:10.1016/S0140-6736(23)00878-4

Registered Nurses’ Association of Ontario. (2012). Toolkit: Implementation of best practice guidelines (2nd ed.). Toronto: Author.

Shayan, S. J., Kiwanuka, F., & Nakaye, Z. (2019). Barriers associated with evidence-based practice among nurses in low- and middle-income countries: A systematic review. Worldviews on Evidence-Based Nursing, 16(1), 12–20. doi:10.1111/wvn.12337

Sorte, D. Y. (2019). Care of skin in neonate (neonatal skin care guidelines). Nursing & Healthcare International Journal, 3(1), 1–3. Retrieved from https://medwinpublishers.com/NHIJ/NHIJ16000175.pdf

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2024-12-29

รูปแบบการอ้างอิง

ทุนกาศ จ., โชติบาง จ., & นามพรม เ. (2024). ผลของการใช้แนวปฏิบัติการดูแลผิวหนังทารกเกิดก่อนกำหนดต่อการปฏิบัติของพยาบาลและสภาพผิวหนังของทารกเกิดก่อนกำหนด. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี, 35(2), 186–200. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/pnc/article/view/272257