ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการบริโภคอาหารของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย อำเภอคลองขลุง จังหวัดกำแพงเพชร

ผู้แต่ง

  • น้ำทิพย์ อุ่นแก้ว คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร
  • จุฑารัตน์ รักประสิทธิ์ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร

คำสำคัญ:

พฤติกรรมการบริโภคอาหาร, นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย, PRECEDE Model

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยแบบหาความสัมพันธ์เชิงทำนาย เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการบริโภคอาหารของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย กลุ่มตัวอย่างเป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย โรงเรียนคลองขลุงราษฎร์รังสรรค์ อำเภอคลองขลุง จังหวัดกำแพงเพชร จำนวน 196 คน เครื่องมือการวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถามปัจจัยส่วนบุคคล แบบสอบถามความรู้เกี่ยวกับการบริโภคอาหาร มีค่าความเชื่อมั่น .77 แบบสอบถามทัศนคติเกี่ยวกับการบริโภคอาหาร มีค่าความเชื่อมั่น .75 แบบสอบถามปัจจัยเอื้อ มีค่าความเชื่อมั่น .77 แบบสอบถามปัจจัยเสริม มีค่าความเชื่อมั่น .81 และแบบสอบถามพฤติกรรมการบริโภคอาหาร มีค่าความเชื่อมั่น .89 เก็บรวบรวมข้อมูลในช่วงเดือนมกราคมถึงเดือนเมษายน 2562 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน

ผลการวิจัยพบว่า นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายมีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการบริโภคอาหารโดยรวมในระดับปานกลาง (M = 41.05, SD = 5.04) การศึกษาในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เกรดเฉลี่ยสะสม ทัศนคติเกี่ยวกับการบริโภคอาหาร และอิทธิพลจากเพื่อน สามารถร่วมกันทำนายพฤติกรรมการบริโภคอาหารของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายได้ร้อยละ 31.40 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (R2 = .314, p < .001) โดยตัวแปรที่สามารถทำนายได้มากที่สุด คือ ทัศนคติเกี่ยวกับการบริโภคอาหาร (Beta = -.264, p < .001) รองลงมา คือ อิทธิพลจากเพื่อน (Beta = .247, p < .01) การศึกษาในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 (Beta = -.157, p < .05) และเกรดเฉลี่ยสะสม (Beta = .151, p < .05) ตามลำดับ

จากการวิจัยครั้งนี้มีข้อเสนอแนะว่า ผู้บริหารโรงเรียนควรสนับสนุนให้เกิดความร่วมมือระหว่างครูกับผู้ปกครองในการปลูกฝังแนวคิดด้านโภชนาการ และควรส่งเสริมให้นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายมีแนวทางในการปฏิบัติ เพื่อให้มีพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่เหมาะสมเพิ่มขึ้น

เอกสารอ้างอิง

กัลยาณี โนอินทร์. (2560). ภาวะน้ำหนักเกินและโรคอ้วนในวัยเรียนและวัยรุ่นไทย. วารสารพยาบาลทหารบก, 18(พิเศษ 2), 1–8.

เกียรติพงษ์ เขื่อนรอบเขต. (2556). การศึกษาพฤติกรรมการบริโภคอาหารของนักเรียนมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนสตรีวิทยา 2 (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

คณะกรรมการอาหารแห่งชาติ. (2559). องค์ความรู้ด้านอาหารและโภชนาการสำหรับทุกช่วงวัย. นนทบุรี: ฝ่ายเลขานุการคณะกรรมการอาหารแห่งชาติ สำนักอาหาร สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา.

ธีรวีร์ วราธรไพบูลย์. (2557). พฤติกรรมการบริโภค: อาหารนิยมบริโภคกับอาหารเพื่อสุขภาพ. วารสารปัญญาภิวัฒน์, 5(2), 255–264.

นรลักขณ์ เอื้อกิจ, และลัดดาวัลย์ เพ็ญศรี. (2562). การประยุกต์ใช้แนวคิด PRECEDE MODEL ในการสร้างเสริมสุขภาพ. วารสารพยาบาลสภากาชาดไทย, 12(1), 38–48.

นวารินทร์ พันธุ์ชัยภูมิ, และพิษณุ อุตตมะเวทิน. (2564). พฤติกรรมการเลือกบริโภคอาหารของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนปลาย โรงเรียนแวงน้อยศึกษา จังหวัดขอนแก่น. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 14(1), 49–56.

บุญฤทธิ์ ประสิทธิ์นราพันธุ์, วิมล อ่อนเส็ง, ปฐพร แสงเขียว, ดุจเดือน เขียวเหลือง, อดุลย์ วุฒิจูรีพันธุ์, อัญชลี เข็มเพ็ชร, และสายฝน วรรณขาว. (2560). ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการบริโภคอาหารของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4–6. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี อุตรดิตถ์, 9(2), 41–53.

ปวีณภัทร นิธิตันติวัฒน์, และวรางคณา อุดมทรัพย์. (2560). พฤติกรรมการบริโภคอาหารของวัยรุ่นไทย ผลกระทบและแนวทางแก้ไข. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี, 28(1), 122–128.

มโนลี ศรีเปารยะ เพ็ญพงษ์. (2559). พฤติกรรมการบริโภคอาหารของกลุ่มนักเรียนและนักศึกษา ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี. วารสารวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี, 3(1), 109–126.

มัณทนาวดี เมธาพัฒนะ. (2560). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการบริโภคอาหารของนักศึกษาพยาบาล. วารสารคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 25(3), 20–29.

วาสนา พัวปัญญา, บุญถม เเพงดี, และคําเส็ง พิลาวง. (2558). พฤติกรรมการบริโภคอาหารและภาวะโภชนาการของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนปลาย อําเภอเมืองไชยเชษฐา นครหลวงเวียงจันทน์ สปป. ลาว. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 8(4), 50–56.

ศักดิ์อนันต์ รัตนสาครชัย. (2562). ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการบริโภคอาหารของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ในเขตอำเภอเมืองชุมพร จังหวัดชุมพร. วารสารอาหารและยา, 26(2), 93–100.

สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ. (2562). รายงานประจำปี 2562 ชีวิตดีเริ่มที่เราสร้างเสริมสุขภาพดีที่ทุกคนทำได้. สืบค้นจาก https://dl.parliament.go.th/backoffice/viewer2300/web/previewer.php

สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2557). รายงานสถิติรายปี ประเทศไทย 2557. สืบค้นจาก http://service.nso.go.th/nso/nsopublish/pubs/e-book/SYB-2014/index.html

สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2560). รายงานสถิติรายปี ประเทศไทย 2560. สืบค้นจาก http://service.nso.go.th/nso/nsopublish/pubs/e-book/SYB-2017/index.html

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดกำแพงเพชร. (2560). รายงานประจำปี 2560. กำแพงเพชร: ผู้แต่ง.

สิริรดา พรหมสุนทร. (2556). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อพฤติกรรมการบริโภคอาหารของนักศึกษาพยาบาลวิทยาลัยนานาชาติเซนต์เทเรซา (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

สุทธิพงษ์ วงวิริยะ, วุฒิชัย จริยา, และจุฑารัตน์ รักประสิทธิ์. (2562). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการบริโภคอาหารของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย โรงเรียนน้ำดิบวิทยาคม อำเภอป่าซาง จังหวัดลำพูน. วารสารสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 1(2), 45–54.

สุระเดช ไชยตอกเกี้ย. (2561). ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการบริโภคอาหารของวัยผู้ใหญ่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. วารสารวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย, 13(45), 68–78.

อดิษา สังขะทิพย์, และสุวลี โล่วิรกรณ์. (2560). พฤติกรรมการบริโภคอาหารและภาวะโภชนาการของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียนในตำบลกุดปลาดุก อำเภอชื่นชม จังหวัดมหาสารคาม. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, 19(1), 178–189.

อรวรรณ มุงวงษา, และกุลวดี เข่งวา. (2563). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการบริโภคอาหารของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย โรงเรียนวัดจันทราวาส (ศุขประสารราษฎร์) จังหวัดเพชรบุรี. วารสารหัวหินสุขใจไกลกังวล, 5(1), 1–16.

อิสรียา พรหมมา, และชัยนันท์ เหมือนเพ็ชร์. (2557). ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการบริโภคอาหารตามสุขบัญญัติแห่งชาติของนักเรียนโรงเรียนวัดศิริจันทราราม จังหวัดปทุมธานี. ใน เอกสารการประชุมวิชาการ การพัฒนาชนบทที่ยั่งยืน ครั้งที่ 4 ประจำปี 2557 (น. 435–442). มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

เอกพล บุญช่วยชู. (2559). ความรู้และพฤติกรรมการบริโภคอาหารไทยของนักศึกษาระดับปริญญาตรี วิทยาลัยดุสิตธานี กรุงเทพมหานคร. วารสารวิทยาลัยดุสิตธานี, 10(2), 165–179.

Bloom, B. S. (1975). Taxonomy of education. New York: David McKay.

Daniel, W. W. (1995). Biostatistics: A foundation for analysis in the health sciences (6th ed.). New York: John Wiley & Sons.

Green, L. W., & Kreuter, M. W. (Eds.). (1999). Health promotion planning: An educational and ecological approach (3rd ed.). Mountain View, CA: Mayfield Publishing.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2023-06-30

รูปแบบการอ้างอิง

อุ่นแก้ว น., & รักประสิทธิ์ จ. (2023). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการบริโภคอาหารของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย อำเภอคลองขลุง จังหวัดกำแพงเพชร. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี, 34(1), 129–141. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/pnc/article/view/261532

ฉบับ

ประเภทบทความ

รายงานการวิจัย (Research Report)

หมวดหมู่