ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อภาวะสุขภาพองค์รวมของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง
คำสำคัญ:
ภาวะสุขภาพองค์รวม, ศักยภาพการดูแล, ภาระการดูแล, ปัญหาอุปสรรคในการดูแล, ผู้ดูแล, ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยแบบหาความสัมพันธ์เชิงทำนาย เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อภาวะสุขภาพองค์รวมของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในเขตเทศบาลนครรังสิต อำเภอธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี จำนวน 256 คน เครื่องมือการวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคลและภูมิหลัง แบบสอบถามศักยภาพการดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองของผู้ดูแล มีค่าความเชื่อมั่น .92 แบบสอบถามภาระการดูแลของผู้ดูแล มีค่าความเชื่อมั่น .93 แบบสอบถามปัญหาอุปสรรคในการดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง มีค่าความเชื่อมั่น .86 และแบบสอบถามภาวะสุขภาพองค์รวมของผู้ดูแล มีค่าความเชื่อมั่น .94 เก็บรวบรวมข้อมูลในช่วงเดือนมิถุนายน 2561 ถึงเดือนพฤษภาคม 2562 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน
ผลการวิจัยพบว่า ผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองมีคะแนนเฉลี่ยภาวะสุขภาพองค์รวมโดยรวมในระดับดี (M = 2.42, SD = .57) ภาระการดูแล ปัญหาอุปสรรคในการดูแล ศักยภาพการดูแล รายได้ครอบครัว และอายุ สามารถร่วมกันทำนายภาวะสุขภาพองค์รวมของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองได้ร้อยละ 48.30 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (R2 = .483, p < .001)
จากการวิจัยครั้งนี้มีข้อเสนอแนะว่า พยาบาลที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองควรนำผลการวิจัยครั้งนี้ไปใช้ในการส่งเสริมภาวะสุขภาพองค์รวมของผู้ดูแล โดยพัฒนาศักยภาพการดูแลและลดภาระการดูแลอย่างเป็นรูปธรรม
References
ดุสิต จันทยานนท์, พัฒน์ศรี ศรีสุวรรณ, กองชัย วิเศษดวงธรรม, กิตติศักดิ์ วีระพลชัย, จุฑามาศ สุวรรณกนกนาค, ธันย์ชนก สุภาจารุพันธุ์, … ราม รังสินธุ์. (2554). ทัศนคติและผลกระทบจากการดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองของผู้ดูแล ในอำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา. วารสารสมาคมเวชศาสตร์ป้องกันแห่งประเทศไทย, 1(1), 58–65.
วิไล คุปต์นิรัติศัยกุล, พวงแก้ว ธิติสกุลชัย, สุพิน สาริกา, และศิริลักษณ์ แก้วนารี. (2561). ภาระของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง 1 ปี หลังจำหน่ายออกจากโรงพยาบาล: การศึกษาสหสถาบัน. เวชศาสตร์ฟื้นฟูสาร, 28(1), 8–14.
วีรยุทธ ศรีทุมสุข, สายทิพย์ จ๋ายพงษ์, กันยพัชร์ เศรษฐ์โชฎึก, นันทวรรณ ตีระวงศา, และณฐกร นิลเนตร. (2563). ปัจจัยทำนายความต้องการของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองระยะหลังเฉียบพลันรายใหม่. วารสารพยาบาลสภากาชาดไทย, 13(2), 144–158.
สถาบันประสาทวิทยา. (2555). แนวทางการพยาบาลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองสำหรับพยาบาลทั่วไป. กรุงเทพฯ: ผู้แต่ง.
Akosile, C. O., Banjo, T. O., Okoye, E. C., Ibikunle, P. O., & Odole, A. C. (2018). Informal caregiving burden and perceived social support in an acute stroke care facility. Health and Quality of Life Outcomes, 16, 1–7. doi:10.1186/s12955-018-0885-z
Byun, E., & Evans, L. K. (2015). Concept analysis of burden in caregivers of stroke survivors during the early poststroke period. Clinical Nursing Research, 24(5), 468–486. doi:10.1177/10547738/4537060
Chan, C. W., Wong, F. K. Y., Yeung, S. M., & Sum, F. (2016). Holistic Health Status Questionnaire: Developing a measure from a Hong Kong Chinese population. Health and Quality of Life Outcomes, 14, 1–12. doi:10.1186/s12955-016-0416-8
Choi-Kwon, S., Kim, H-S., Kwon, S. U., & Kim, J. S. (2005). Factors affecting the burden on caregivers of stroke survivors in South Korea. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation, 86(5), 1043–1048. doi:10.1016/j.apmr.2004.09.013
Fadilah, N., Minarti, M., & Asnani, A. (2018). Quality of life of caregivers of stroke patients. In 2nd International Symposium of Public Health (ISOPH 2017) - Achieving SDGs in South East Asia: Challenging and tackling of tropical health problems (pp. 85–90). Science and Technology Publications. doi:10.5220/0007509600850090
Heart and Stroke Foundation of Canada. (2006). Canadian best practice recommendations for stroke care: 2006. Ottawa: Canadian Stroke Network and the Heart and Stroke Foundation of Canada.
Jaracz, K., Grabowska-Fudala, B., Gorna, K., & Kozubski, W. (2014). Caregiving burden and its determinants in Polish caregivers of stroke survivors. Archives of Medical Science, 10(5), 941–950. doi:10.5114/aoms.2014.46214
Kavga, A., Kalemikerakis, I., Faros, A., Milaka, M., Tsekoura, D., Skoulatou, M., … Govina, O. (2021). The effects of patients’ and caregivers’ characteristics on the burden of families caring for stroke survivors. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(14), 3–11. doi:10.3390/ijerph18147298
Kongkar, R., Pinyopasakul, W., Pongthavornkamol, K., Dajpratham, P., & Orathai, P. (2019). The determinants of quality of life in Thai family caregivers of stroke survivors. Siriraj Medical Journal, 71(4), 290–296. doi:10.33192/Smj.2019.44
Kumar, R., Kaur, S., & Reddemma, K. (2016). Family needs of caregivers of stroke survivors. Journal of Advanced Practices in Nursing, 2(3), 1–5. doi:10.4172/2573-0347.100012
Long, N. X., Pinyopasakul, W., Pongthavornkamol, K., & Panitrat, R. (2019). Factors predicting the health status of caregivers of stroke survivors: A cross-sectional study. Nursing and Health Sciences, 21(2), 262–268. doi:10.1111/nhs.12591
Lu, Q., Martensson, J., Zhao, Y., & Johansson, L. (2019). Living on the edge: Family caregivers’ experiences of caring for post-stroke family members in China: A qualitative study. International Journal of Nursing Studies, 94, 1–8. doi:10.1016/j.ijnurstu.2019.02.016
McCullagh, E., Brigstocke, G., Donaldson, N., & Kalra, L. (2005). Determinants of caregiving burden and quality of life in caregivers of stroke patients. Stroke, 36(10), 2181–1286. doi:10.1161/01.STR.0000181755.23914.53
Ministry of Public Health. (2015). The National Health Development Plan volume 12 (2016–2020). Nonthaburi: Author.
Ministry of Public Health. (2018). The National Health Development Plan volume 12 (2016–2020) Draft. Retrieved from http://wops.moph.go.th/ops/oic/data/20161115144754_1_.pdf
Muhrodji, P., Wicaksono, H. D. A., Satiti, S., Trisnantoro, L., Setyopranoto, I., & Vidyanti, A. N. (2021). Roles and problems of stroke caregivers: A qualitative study in Yogyakarta, Indonesia. Retrieved from https://f1000research.com/articles/10-380/v1
National Alliance of Caregiving. (2009). Family caregiving as a grant making area: Current focus and future trends. San Francisco: National Center on Caregiving.
Ogunlana, M. O., Dada, O. O., Oyewo, O. S., Odole, A. C., & Ogunsan, M. O. (2014). Quality of life and burden of informal caregivers of stroke survivors. Hong Kong Physiotherapy Journal, 32(1), 6–12. doi:10.1016/j.hkpj.2013.11.003
Oni, O. D., Olagunju, A. T., Okpataku, C. I., Erinfolami, A. R., & Adeyemi, J. D. (2019). Predictors of caregiver burden after stroke in Nigeria: Effect on psychosocial well-being. Indian Journal of Psychiatry, 61(5), 457–464. doi:10.4103/psychiatry.IndianJPsychiatry_395_18
Sen, A., Bisquera, A., Wang, Y., McKevitt, C., Rudd, A. G., Wolfe, C. D., & Bhalla, A. (2019). Factors, trends, and long-term outcomes for stroke patients returning to work: The South London Stroke Register. International Journal of Stroke, 14(7), 696–705. doi:10.1177/1747493019832997
Stroke Association. (2018). A new era for stroke. UK: David Bridson Campaigns Officer.
Tajvidi, M., Dalvandi, A., Sahaf, R., & Rahgozar, M. (2018). Relationship between general health and demographic characteristics of family caregivers of stroke survivors. Iranian Journal of Ageing, 12(4), 494–505. doi:10.21859/sija.12.4.494
Thai Stroke Association. (2012). Stroke situation. Retrieved from http://thaistrokesociety.org/purpose/%EO%B8%AA%
Thorndike, R. M. (1978). Correlation procedures for research. New York: Gardner Press.
Tsai, Y.-H., Lou, M.-F., Feng, T.-H., Chu, T.-L., Chen, Y.-J., & Liu, H.-E. (2018). Mediating effects of burden on quality of life for caregivers of first-time stroke patients discharged from the hospital within one year. BMC Neurology, 18(1), 1–9. doi:10.1186/s12883-018-1057-9
Weierbach, F. M., & Cao, Y. (2016). A model of health for family caregivers of elders. Healthcare, 5(1), 1–11. doi:10.3390/healthcare5010001
Whitfield, M. D., Gillett, M., Holmes, M., & Ogden, E. (2006). Predicting the impact of population level risk reduction in cardio-vascular disease and stroke on acute hospital admission rates over a 5-year period--a pilot study. Public Health, 120(12), 1140–1148. doi:10.1016/j.puhe.2006.10.012
World Health Organization. (2002). Innovative care for chronic conditions: Building blocks for action. Geneva: Author.
World Stroke Organization. (2018). Annual report 2017. Retrieved from http://www.world-stroke.org/about-wso/wso-annual-report
World Stroke Organization. (2019). Global stroke fact sheet. Retrieved from https://www.world-stroke.org/assets/downloads/WSO_Global_Stroke_Fact_Sheet.pdf
World Stroke Organization. (2021). World stroke day 2021. Retrieved from https:www.hindustantimes.com/world-stroke-day-2021-timely-access-for-quality-stroke-treatment-101635472571476.html
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2021 วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อความ ข้อมูล และรายการอ้างอิงที่ผู้เขียนใช้ในการเขียนบทความเพื่อลงตีพิมพ์ในวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ถือเป็นความคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียน คณะผู้จัดทำวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นพ้องด้วยหรือร่วมรับผิดชอบ
บทความที่ได้รับการลงตีพิมพ์ในวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี หากหน่วยงานหรือบุคคลใดต้องการนำส่วนหนึ่งหรือทั้งหมดของบทความไปเผยแพร่ต่อเพื่อวัตถุประสงค์ใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตจากบรรณาธิการวารสารก่อน
