ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการจัดการครอบครัวในผู้ดูแลเด็กโรคปอดเรื้อรัง
คำสำคัญ:
การจัดการครอบครัว, ผู้ดูแล, เด็กโรคปอดเรื้อรัง, การสนับสนุนทางสังคมบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาแบบหาความสัมพันธ์ เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างระดับการศึกษา รายได้ และการสนับสนุนทางสังคม กับการจัดการครอบครัวในผู้ดูแลเด็กโรคปอดเรื้อรัง กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ดูแลเด็กโรคปอดเรื้อรังที่มารับการตรวจตามนัดที่โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ โรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์ โรงพยาบาลลำปาง และโรงพยาบาลอุตรดิตถ์ รวมจำนวน 85 คน เครื่องมือการวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบสอบถามการสนับสนุนทางสังคม มีค่าความเชื่อมั่น .81 และแบบสอบถามการจัดการครอบครัว มีค่าความเชื่อมั่นอยู่ในช่วง .81–.85 เก็บรวบรวมข้อมูลในช่วงเดือนตุลาคม 2563 ถึงเดือนกุมภาพันธ์ 2564 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สหสัมพันธ์อีต้า และสหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน
ผลการวิจัยพบว่า ผู้ดูแลเด็กโรคปอดเรื้อรังมีคะแนนเฉลี่ยการจัดการครอบครัวโดยรวมในระดับปานกลาง (M = 136.36, SD = 10.01) ระดับการศึกษามีความสัมพันธ์ทางบวกกับการจัดการครอบครัวด้านความสามารถในการจัดการสภาวะความเจ็บป่วย ด้านความยากลำบากในชีวิตครอบครัว และด้านมุมมองผลกระทบต่อสภาวะความเจ็บป่วย ในผู้ดูแลเด็กโรคปอดเรื้อรังอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (η = .353, p < .05; η = .423, p < .01 และ η = .350, p < .05 ตามลำดับ) รายได้มีความสัมพันธ์ทางบวกกับการจัดการครอบครัวด้านความสามารถในการจัดการสภาวะความเจ็บป่วยในผู้ดูแลเด็กโรคปอดเรื้อรังอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (η = .374, p < .05) การสนับสนุนทางสังคมมีความสัมพันธ์ทางบวกกับการจัดการครอบครัวด้านความพยายามในการจัดการสภาวะความเจ็บป่วย ด้านความยากลำบากในชีวิตครอบครัว และด้านมุมมองผลกระทบต่อสภาวะความเจ็บป่วย ในผู้ดูแลเด็กโรคปอดเรื้อรังอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = .370, p < .001; r = .333, p < .001 และ r = .321, p < .001 ตามลำดับ)
จากการวิจัยครั้งนี้มีข้อเสนอแนะว่า บุคลากรทางการพยาบาลควรส่งเสริมให้ผู้ดูแลเด็กโรคปอดเรื้อรังได้รับการสนับสนุนทางสังคมด้านต่างๆ เพื่อให้ผู้ดูแลมีการจัดการครอบครัวในการดูแลเด็กโรคปอดเรื้อรังที่เหมาะสมยิ่งขึ้น
เอกสารอ้างอิง
เกษร เกษมสุข, และอุษณีย์ บุญบรรจบ. (2561). การส่งเสริมพัฒนาการวัยผู้ใหญ่ตอนต้น: บทบาทของพยาบาล. แพทยสารทหารอากาศ, 64(3), 101–107.
ขนิษฐา หะยีมะแซ. (2556). การศึกษาเปรียบเทียบการสนับสนุนทางสังคมในผู้ดูแลเด็กกลุ่มอาการออทิซึมและเด็กพัฒนาการสมวัยที่เข้ารับบริการในโรงพยาบาลสงขลานครินทร์ (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
ชญาภา วันทุม, และสุพรรณี สุ่มเล็ก. (2555). การเสริมสร้างสุขภาพเด็กโรคหัวใจพิการแต่กำเนิดหลังการผ่าตัดของผู้ดูแล. วารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพ, 35(1), 1–9.
ธวัชชัย วรพงศธร, และสุรีย์พันธุ์ วรพงศธร. (2561). การคํานวณขนาดตัวอย่างสำหรับงานวิจัย โดยใช้โปรแกรมสําเร็จรูป G*Power. สืบค้นจาก https://advisor.anamai.moph.go.th/download/Journal_health/2561/HEALTH41_2/HEALTH_Vol41No2_02.pdf
พัชรี วัฒนชัย, และยุพาภรณ์ ติรไพรวงศ์. (2562). การจัดการของครอบครัว: แนวคิดและแนวทางการนำไปใช้ในการช่วยเหลือครอบครัวเด็กที่มีภาวะเจ็บป่วยเรื้อรัง. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข, 29(2), 12–23.
พิกุล ขำศรีบุศ. (2562). Environmental care for infants with bronchopulmonary dysplasia. ใน สันติ ปุณณะหิตานนท์ (บ.ก.), Practical points and updates in neonatal care (น. 235–244). กรุงเทพฯ: แอคทีฟ พริ้นท์.
รัตติกาล มณีนุตร์, และสิรารักษ์ ศรีมาลา. (2560). พยาบาลกับการดูแลภาวะปอดเรื้อรังในทารกแรกเกิด. วารสารวิชาการสาธารณสุข, 26(5), 954–960.
ลักษมี สารบรรณ, ศรีวภา ธรณสุนทร, ถนอม ชูงาน, และสุพิศ ว่องไวรุด. (2555). ประสบการณ์อาการหายใจลำบาก การจัดการกับอาการและผลลัพธ์การจัดการกับอาการในเด็กวัยเรียนโรคหืดของผู้ดูแลเด็ก. วารสารพยาบาลสงขลานครินทร์, 32(2), 23–36.
วีณา จีระแพทย์. (2561). บทบาทพยาบาลในการป้องกันโรคปอดเรื้อรัง. ใน สันติ ปุณณะหิตานนท์, โสภาพรรณ เงินฉ่ำ, และอัญชลี ลิ้มรังสิกุล (บ.ก.), Highlights in neonatal problems (น. 215–233). กรุงเทพฯ: แอคทีฟ พริ้นท์.
วีณา จีระแพทย์. (2562). การดูแลระบบทางเดินหายใจในทารกที่เป็น Bronchopulmonary dysplasia. ใน สันติ ปุณณะหิตานนท์ (บ.ก.), Practical points and updates in neonatal care (น. 211–222). กรุงเทพฯ: แอคทีฟ พริ้นท์.
สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. (2563). สวัสดิการบัตรทอง. สืบค้นจาก https://www.nhso.go.th/frontend/page-contentdetail.aspx?CatID=MTI2Ng==
สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข. (2559). ร้อยละของทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อยกว่า 2,500 กรัม ที่เป็นโรคปอดเรื้อรัง. สืบค้นจาก http://hdcservice.moph.go.th/
สุภาพร วัฒนา. (2561). ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการจัดการครอบครัวในครอบครัวที่มีบุตรโรคหัวใจพิการแต่กำเนิด (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
สุภาวดี นาคสุขุม, ปิยาพร ไป๋งาม, มนรดา แข็งแรง, วิลาสินี มุ่งสิน, อุบลวรรณ อุณหสุวรรณ, และระพีพรรณ ลาภา. (2560). ความเครียด วิธีการเผชิญความเครียด และความหวังของมารดาที่มีบุตรป่วยเป็นโรคมะเร็งที่ได้รับยาเคมีบําบัด. ใน เอกสารการประชุมวิชาการและนำเสนอผลงานวิจัยระดับชาติ ราชธานีวิชาการ ครั้งที่ 2 (น. 945–967). อุบลราชธานี: มหาวิทยาลัยราชธานี.
Abman, S. H., Collaco, J. M., Shepherd, E. G., Keszler, M., Cuevas-Guaman, M., Welty, S. E., ... Nelin, L. D. (2017). Interdisciplinary care of children with severe bronchopulmonary dysplasia. The Journal of Pediatrics, 181, 12–29. doi:10.1016/j.jpeds.2016.10.082
American Lung Association. (2020). Learn about bronchopulmonary dysplasia. Retrieved from https://www.lung.org/lung-health-diseases/lung-disease-lookup/bronchopulmonary-dysplasia/learn-about-bpd
Bousso, R. S., Ichikawa, C. R. F., Misko, M. D., Santos, M. R. D., Baliza, M. F., Mendes-Castillo, A. M. C., & Bianchi, E. R. F. (2017). Validation of Family Management Measure for the Brazilian culture. Revista Brasileira de Enfermagem, 70(6), 1151–1158. doi:10.1590/0034-7167-2016-0326
Brener Dik, P. H., Niño Gualdron, Y. M., Galletti, M. F., Cribioli, C. M., & Mariani, G. L. (2017). Bronchopulmonary dysplasia: Incidence and risk factors. Archivos Argentinos de Pediatría, 115(5), 476–482. doi:10.5546/aap.2017.eng.476
Collaco, J. M., Agarwal, A., Austin, E. D., Hayden, L. P., Lai, K., Levin, J., … McGrath-Morrow, S. A. (2021). Characteristics of infants or children presenting to outpatient bronchopulmonary dysplasia clinics in the United States. Pediatric Pulmonology, 56(6), 1617–1625. doi:10.1002/ppul.25332
Davidson, L. M., & Berkelhamer, S. K. (2017). Bronchopulmonary dysplasia: Chronic lung disease of infancy and long–term pulmonary outcomes. Journal of Clinical Medicine, 6(1), 4. doi:10.3390/jcm6010004
Gleason, C. A., & Juul, S. E. (Eds.). (2018). Avery’s diseases of the newborn (10th ed.). Philadelphia: Elsevier.
Grey, M., Knafl, K., & McCorkle, R. (2006). A framework for the study of self- and family management of chronic conditions. Nursing Outlook, 54(5), 278–286. doi:10.1016/j.outlook.2006.06.004
Grey, M., Schulman-Green, D., Knafl, K., & Reynolds, N. R. (2015). A revised self- and family management framework. Nursing Outlook, 63(2), 162–170. doi:10.1016/j.outlook.2014.10.003
Groothuis, J. R., & Makari, D. (2012). Definition and outpatient management of the very low-birth-weight infant with bronchopulmonary dysplasia. Advances in Therapy, 29(4), 297–311. doi:10.1007/s12325-012-0015-y
Higgins, R. D., Jobe, A. H., Koso-Thomas, M., Bancalari, E., Viscardi, R. M., Hartert, T. V., … Raju, T. N. K. (2018). Bronchopulmonary dysplasia: Executive summary of a workshop. The Journal of Pediatrics, 197, 300–308. doi:10.1016/j.jpeds.2018.01.043
House, J. S. (1981). Work stress and social support. Reading, MA: Addison-Wesley.
Hullmann, S. E., Wolfe-Christensen, C., Ryan, J. L., Fedele, D. A., Rambo, P. L., Chaney, J. M., … Mullins, L. L. (2010). Parental overprotection, perceived child vulnerability, and parenting stress: A cross-illness comparison. Journal of Clinical Psychology in Medical Settings, 17(4), 357–365. doi:10.1007/s10880-010-9213-4
Kahn‚ R. L.‚ Goldfarb‚ A. I.‚ Pollack‚ M.‚ & Peck‚ A. (1960). Brief objective measures for the determination of mental status in the aged. The American Journal of Psychiatry‚ 117, 326–328. doi:10.1176/ajp.117.4.326
Khetan, R., Hurley, M., Spencer, S., & Bhatt, J. M. (2016). Bronchopulmonary dysplasia within and beyond the neonatal unit. Advances in Neonatal Care, 16(1), 17–25. doi:10.1097/ANC.0000000000000251
Knafl, K. A., Deatrick, J. A., & Havill, N. L. (2012). Continued development of the family management style framework. Journal of Family Nursing, 18(1), 11–34. doi:10.1177/1074840711427294
Rutkowska, M., Hozejowski, R., Helwich, E., Borszewska-Kornacka, M. K., & Gadzinowski, J. (2017). Severe bronchopulmonary dysplasia - incidence and predictive factors in a prospective, multicenter study in very preterm infants with respiratory distress syndrome. The Journal of Maternal-Fetal & Neonatal Medicine, 32(12), 1958–1964. doi:10.1080/14767058.2017.1422711
Sahni, M., & Mowes, A. K. (2023). Bronchopulmonary dysplasia. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK539879/
Shahzad, T., Radajewski, S., Chao, C. M., Bellusci, S., & Ehrhardt, H. (2016). Pathogenesis of bronchopulmonary dysplasia: When inflammation meets organ development. Molecular and Cellular Pediatrics, 3(1), 23. doi:10.1186/s40348-016-0051-9
Spangler-Torok. (2001). Maternal perceptions of the technology-dependent infant (Doctoral dissertation). College of Nursing, University of Cincinnati.
Stoll, B. J., Hansen, N. I., Bell, E. F., Walsh, M. C., Carlo, W. A., Shankaran, S., ... Higgins, R. D. (2015). Trends in care practices, morbidity, and mortality of extremely preterm neonates, 1993–2012. JAMA, 314(10), 1039–1051. doi:10.1001/jama.2015.10244
Yang, X., & Liu, G. (2015). The value of improved family management model to reduce occurrence of death and rehospitalization of children with bronchopulmonary dysplasia after discharge. Chinese Journal of Applied Clinical Pediatrics, 24, 525–528. Retrieved from https://pesquisa.bvsalud.org/portal/resource/pt/wpr-465350
You, J. Y., Shu, C., Gong, C. H., Liu, S., & Fu, Z. (2017). Readmission of children with bronchopulmonary dysplasia in the first 2 years of life: A clinical analysis of 121 cases. Chinese Journal of Contemporary Pediatrics, 19(10), 1056–1060. doi:10.7499/j.issn.1008-8830.2017.10.005
Zhang, Y., Wei, M., Shen, N., & Zhang, Y. (2015). Identifying factors related to family management during the coping process of families with childhood chronic conditions: A multi-site study. Journal of Pediatric Nursing, 30(1), 160–173. doi:10.1016/j.pedn.2014.10.002
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
หมวดหมู่
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2023 วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อความ ข้อมูล และรายการอ้างอิงที่ผู้เขียนใช้ในการเขียนบทความเพื่อลงตีพิมพ์ในวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ถือเป็นความคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียน คณะผู้จัดทำวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นพ้องด้วยหรือร่วมรับผิดชอบ
บทความที่ได้รับการลงตีพิมพ์ในวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี หากหน่วยงานหรือบุคคลใดต้องการนำส่วนหนึ่งหรือทั้งหมดของบทความไปเผยแพร่ต่อเพื่อวัตถุประสงค์ใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตจากบรรณาธิการวารสารก่อน
